Zelfkennis is een eindeloze oceaan
Zelfkennis vertegenwoordigt wijsheid. Het is geen doel dat we moeten bereiken, je zult namelijk nooit alles over jezelf te weten komen – niet vanwege hoe vastberaden je bent of niet, maar omdat je voortdurend verandert. Maar, wat is zelfkennis eigenlijk? Je zou kunnen zeggen dat het een reis is die jou de mogelijkheid biedt om te leren en groeien, die jou met de tijd mee laat stromen en allerlei ervaringen biedt.
In ons hoofd zijn we voortdurend bezig met het beeld dat we aan anderen laten zien, waarbij we ons voornamelijk richten op de oppervlakkige aspecten aan onszelf. Het is alsof we onze diepste wortels, de persoon die we werkelijk zijn, volledig uit het oog verliezen.
Zoals je hieronder zult zien, vereist het proces van zelfkennis enorm veel moed, oprechtheid, liefde en verantwoordelijkheid. Dit komt doordat zelfkennis inhoudt dat je jezelf bevrijdt van vooroordelen, schuldgevoelens, haat en wrok, zodat je dichter bij je kern kunt komen.
“Van alle kennis, streven de wijzen en de goeden er vooral naar om zichzelf te kennen.”
-William Shakespeare-
Zelfkennis zal je rust brengen
De weg naar zelfkennis is geen weg die je gehaast moet bewandelen, ongeduldig en ernaar verlangend om iets te bereiken dat nooit bereikt kan worden. Wanneer je naar jezelf leert te luisteren en aandacht leert op te brengen voor je eigen behoeften, dan zul je jezelf alsmaar beter leren kennen en door middel van elke ervaring volwassener worden.
“Hoe beter je jezelf namelijk kent, hoe meer duidelijkheid er zal zijn; zelfkennis kent namelijk geen einde – je bereikt uiteindelijk geen prestatie, je komt niet tot een conclusie. Het is een eindeloze rivier. En naarmate iemand deze rivier bestudeert, naarmate iemand zich er steeds meer in verdiept, zal hij vrede vinden. En pas wanneer de geest rustig is, door middel van zelfkennis, niet door middel van opgedrongen zelfdiscipline, pas dan, te midden van die rust, te midden van die stilte, kan de realiteit ontstaan.”
-Krishnamurti-
We zijn gewend aan mentaal geruis, aan het onszelf afleiden door meer aandacht te besteden aan wat andere mensen doen en hoe zij zich gedragen. We zijn deskundigen in het beoordelen, bekritiseren, geven van advies, beschuldigen en het in anderen zien wat we niet in onszelf kunnen zien. Maar door niet te willen kijken naar elk aspect van wie wijzelf werkelijk zijn, doen we onszelf in talloze kleine brokstukken uiteenvallen.
Laat afleidingen varen
Onze omgang met andere mensen is altijd een soort tweesnijdend zwaard, en de kant die je zelf gebruikt hangt af van de houding die je hebt ten opzichte van de situatie. Aan de ene kant, hebben we contact met anderen nodig om onszelf te leren kennen, omdat je in je interactie met anderen meer over jezelf kunt ontdekken. Aan de andere kant, creëren onbewuste handelingen alleen maar meer afstand tussen jou en anderen en je vermogen om jezelf te kennen.
Om jezelf te leren kennen door middel van je interactie met anderen, is het belangrijk om tijdens deze interacties naar jezelf te luisteren, de dingen die je zegt te observeren, kijken naar hoe je je voelt, welke emoties er worden opgewekt, en welke houdingen je wel en niet leuk vindt. Bovenal is het belangrijk dat alles wat je ziet uit jou komt en met jou te maken heeft.
“Om ergens dus je volledige aandacht aan te schenken, moet je eerst je hele zijn erin integreren. Op één niveau van je onderbewuste wil je er namelijk misschien helemaal niet achter komen, wil je het misschien niet weten, maar op een ander niveau, kan juist die kennis vernietiging inhouden, omdat het je ertoe kan zetten je hele leven te veranderen.”
-Kishnamurti-
Niemand heeft de macht om jou een bepaald gevoel te bezorgen zonder dat jij hier toestemming voor geeft. Je moet begrijpen dat je hier zelf altijd medeplichtig aan bent, je bent niet het slachtoffer van hoe je je voelt. Dit geldt zowel in het geval van aangename als in het geval van onaangename gevoelens.
Wanneer je liefde voelt, dan is dit iets dat in jou naar boven komt door middel van je interactie met iemand anders. En net als liefde, komt ook woede in je naar boven als gevolg van je interactie met anderen. Hoe dan ook, zijn je emoties altijd uitsluitend verbonden aan jezelf.
Authenticiteit beoefenen
Zelfkennis zal je altijd in de buurt brengen van authenticiteit, waardoor je jezelf zowel aan anderen als aan jezelf op een oprechtere en eerlijkere manier kan laten zien en zelfbedrog kunt vermijden. Hiermee verwijder je jezelf van je behoefte om anderen te behagen of de schuld te geven voor wat jou overkomt.
“Hij die authentiek is, aanvaardt de verantwoordelijkheid om te zijn wie hij is en erkent dat hij vrij is om te zijn wie hij is.”
-Jean Paul Satre-
Wanneer je jezelf beter leert kennen, vergroot je je vermogen om werkelijk authentiek te zijn. Je zult transparanter zijn, duidelijker, en je dichter in de buurt begeven van liefde en wijsheid. Op deze weg zul je de diepte van de betekenis die elke ervaring heeft verkennen.
En je zult ontdekken dat zelfkennis een eindeloze oceaan is die je je hele leven kunt bevaren, om jezelf te leren begrijpen en lief te hebben. En dan zal je in staat zijn om jezelf, zoals je bent, met anderen te delen door middel van liefde en authenticiteit.