Cognitieve fusie: wanneer gedachten werkelijkheid worden

Cognitieve fusie is de neiging om te geloven dat je gedachten en realiteit één en hetzelfde zijn. Het gaat om de versmelting tussen jou en je gedachten. Hoe kun je dit bestrijden?
Cognitieve fusie: wanneer gedachten werkelijkheid worden

Laatste update: 04 september, 2021

Cognitieve fusie is een mentaal fenomeen. Het is wanneer de grens tussen jou en je gedachten vervaagt. Met andere woorden, je gelooft je gedachten en ze worden je realiteit.

Dit denkpatroon kan je veel ongemakken bezorgen. Om deze reden is het belangrijk om te leren afstand te nemen van je gedachten. Gedachten zijn vaak bevooroordeeld, irrationeel of onlogisch. Als zodanig omvatten werkelijkheid en identiteit veel meer dan alleen gedachten.

Wat weten we nog meer over dit concept? Hoe kunnen we het bestrijden? In dit artikel leggen we dit uit en delen we een oefening die je kan helpen af te wijken van cognitieve fusie.

Een vrouw die zich zorgen maakt, wat een cognitieve fusie betekent

Cognitieve fusie: wanneer je gedachten je realiteit worden

Psychologie definieert cognitieve fusie als de fusie tussen wat je denkt en wie je denkt te zijn. In feite versmelt je eigenlijk met je eigen gedachten en wordt je niet meer in staat om jezelf ervan te scheiden. Als gevolg daarvan raken de processen van je gedachten en je bewustzijn en interpretatie van de werkelijkheid met elkaar vermengd.

Hayes et al. (2011) noemde het concept in een artikel van Ramos et al. (2018). Ze stelden dat cognitieve fusie “de neiging om de letterlijke inhoud van gedachten en gevoelens te geloven” is, evenals “de buitensporige of onjuiste regulering van gedrag door verbale processen (regels) in plaats van door de onvoorziene omstandigheden van de omgeving.

Wanneer gedachten werkelijkheid worden

Met cognitieve fusie maak je geen onderscheid tussen wat je denkt en de omstandigheden waardoor je zo denkt. Om deze reden gedraag je je alsof je gedachten de absolute waarheid zijn.

In feite vergeet je te vergelijken wat je denkt met de realiteit waardoor je zo dacht. Om deze reden kun je geen perspectief krijgen op je eigen gedachten. In feite ben je met hen “gesmolten.”

Impact op gedrag

Dit gedachtepatroon leidt ertoe dat je je eigen gedachten als letterlijk interpreteert, wat van invloed is op je gedrag. Je gaat je geleidelijk aan in overeenstemming met deze gedachten gedragen. Het is alsof ze je enige vorm van realiteit zijn.

Een voorbeeld van cognitieve fusie

Om dit concept beter te begrijpen, volgt hier een voorbeeld. Stel je voor dat iemand op straat een paniekaanval kreeg, wat hem van streek maakte. Toch slaagde hij erin om te kalmeren en naar huis terug te keren.

De volgende dag, toen hij weer naar buiten moest, begon hij te trillen toen hij de deur open wilde doen. “Je krijgt nog een paniekaanval,” zei hij tegen zichzelf. “Kijk, je trilt al.” Dus, zonder het zelfs maar te beseffen, heeft hij deze gedachte aangenomen als een realiteit die niet kan worden veranderd. Daarom ging hij uiteindelijk helemaal niet de deur uit.

Andere voorbeelden

Er zijn vele andere voorbeelden. Sommige betreffen misschien alleen jezelf, terwijl andere te wijten kunnen zijn aan externe omstandigheden. Toch hebben ze allemaal één gemeenschappelijk kenmerk: de versmelting van je gedachten met jezelf.

Cognitieve defusie om cognitieve fusie te bestrijden

Cognitieve defusie is een techniek die deel uitmaakt van acceptatie- en commitmenttherapie (ACT). Het is eigenlijk een van de centrale onderdelen van ACT. Een fundamenteel onderdeel van deze therapie is om de persoon te helpen afstand te nemen van zijn gedachten.

De persoon die zich realiseert dat gedachten vaak niet uitkomen, bereikt dit. Cognitieve defusietechnieken omvatten oefeningen die de patiënt moet uitvoeren. Deze oefeningen helpen hen onafhankelijk te handelen van wat hun geest hen vertelt.

Cognitieve defusie om acceptatie aan te moedigen

Acceptatie is een sleutelfactor in Acceptance and Commitment Therapy (ACT). Het is ook de sleutel in andere soorten therapieën en voor bepaalde aandoeningen. Het betekent dat je je pijn, ervaringen en je gevoelens accepteert. Cognitieve defusie maakt dit proces gemakkelijker.

Dit komt omdat cognitieve defusie de manier verandert waarop je gebeurtenissen waarneemt. Bovendien helpt het acceptatieproces je om afstand te nemen van deze perspectieven.

“Acceptatie van wat er is gebeurd, is de eerste stap om de gevolgen van tegenslag te overwinnen.”

 Willem James

Een vrouw die een wolk vasthoudt

Wolken in de lucht oefening

Zoals we hierboven al vermeldden, zijn er veel cognitieve defusie-oefeningen. Een daarvan is de wolken in de lucht-oefening.

Deze oefening helpt je om aan je ongemakkelijke gedachten en emoties te denken alsof het wolken in de lucht zijn. Hoewel ze de zon misschien een tijdje afschermen, passeren ze uiteindelijk. Je gedachten zullen hetzelfde doen.

Laatste gedachten

Je hoeft niet aan een psychische stoornis te lijden om cognitieve fusie te ervaren. Het kan echter ongetwijfeld je persoonlijk welzijn verstoren. Daarom is het belangrijk om je bewust te worden van wat er aan de hand is als het je overkomt. Dan kun je ermee aan de slag.

Cognitieve defusie is een van de meest populaire technieken voor het omgaan met cognitieve fusie. Er zijn echter verschillende soorten therapie en elke therapie gebruikt zijn eigen hulpmiddelen om patiënten te helpen afstand te nemen van hun gedachten.


Alle siterte kilder ble grundig gjennomgått av teamet vårt for å sikre deres kvalitet, pålitelighet, aktualitet og validitet. Bibliografien i denne artikkelen ble betraktet som pålitelig og av akademisk eller vitenskapelig nøyaktighet.


    • Fernández-Marcos, T. & Calero-Elvira, A. (2015). Efectos de la detención del pensamiento y la defusión cognitiva sobre el malestar y el manejo de los pensamientos negativos. Behavioral Psychology, 23(1): 107-126.
    • Hayes, S. C., Strosahl, K. D. y Wilson, K. G. (2011). Acceptance and commitment therapy. The process and practice of mindful change (2ª ed.). New York, NY: Guilford Press.
    • Hayes, S. C., Luoma, J. B., Bond, F. W., Masuda, A., & Lillis, J. (2006). Acceptance and Commitment Therapy: Model, process and outcomes. Behaviour Research and Therapy, 44: 1-25.
    • Ramos, J., Rodríguez, A., Sánchez, A. y Mena, A. (2018). Fusión cognitiva en trastornos de personalidad: una contribución a la investigación sobre mecanismos de cambio. Clínica y Salud, 29(2).

Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.