Kan iemand echt een fotografisch geheugen hebben?
Mensen met een fotografisch geheugen, ook wel eidetisch geheugen genoemd, kunnen op een zeer gedetailleerde manier visuele of geschreven informatie in hun gedachten coderen.
Ze verwerken de afbeelding door een zorgvuldige scan te maken. Uren later kunnen ze het zich nog steeds herinneren alsof het vlak voor hun neus ligt. Onderzoekers schatten dat slechts ongeveer 1% van de bevolking dit vermogen heeft. Er is echter enige controverse over het feit of dit nou echt bestaat of niet.
Sommige mensen geloven dat kinderen de enigen zijn die dit vermogen hebben, dat verdwijnt als ze ouder worden. Dit komt omdat ze of het vermogen niet stimuleren of trainen of omdat volwassenen de neiging hebben om dingen visueel en verbaal te codificeren.
Andere mensen geloven dat het slechts een mythe is, omdat het enige bewijs ervan afkomstig is van degenen die beweren deze bekwaamheid te hebben. Geen cognitieve tests of objectieve evaluaties ondersteunen deze gedachte.
Wat is een fotografisch geheugen?
Men noemt dit type geheugen fotografisch omdat het wordt vastgelegd alsof het een afbeelding is. Met andere woorden, mensen met een fotografisch geheugen onthouden alles wat in een afbeelding of op de pagina van een boek verschijnt, precies zoals het er staat.
Dit kan ook gelden voor auditieve stimuli. In dat geval codificeert het individu melodieën of geluiden die ze als een beeld in hun geheugen horen. Het bijzondere aan dit soort herinneringen is het detail dat men heeft onthouden. Ze kunnen zich bijvoorbeeld de interpunctie van een hele pagina herinneren.
Hoewel wetenschappers geïnteresseerd zijn in deze beweringen, hebben ze nog steeds niet vastgesteld of een fotografisch geheugen echt bestaat. Evenmin hebben ze de factoren opgehelderd die ervoor zorgen dat iemand zo’n geheugen krijgt.
Het lijkt erop dat het een uiterst zeldzame vaardigheid is, die vaker voorkomt bij kinderen. Zoals we hierboven vermeldden, verliezen ze het echter meestal als ze opgroeien.
We moeten duidelijk maken dat visueel geheugen en eidetisch geheugen niet synoniem zijn. De eerste is het vermogen om te onthouden met behulp van visuele stimuli. De laatste benadrukt het niveau van detail dat iemand kan onthouden.
Dus hoewel de meeste mensen bekend zijn met het concept fotografisch geheugen, kun je zien waarom er twijfels zijn over het bestaan ervan. Het weinige bewijs dat er is, lijkt de gedachte te ondersteunen dat deze individuen kunnen doen wat ze doen dankzij een combinatie van verschillende vaardigheden.
Het vermogen om dingen zo gedetailleerd te onthouden is dus te danken aan een goed visueel geheugen, bekendheid met het materiaal, inspanning en zelfs ezelsbruggetjes. De meeste mensen met een fotografisch geheugen zeggen dat ze het hun hele leven al hebben gehad, en dat ze het met oefening hebben geperfectioneerd.
De plaatsmethode
Mensen met dit vermogen hebben de neiging om ermee te pronken. Ze kunnen bijvoorbeeld uit hun hoofd een kaart van Italië tekenen nadat ze deze één keer hebben gezien.
Of ze kunnen zich elke dag van hun leven sinds hun kindertijd herinneren, of ze hebben elke pagina van een boek van 900 pagina’s onthouden. Er zijn echter maar heel weinig die onthullen wat ze werkelijk doen om deze ongelooflijke resultaten te behalen.
Slechts een paar mensen met deze uitzonderlijke vaardigheden hebben hun trucs prijsgegeven. Velen van hen gebruiken de plaatsmethode, of method of loci. ook wel geheugenpaleis genoemd. Het geheugenpaleis is een nuttige techniek gebaseerd op ruimtelijk geheugen.
Volgens psychologen die gespecialiseerd zijn in geheugen, worden de sterkste herinneringen geassocieerd met een beeld, een plek en/of emoties. Daarom is de kans groter dat je je iets herinnert als je je bijvoorbeeld kunt herinneren waar het is gebeurd.
Daarom houdt de plaatsmethode in dat je je voorstelt dat je een reis maakt door een plek die je goed kent. Ideeën en herinneringen worden ‘opgeslagen’ of vertegenwoordigd door objecten die je onderweg ziet. Met andere woorden, je stelt je voor dat elk element bijvoorbeeld een vaas, een schilderij of een plant is.
Terwijl je je een weg baant door deze vertrouwde plek, verschijnen de herinneringen vanzelf. Mensen gebruiken deze methode al sinds de 5e eeuw voor Christus en er is uitgebreid onderzoek naar gedaan. Studies tonen aan dat het het geheugen van mensen aanzienlijk verbetert.
Kun je leren om een fotografisch geheugen te hebben?
Het korte antwoord is ja. Je kunt jezelf trainen om een fotografisch geheugen te hebben. Experimenteer met de plaatsmethode of andere strategieën die voor jou werken. Onderzoekers zijn het er meestal over eens dat je met een goede techniek, bereidheid om te leren en veel oefening indrukwekkende resultaten kunt behalen.
Voortdurend oefenen en hard werken zijn de sleutels tot het ontwikkelen van veel vaardigheden, niet alleen een goed geheugen. Sommige mensen lijken echter op bepaalde gebieden meer cognitief begaafd te zijn.
Dat betekent echter niet dat ze automatisch zullen profiteren van hun gaven, noch dat degenen die niet van nature begaafd zijn niet kunnen leren ergens vaardig in te zijn.
