Niet-farmacologische therapie voor dementie
Voordat we definiëren waaruit de ziekte van Alzheimer en niet-farmacologische therapie bestaan, moeten we eerst kijken naar dementie.
Het Merriam-Webster woordenboek definieert dementie als “een meestal progressieve aandoening (zoals de ziekte van Alzheimer) gekenmerkt door de ontwikkeling van meerdere cognitieve stoornissen (zoals geheugenstoornissen, afasie en het onvermogen om complex gedrag te plannen en te initiëren).”
Als we de definitie verder vernauwen, zouden we kunnen zeggen dat dementie verschillende oorzaken heeft. Meestal gaat het om een verslechtering van het geheugen, communicatie en concentratie. Bovendien is het meestal chronisch en leidt het tot een geleidelijk verlies van autonomie en kwaliteit van leven.
Rekening houdend met deze definitie, kunnen we de ziekte van Alzheimer definiëren als een neurodegeneratieve ziekte die wordt gekenmerkt door de aanwezigheid van cognitieve en gedragsstoornissen. Ook heeft de ziekte de neiging om geleidelijk aan te beginnen en steeds erger te worden. Het komt meestal op volwassen leeftijd voor, vooral bij oudere mensen.
Op dit moment is er geen effectieve behandeling om het verloop van deze ziekte om te keren of definitief te stoppen. Professionals hebben echter verschillende soorten interventies ontwikkeld die de voortgang van dementie helpen vertragen.
Een goed voorbeeld hiervan zijn niet-farmacologische therapieën, die bestaan uit alternatieve interventies die de kwaliteit van leven van een patiënt kunnen verbeteren.
Niet-farmacologische therapie heeft veel voordelen, waaronder de volgende:
- behouden en/of stimuleren van de resterende capaciteiten
- bevorderen van de autonomie en onafhankelijkheid van de patiënt
- verbeteren van de sociale relaties
- verbeteren van het zelfbeeld en daarmee het gevoel van eigenwaarde
- stimuleren van de patiënt die lijdt aan dementie
- verbeteren van de levenskwaliteit van de patiënt en de mensen om hem heen
Dagelijkse activiteiten
Tijdens de niet-farmacologische therapie beoordeelt een deskundige de prestaties van de patiënt die lijdt aan dementie. De beoordeling varieert, en hangt af van de mate van afhankelijkheid van de patiënt en de behoefte aan ondersteuning.
Het uiteindelijke doel van deze therapie is het uitstellen of verminderen van de verslechtering van de prestaties in het dagelijks leven.
Muziektherapie
Volgens de World Federation of Music Therapy is muziektherapie “het professionele gebruik van muziek en haar elementen als een interventie in een medische, educatieve en dagelijkse omgeving met individuen, groepen, families of gemeenschappen die hun kwaliteit van leven willen optimaliseren en hun fysieke, sociale, communicatieve, emotionele, intellectuele en spirituele gezondheid en welzijn willen verbeteren.”
Muziektherapie kan een niet-farmacologische therapie zijn maar er zijn vele andere therapieën. Je kunt bijvoorbeeld ook danstherapie en fysiotherapie gebruiken en al deze disciplines opnemen in gezamenlijke sessies. Je moet altijd rekening houden met de capaciteit van elke patiënt.
Lachtherapie
Lachtherapietechnieken zijn gebaseerd op de theorieën dat lachen een vorm van emotionele ontlading is. Het hoopt een spontane en oprechte lach bij de patiënt op gang te brengen. Deze methode bereikt echter vaak een vals of gesimuleerd lachen.
Door deze niet-farmacologische therapie, richt de patiënt zich op lichaamsexpressie, spel, dans en ademhaling. Dit alles helpt om de stress te verlichten die de ziekte kan veroorzaken.
