Hoe kun je emoties aan kinderen uitleggen
Emotionele opvoeding is een van de belangrijkste taken die ouders en opvoeders met kinderen moeten uitvoeren. Weten hoe ze adequaat met hun eigen en andermans stemmingen kunnen omgaan is immers essentieel voor het bereiken van welzijn en succes. Emoties aan kinderen uitleggen kan echter moeilijk zijn, omdat het subjectieve en persoonlijke ervaringen zijn.
In feite voelen veel volwassenen zich nog steeds ongemakkelijk bij het omgaan met negatieve emotionele toestanden. Daarom kan je automatische reactie zijn, wanneer je kind woede, boosheid, verdriet of frustratie uit, dat je probeert hem het zwijgen op te leggen of hem tot een positievere gemoedstoestand te doen overgaan.
Dit is echter niet altijd het meest geschikt. Sterker nog, door dit te doen verlies je waardevolle kansen om met je kind te praten over wat er in hem of haar omgaat. Dus wat is de beste manier om emoties aan kinderen uit te leggen?
Hoe emoties aan kinderen uit te leggen
Benoem ze
Het is het beste om ze uit te leggen op een praktische manier die geïntegreerd in het dagelijks leven (Spaanse link). Dit komt omdat kinderen nog niet de nodige cognitieve ontwikkeling hebben om theoretische verklaringen diepgaand te begrijpen.
Ze kunnen bijvoorbeeld niet zo goed overweg met abstracte begrippen of uitgestelde voorbeelden. Bovendien hebben emoties een subjectief deel dat samenhangt met elk moment en zijn bijzondere omstandigheden.
Wel kun je op uitgestelde basis werken aan de uitbreiding van hun emotionele woordenschat. Met andere woorden, om ze kennis te laten maken met de grote verscheidenheid van emotionele toestanden die er bestaan en ze te helpen ze te benoemen. Vanwege hun jonge leeftijd ben je misschien geneigd je te beperken tot het gebruik van algemene woorden.
Bijvoorbeeld ‘goed’ en ‘slecht’ om te praten over hoe je je voelt. Vergeet echter niet dat taal de basis is van het denken. Als kinderen dus niet genoeg woorden hebben om hun verschillende innerlijke toestanden aan te duiden, zal het voor hen moeilijker zijn ze te begrijpen en te beheersen.
Om deze taak uit te voeren kun je hulpmiddelen gebruiken zoals het emotieboek. Daarin staan talrijke emoties specifiek beschreven.
Het is ook belangrijk dat je verschillende woorden begint te gebruiken om naar je eigen gevoelens en die van de kinderen te verwijzen. Immers, je ‘slecht’ voelen kan verdriet, teleurstelling, frustratie en angst omvatten. Begin dus de juiste woorden te gebruiken.
Maak het leuk en natuurlijk
Als je emoties aan kinderen wilt uitleggen hoef je ze niet achter een bureau te laten zitten en ze te laten opschrijven. In feite is spel altijd het beste middel om ideeën, waarden en kennis over te brengen.
In dit geval kun je hun favoriete verhalen en films gebruiken (Spaanse link) om de emoties van de personages te herkennen en te begrijpen waar die vandaan komen. Terwijl je met hen leest of televisie kijkt, kun je commentaar geven op wat er gebeurt. Je kunt hen vragen stellen. Ook kun je waarnemingen doen over wat elk personage voelt en waarom.
Tijdens dit spel ontvouwen kinderen hun eigen innerlijke wereld. Ze spelen om verschillende werkelijkheden te ervaren via hun verhalen en ‘ervaringen’.
Daarom kun je, als je met ze speelt, met ze praten over de emoties die uit verschillende situaties voortkomen. Bijvoorbeeld: “Je dolly is opgewonden omdat ze naar het strand gaat” of “Ze is teleurgesteld omdat haar vriendin haar niet voor het feest heeft uitgenodigd.”
Geef het goede voorbeeld als je emoties aan kinderen uitleggen wilt
Laten we ten slotte niet vergeten dat kinderen vooral door imitatie leren. Hun belangrijkste referentiepunten zijn hun ouders. Voor een kind komt de beste manier om te leren zijn emoties te reguleren dan ook van de manier waarop hun ouders die emoties uiten en hanteren.
Dat gezegd hebbende, ben je vaak geneigd je eigen emotionele toestand voor je kinderen te verbergen, omdat je niet wilt dat ze zich zorgen maken. Het is echter positief dat ze zien dat jij je emoties voelt en ermee omgaat, want het is iets dat volkomen menselijk en natuurlijk is.
Daarom moet je aan je eigen emotionele intelligentie werken, zodat je het best mogelijke rolmodel voor je kinderen kunt zijn. Druk jezelf assertief uit en leer je eigen emotionele toestanden te beheersen. Wees daarnaast empathisch met de gevoelens van anderen, vooral die van je kinderen.
Zonder twijfel zal dit voor hen de meest effectieve en begripvolle manier zijn om te leren omgaan met wat zij en de mensen om hen heen voelen. Een vaardigheid die in de toekomst veel deuren voor hen zal openen en hen vooral zal helpen gelukkiger te zijn.
Alle siterte kilder ble grundig gjennomgått av teamet vårt for å sikre deres kvalitet, pålitelighet, aktualitet og validitet. Bibliografien i denne artikkelen ble betraktet som pålitelig og av akademisk eller vitenskapelig nøyaktighet.
- Barrett, L. F., Mesquita, B., Ochsner, K. N., & Gross, J. J. (2007). The experience of emotion. Annual review of psychology, 58, 373.
- Capote-Calvo, E. (2016). El emocionario de los cuentos (Bachelor’s thesis).
- Salguero, M. J. C. (2011). Importancia de la inteligencia emocional como contribución al desarrollo integral de los niños/as de educación infantil. Pedagogía magna, (11), 178-188.