De eerste paniekaanval, en wat er daarna gebeurt

Een eerste paniekaanval is angstaanjagend, zo erg zelfs dat veel mensen denken dat ze een hartaanval krijgen. Wat dan het meest beangstigende is aan die eerste ervaring is de angst voor het onbekende. Wat er daarna gebeurt, is dus een aanhoudende angst dat het weer kan gebeuren.
De eerste paniekaanval, en wat er daarna gebeurt
Valeria Sabater

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog Valeria Sabater.

Laatste update: 27 december, 2022

Door de eerste paniekaanval ontstaat er een “voor en na” in iemands leven. Het is een angstaanjagende ervaring die uit het niets lijkt te komen, en zich manifesteert met een breed scala aan lichamelijke symptomen. Het is zo beangstigend dat je het gevoel hebt dat je op het punt staat dood te gaan, dat je hart het elk moment zal kunnen begeven.

Degenen die nog nooit een paniekaanval hebben gehad, kunnen veel bevooroordeelde ideeën hebben over deze aandoening. Het komt dus vaak voor dat mensen denken dat het alleen zwakke, onzekere mensen treft.

Bovendien is het ook gebruikelijk om aan te nemen dat aanvallen zich voordoen in zeer specifieke situaties waar men zeer angstig is, zoals een aankomend optreden voor groot publiek of het instappen in een lift of een vliegtuig.

Iets wat iedereen zou moeten begrijpen over paniekaanvallen is dat ze kunnen ontstaan op elk moment en zonder een specifieke trigger. Sommige mensen worden midden in de nacht wakker met een gevoel van alarmerende paniek, met de vaste overtuiging dat ze op het punt staan een hartaanval te krijgen.

Anderen ervaren het voor het eerst terwijl ze gewoon aan de telefoon zijn, met vrienden uit eten zijn of in de supermarkt zijn. Er is ook een andere belangrijke kant die je moet begrijpen. Iedereen kan op elk moment een paniekaanval krijgen.

Want, of we het nu geloven of niet, deze ervaringen hebben niets te maken met persoonlijkheid, leeftijd of omstandigheden, maar alleen met angst. Dit gevoel is normaal bij mensen. Daarom moet je weten wat er gebeurt en wat je moet doen als je je eerste paniekaanval krijgt.

Onze angst komt niet voort uit het denken over de toekomst, maar uit het te willen controleren.”

Kahlil Gibran

Wat gebeurt er na de eerste paniekaanval?

Een vrouw grijpt naar haar borst

Er zijn veel technieken en middelen binnen je bereik om met angst om te gaan. Er is echter één ding dat vaak niet tot je doordringt: informatie. Je herkent de symptomen en tekenen die de angst in je lichaam en in je geest achterlaat niet. Je weet niet wat de gevolgen zijn en hoe ze zich zullen manifesteren als ze te veel worden.

Om die redenen weten veel mensen niet echt wat een eerste paniekaanval is. Op de een of andere manier, in je vooringenomen ideologie, is het iets dat alleen gebeurt met anderen of ervaringen die je op tv hebt gezien. Je hebt gezien hoe makkelijk ze het oplossen door in een papieren zak te ademen.

Het is daarom noodzakelijk om meer betrouwbare informatie en een bepaalde cultuur van psychische stoornissen te hebben om zo snel mogelijk in te kunnen grijpen. Laten we eens kijken naar wat er gebeurt na de eerste paniekaanval.

Contact opnemen met de huisarts

Als je voor het eerst een paniekaanval hebt, groeit je angst exponentieel, omdat je niet begrijpt wat er gebeurt. Onwetendheid en onzekerheid veroorzaken dus beiden angst. Er ontstaan hartkloppingen, kortademigheid, duizeligheid en spierspanning. Het komt dus vaak voor dat mensen naar de eerste hulp gaan, omdat ze denken dat ze een hartaanval hebben.

Je kunt in dat geval verbijsterd zijn als je de diagnose van de arts krijgt. Hij zal je namelijk vertellen dat wat je net hebt ervaren in je hoofd zat. Je hebt dan misschien het gevoel dat je gek bent geworden en wil ontkennen wat er is gebeurd.

Dit komt omdat de ervaring die je net hebt gehad zo echt en fysiek is, dat de meeste mensen niet zullen aarzelen om een second opinion te vragen. Ze willen verdere tests en controles laten uitvoeren om te bewijzen dat ze niet gek zijn geworden. Bij aanhoudende angsten kan arts voor een beperkte tijd anxiolytica voorschrijven, zoals benzodiazepines.

De angstcyclus begint na de eerste paniekaanval

Een angstige man zit bij het raam

Paniekaanvallen zijn het product van een ontwikkeling, ook al manifesteren ze zich vaak abrupt. Ze zijn de fysieke oorzaak van een negatieve emotionele toestand, die in de loop van de tijd in stand wordt gehouden. Over het algemeen hebben mensen die paniekaanvallen ervaren dus gedurende vele maanden, misschien wel jaren, negatieve gevoelens opgekropt.

Wat er gebeurt na de eerste paniekaanval is secundaire angst. Dit is de staat waarin je een intense angst ontwikkelt om weer een nieuwe aanval te krijgen. De intense symptomen en het verlies van controle beangstigen je. Dit betekent dat je uiteindelijk die angst zal voeden, wat zal leiden tot een vicieuze cirkel die deze neiging nog meer versterkt.

Hulpeloosheid en de zoektocht naar hulp

Hulp zoeken is een andere kant van wat er gebeurt na de eerste paniekaanval. Er komt een tijd dat je je bewust bent van je hulpeloosheid. Vroeg of laat realiseer je je dat je de controle over je leven verliest. De gedachte van het ervaren van een nieuwe paniekaanval op een onverwachte plaats en moment brengt je ertoe om de eerste stap te nemen om te leren ermee om te gaan.

Je kunt er echter niet altijd goed mee omgaan. Sommige mensen doen bijvoorbeeld aan yoga, omdat ze denken dat ontspannings- en meditatietechnieken hen zullen helpen om deze aanvallen te verminderen.

Dergelijke technieken werken echter niet altijd. Dit komt doordat angst een complexe en ongrijpbare vijand is, die zich aan hun leven heeft vastgeroest. Daarom hebben veel mensen meer gespecialiseerde concrete strategieën nodig, zoals alleen een therapeut die kan bieden.

Psychologische therapie is het enige middel om paniekaanvallen en de emotionele realiteit ervan te verminderen. Geef de moed niet op, want je kunt echt weer de controle terugkrijgen om een voller en bevredigender leven vorm te geven. Dit proces heeft echter tijd en aandacht nodig.


Alle siterte kilder ble grundig gjennomgått av teamet vårt for å sikre deres kvalitet, pålitelighet, aktualitet og validitet. Bibliografien i denne artikkelen ble betraktet som pålitelig og av akademisk eller vitenskapelig nøyaktighet.


  • Hood, H. K., & Antony, M. M. (2015). Panic Disorder. In International Encyclopedia of the Social & Behavioral Sciences: Second Edition (pp. 468–473). Elsevier Inc. https://doi.org/10.1016/B978-0-08-097086-8.27045-1
  • Moitra, E., Dyck, I., Beard, C., Bjornsson, A. S., Sibrava, N. J., Weisberg, R. B., & Keller, M. B. (2011). Impact of stressful life events on the course of panic disorder in adults. Journal of Affective Disorders134(1–3), 373–376. https://doi.org/10.1016/j.jad.2011.05.029

Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.