Assertieve technieken voor conflictoplossing

Assertief zijn in je interacties met anderen kan je helpen conflicten te vermijden en tegelijkertijd jouw belangen en de rechten van anderen te beschermen.
Assertieve technieken voor conflictoplossing
Elena Sanz

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog Elena Sanz.

Laatste update: 27 december, 2022

Communicatie verloopt vaak niet zo goed als je zou willen. Misverstanden en conflicten komen vaak voor en kunnen relaties beïnvloeden en frustratie veroorzaken. In die context zijn assertieve technieken voor conflictoplossing eenvoudige procedures die je helpen je eigen rechten te beschermen en te voorkomen dat je die van anderen aantast.

Als je deze eenvoudige technieken leert en oefent, zullen ze uiteindelijk deel gaan uitmaken van je repertoire van natuurlijke reacties. In het begin voelen ze misschien een beetje onecht, maar dat gevoel verdwijnt met de jaren.

Twee vrouwen zijn in gesprek

Wat is assertiviteit?

Assertiviteit is een communicatiestijl (Spaanse link) waarmee een individu zijn verlangens, behoeften en meningen kan uiten zonder de luisteraar te kwetsen of te beledigen. Dit concept is gemakkelijker te begrijpen als je deze drie basistypen van communicatie (Engelse link) in gedachten houdt:

  • Passief. In dit gevalzijn de personen niet in staat om hun mening te uiten of hun rechten te verdedigen. Hij is niet geneigd het oneens te zijn omdat hij bang is voor confrontatie. Hun behoefte om te behagen leidt er vaak toe dat ze zich gemanipuleerd of onbegrepen voelen door andere mensen.
  • Agressief. Aan de andere kant van het spectrum staan mensen die op een gebiedende manier communiceren en geen interesse tonen in een ander gezichtspunt. Ze proberen hun criteria op te leggen en maken vaak gebruik van intimidatie, beschuldigingen, of woede.
  • Assertief. Deze communicatiestijl is de beste, omdat hij gekenmerkt wordt door het vermogen om het oneens te zijn en meningen te uiten met respect voor de standpunten van anderen. Mensen met een goed gevoel van eigenwaarde hebben de neiging deze communicatiestijl te gebruiken. Assertieve communicatie is bevredigend voor alle betrokkenen.

Assertieve technieken voor conflictoplossing

Assertiviteit is geen abstract begrip. Je kunt het in de praktijk brengen in je relaties met anderen. Je moet een basisvolgorde hanteren wanneer je een potentieel conflict wilt benaderen, namelijk:

  • Begin met het noemen van concrete feiten, in plaats van algemeenheden. In plaats van te zeggen: “Je brengt nooit meer tijd met me door,” kun je beter zeggen: “In de afgelopen weken hebben we elkaar maar twee keer gezien.
  • Geef aan hoe je je door de situatie voelt in plaats van de ander de schuld te geven of een etiket op te plakken. Zeggen “Dit maakt me verdrietig” is beter dan zeggen “Jij bent egoïstisch.”
  • Doe een concreet voorstel. Bijvoorbeeld: “Ik zou graag willen dat we een dag in de week kiezen om elkaar te zien.”
  • Leg uit hoe dat plan de situatie zou verbeteren. Bijvoorbeeld: “Op die manier hebben we meer tijd samen en zouden we minder ruzie maken.

Broken record techniek

Deze techniek houdt in dat je je affirmatie steeds herhaalt met een kalme, beheerste stem.

“Het is jouw schuld dat we altijd te laat zijn.”
“Ik moest laat weg omdat ik een vergadering had.”
“Nou, dit doe je altijd.”
“Nogmaals, ik moest later weg dan normaal omdat we een vergadering hadden.”

Fogging, een van de assertieve technieken voor conflictoplossing

Je kunt deze techniek gebruiken wanneer de ander kritiek op je heeft of je advies geeft met de bedoeling je te manipuleren.

In dit geval houdt de techniek in dat je erkent dat wat iemand anders zegt gedeeltelijk waar is, maar dat je de uiteindelijke beslissing in eigen hand houdt:

“Je gaat nooit meer met ons uit. Je vergeet je vrienden.”
“Je hebt gelijk, ik ga niet meer met je uit omdat ik dat niet meer kan door mijn nieuwe werkschema.”

Een man en een vrouw zijn in gesprek

Assertieve overeenkomsttechniek

In deze situatie accepteer je wat je fout hebt gedaan zonder een etiket te accepteren. Met andere woorden, je verwerpt het etiket dat de ander op je plakt, maar je accepteert je fout.

“Je laat altijd een puinhoop achter. Je bent zo onattent.”
“Het is waar, ik heb het huis niet opgeruimd omdat ik zo gehaast wegging, maar dat doe ik niet altijd.”

Negeren

Deze techniek kun je gebruiken als de ander erg overstuur of boos is. Het houdt in dat je de reden van de ruzie negeert.

“Ik heb het gevoel dat je nu erg boos bent en dat we elkaar kunnen kwetsen met onze woorden. Laten we hier later over praten, als we rustiger zijn.”

Dit zijn enkele voorbeelden van de vele technieken die er zijn om assertiever te zijn bij conflictoplossing in je dagelijkse leven.

Zoals je ziet, is het belangrijk om je stem kalm, gelijkmatig en respectvol te houden. Je wilt voorkomen dat je verhit raakt, terwijl je toch je standpunt verdedigt. Met wat oefening kan assertiviteit je meest waardevolle instrument voor goede communicatie bij conflictoplossing worden.


Alle siterte kilder ble grundig gjennomgått av teamet vårt for å sikre deres kvalitet, pålitelighet, aktualitet og validitet. Bibliografien i denne artikkelen ble betraktet som pålitelig og av akademisk eller vitenskapelig nøyaktighet.


  • Caballo, V. E. (1983). Asertividad: definiciones y dimensiones. Estudios de psicología4(13), 51-62.
  • Mayer-Spiess, O. C. (1996). La asertividad: expresión de una sana autoestima. Desclée de Brouwer.

Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.