Een zekere mentaliteit, wat is dat eigenlijk?
Je hebt de uitspraak “een zekere mentaliteit” hebben waarschijnlijk weleens gehoord. Alhoewel de betekenis op het eerste gezicht duidelijk lijkt, kan het begrip best voor verwarring zorgen.
Het woord “mening” heeft veel verschillende betekenissen. Maar uiteindelijk hebben we allemaal wel een mening over iets.
Maar wat is een zekere mentaliteit precies? Het woordenboek omschrijft het als een gevoel of gedachten over iets of iemand. Ook valt gedrag hieronder als dit voortkomt uit de gedachten of gevoelens.
Een geavanceerdere omschrijving stelt dat het een mentale en emotionele denkwijze is. Deze is kenmerkend voor iemand. Ook kan gezegd worden dat het voortkomt uit ervaringen uit het verleden, en dat het onze manier van reageren bepaalt.
Eigenlijk is er niet één definitie aan te wijzen voor een mentaliteit. Ook zijn er er meerdere manieren waarop deze ontstaan. Laten we hier eens iets dieper op ingaan.
Wat betekent het om een zekere mentaliteit te hebben?
Er zijn honderden verschillende omschrijvingen van het begrip “mentaliteit.” Eén van onze favorieten is die van Solomon Asch. Hij zegt dat mentaliteit een langdurige houding is, die ontstaat door vroegere ervaringen. Het sleutelwoord hierbij is “houding.”
Deze houdingen, die te maken hebben met mentaliteit, zijn denken, voelen en gedrag. Daarom wordt mentaliteit gezien als een combinatie van emoties en gedachten die leiden tot gedrag. Maar het onderbewustzijn speelt ook een rol. Dit zouden dezelfde houding kunnen zijn als de bewuste maar dat hoeft niet per se.
In principe is mentaliteit een vooroordeel over mensen, situaties en dingen. Het betekent ook dat je verschillende meningen kunt hebben. En het is onmogelijk om door het leven te gaan zonder.
En als dit zo is, waarom gebruiken we dan slechts deze éne omschrijving om een bepaald soort persoon te omschrijven?
Verschillende soorten mentaliteit
De uitdrukken “een zekere mentaliteit hebben” verwijst eigenlijk naar een specifieke houding. Maar het is ook de moeite waard om te vermelden dat er allerlei soorten meningen zijn. En dat één persoon meerdere opinies kan hebben.
Het is zelfs mogelijk om twee verschillende soorten meningen te hebben over hetzelfde onderwerp.
Soms is het aan te raden om houdingen te verdelen in groepen gebaseerd op gevoelens, acties, motivaties, relaties met anderen, en stimulus-evaluatie:
- Emotie: Dit kunnen positieve, negatieve of neutrale gevoelens zijn. Positieve houdingen treden op wanneer iemand iets of iemand gevoelsmatig accepteert. Negatieve gevoelens zijn het tegenovergestelde. Een neutrale houding duidt emotionele onverschilligheid aan.
- Actie: Acties kunnen proactief zijn, of reactief. Een proactieve houding houdt in dat er sprake is van initiatief, en van een bepaalde richting. Reactiviteit betekent passiviteit en aanpassing.
- Motivatie: Motivatie heeft te maken met de bedoelingen van de acties. Hieronder verstaan we een egoïstische mentaliteit, waarbij je een persoonlijk doel nastreeft, of onbaatzuchtigheid, waarbij het doel gemeenschappelijk is.
- Relatie met anderen: dit bepaald hoe je omgaat met andere mensen. Je zou bijvoorbeeld manipulatief kunnen samen, samenwerkend, passief, agressief, assertief of toegeeflijk.
- Stimulus-respons: Hiermee bedoelen we de manier waarop je reageert op zowel interne als externe prikkels. De respons is ofwel rationeel ofwel emotioneel, en is afhankelijk van de vraag of je hoofd of je hart een dominante rol speelt.
De perfecte combinatie als doel
We hebben allemaal meningen over de wereld en over onszelf. Deze baseren we op eerdere ervaringen. Uiteraard moeten we streven naar een positieve, proactieve, onbaatzuchtige, collectieve en rationele mentaliteit. Deze perfecte combinatie is wat mensen bedoelen met “een zekere mentaliteit.”
Het is helaas niet altijd haalbaar om altijd zo te leven. En niemand kan dit altijd volhouden, ongeacht de omstandigheden. Daarom is het verstandig om dit niet te zien als iets wat moet. In plaats daarvan zou het een leidraad kunnen zijn.
Maar waar helpt een zekere mentaliteit je dan bij? Nou, de mentaliteit waarover we praten kan je helpen om te leven in balans, met een duidelijke koers. Het kan je ook helpen om conflicten te voorkomen en tegenslag te verwerken. Het maakt het eenvoudiger om met anderen om te gaan. En het maakt je weerbaarder.
Alle siterte kilder ble grundig gjennomgått av teamet vårt for å sikre deres kvalitet, pålitelighet, aktualitet og validitet. Bibliografien i denne artikkelen ble betraktet som pålitelig og av akademisk eller vitenskapelig nøyaktighet.
Naranjo, C. (1990). La vieja y novísima Gestalt: actitud y práctica de un experiencialismo ateórico. Cuatro Vientos.