Kamer om te “snoezelen”
Anne Jean Ayres ontwikkelde deze vorm van sensorische stimulatietherapie. Het hoofddoel is dat de patiënt zich ontspant door middel van zijn zintuigen en door interactie met de mensen om hem heen. Een snoezelruimte is een rustgevende en stimulerende omgeving die een groot gevoel van welzijn bij de mensen produceert.
Reminiscentietherapie
Het is een niet-farmacologische therapie die steeds populairder wordt en werkt op het episodisch en autobiografisch geheugen van de patiënt. Therapeuten moeten gebruik maken van bronnen zoals foto’s, muziek, nieuwsartikelen en video’s.
In het bijzonder stellen deze bronnen de persoon in staat zich zeer specifieke momenten in zijn leven te herinneren. Zo zullen ze in staat zijn om emotionele aspecten van hun geheugen, zoals geuren, gevoelens en geluiden, te ‘herbeleven’.
Realiteitsoriëntatietraining
Het hoofddoel van deze therapie is dat de patiënt zich meer bewust wordt van zijn of haar realiteit. Daarom zal de therapeut ze op drie gebieden oriënteren, namelijk:
- weer (datum en tijd)
- ruimte (waar ze zich bevinden)
- persoonlijk bewustzijn (wie ze zijn)
Dit geeft de patiënt een beter begrip van wat er gebeurt. Daarom is het een zeer nuttig instrument als het gaat om het behoud van de perceptie van controle.
Geassisteerde interventie met honden
Therapie met honden heeft grote voordelen op emotioneel, sociaal, functioneel en cognitief niveau. Bovendien verbetert het onder andere de stemming, fysieke en psychische gezondheid en psychomotoriek.
Bezigheidstherapie
Bezigheidstherapie of ergotherapie is gericht op het herstel van cognitieve, fysieke en sociale vaardigheden. Patiënten houden zich met dit doel bezig met verschillende activiteiten, zoals knutselen.
Cognitieve stimulatie/training of revalidatie
Hoewel vergelijkbaar, heeft elk een ander doel:
- Cognitieve revalidatie omvat activiteiten die erop gericht zijn beschadigde cognitieve functies te herstellen. Deze schade kan verschillende oorzaken hebben. Bijvoorbeeld schedeltrauma, lichte cognitieve stoornissen of depressie.
- Aan de andere kant is cognitieve stimulatie het proces waarbij activiteiten worden uitgevoerd om cognitieve achteruitgang te vertragen. Bijvoorbeeld wanneer iemand merkt dat hij of zij zijn geheugen begint te verliezen.
- Ten slotte is cognitieve training een aantal activiteiten die proberen de cognitieve prestaties te optimaliseren of in stand te houden. Het is een goede methode om meer cognitieve beperkingen te voorkomen en om de cognitieve reserve te verbeteren.
Je moet er rekening mee houden dat gekwalificeerde deskundigen de enigen zijn die niet-farmacologische therapie mogen uitvoeren en dat zij ieder afzonderlijk geval vooraf moeten beoordelen.
Bovendien moeten we benadrukken dat geen van deze therapieën dementie kan genezen. Je kunt echter aanzienlijke verbeteringen bereiken door middel van niet-farmacologische therapie.
Alle siterte kilder ble grundig gjennomgått av teamet vårt for å sikre deres kvalitet, pålitelighet, aktualitet og validitet. Bibliografien i denne artikkelen ble betraktet som pålitelig og av akademisk eller vitenskapelig nøyaktighet.
- Tipos de Terapia no farmacológica. Recuperado el 21 de de Febrero 2019 de http://www.crealzheimer.es/
- Valls-Predet, C., Molinuevo, J L. y Rami, L. (2010). Diagnóstico precoz de la enfermedad de Alzheimer: fase prodrómica y preclínica. Revista Neurol 51, 471-80.
- World Federarion of Music Therapy. Recuerado el 21 de Febrero de 2019 de https://www.wfmt.info/wfmt-new-home/about-wfmt/