Symptomen van een experiëntiële vermijdingsstoornis
Misschien ben je iemand die voor zijn eigen negatieve gedachten en gevoelens vlucht, uit angst voor de pijn die ze kunnen veroorzaken. Dit zijn symptomen van een experiëntiële vermijdingsstoornis, en in dit artikel zullen we je vertellen wat je kunt doen om die te voorkomen.
We leven in een “gelukscultuur,” waarin we tot elke prijs gelukkig moeten zijn, ongeacht de situatie. Het probleem is dat we ons gefrustreerd voelen als we die toestand niet bereiken. Op zijn beurt maakt dit ons nog ongelukkiger en stoort ons enorm.
Geluk is niet blijvend
De waarheid is dat geluk, of ons emotioneel welzijn, nooit blijvend is. We kunnen niet “Ik ben gelukkig” tegen onszelf zeggen, omdat dat gewoon niet waar is.
Geluk is geen manier van leven, maar eerder een staat van zijn. Het is veel verstandiger om tegen onszelf te zeggen: “Soms ben ik gelukkig en soms ben ik dat niet.” Emoties komen en gaan, afhankelijk van veel verschillende variabelen.
Proberen om permanent emotioneel gezond te zijn is een fantasie die ons nog dieper in het lijden stort. Als we ons bijvoorbeeld niet angstig, verdrietig of pijnlijk voelen, dan verdubbelen we ons ongemak.
De druk die we op onszelf uitoefenen wanneer we zeggen: “Ik moet goed zijn” of “Ik moet gelukkig zijn” is de perfecte manier voor ons om ons niet op ons gemak te voelen. Het is een paradox, maar alle emotionele vermijding leidt onvermijdelijk tot een toename van diezelfde emoties.
Stel je voor dat je in het midden van de oceaan zit op een vlot, omringd door haaien. Iemand zegt tegen je: “Als je bang bent, dan val je met de haaien in zee. Je moet dus niet bang worden.” Wat denk je dat er gaat gebeuren? Dat zal je toch zeker nog nerveuzer maken! Het zou helemaal niet natuurlijk zijn om in zo’n situatie de angst te remmen!
Daarom is het veel normaler om te accepteren dat het in deze context het meest logische is dat we angst en vrees zullen ervaren. We moeten die angst en vrees zich laten zien en er zo mogelijk aan wennen.
Een experiëntiële vermijdingsstoornis is simpelweg een neiging om voortdurend prioriteit te geven aan een goed gevoel. Mensen zullen zich zo gedragen, dat ze proberen een onmiddellijk gevoel van welzijn te bereiken. We zullen het hier meer in detail uitleggen.
Wat zijn de symptomen van een experiëntiële vermijdingsstoornis
Door gebruik te maken van acceptance en commitment therapy (ACT) worden traditionele diagnostische classificatiesystemen afgewezen. Tegelijkertijd zijn deskundigen van mening dat ons gedrag in individuele situaties het enige element is dat geanalyseerd en aangepakt moet worden.
Door middel van deze therapie kunnen we een diagnose stellen van de psychopathologie die we vandaag bespreken – de experiëntiële vermijdingsstoornis.
Ervaringen vermijden is een onbuigzaam gedragspatroon. Het komt tot stand door een ineffectieve verbale regulering, wat betekent dat we tot elke prijs proberen om lijden te vermijden. Het gaat erom de dingen die ons overkomen onder controle te houden, samen met de gewaarwordingen, de gevoelens en de omstandigheden die ze creëren.
Mensen proberen elke situatie volledig onder controle te krijgen. Soms doen ze dit door middel van drugs of alcohol. Elke andere vorm van vermijding die tegen onze persoonlijke waarden ingaat, zal ervoor zorgen dat we ons nog ongelukkiger gaan voelen.
Een afwijzing van de negatieve gevoelens
Wat er gebeurt is dat iemand met symptomen van een experiëntiële vermijdingsstoornis systematisch alle negatieve gevoelens afwijst. Hij wil ze onder geen enkele omstandigheid ervaren of voelen. Hij zegt tegen zichzelf dingen zoals:
- “Negatieve emoties voelen is vreselijk en pijnlijk.”
- “Ik moet altijd gelukkig zijn.”
- “Ik mag me niet verdrietig voelen.”
- “Wat zullen anderen denken als ze zien dat ik me zorgen maak?”
Al deze gedachten zetten diegene ertoe aan om te proberen zijn of haar negatieve emoties te beheersen, op de manier waarop hij of zij daar toe in staat is. Ze zoeken een vorm van ontsnapping die snel, makkelijk en effectief is, op korte termijn.
Het probleem is dat emotionele controle van voorbijgaande aard is. Na een korte tijd komt het emotionele ongemak weer terug, en vaak dan ook nog intenser.
Wat degene met een experiëntiële vermijdingsstoornis daarom doet is “pleisters aanbrengen” op zijn emoties, zodat hij of zij niet laat zien hoe hij of zij zich werkelijk voelt. In het begin lijkt het te werken, maar uiteindelijk valt de pleister eraf. Als gevolg daarvan zullen de emoties intenser aan het licht komen.
Wat kan ik doen als ik lijdt aan een experiëntiële vermijdingsstoornis?
Als iemand last heeft van een experiëntiële vermijdingsstoornis en uit deze eindeloze cyclus wil breken, dan moet je hem of haar in het idee laten geloven dat lijden een deel van het leven is. Het is niet dat we willen lijden. We moeten gewoon accepteren dat emotioneel ongemak iets is dat iedereen kan overkomen, gewoon vanwege het simpele feit dat je leeft.
Het leven brengt goede en slechte tijden met zich mee. Het is normaal om verschillende soorten emoties te ervaren in deze tijden. Het is bijvoorbeeld niet logisch om op zoek te gaan naar een nieuwe partner om je niet rot of alleen te voelen als iemand je verlaat.
De gezonde manier om hiermee om te gaan, is om het verdriet te ervaren dat dit soort verliezen met zich meebrengt. Dit is de manier waarop onze hersenen verwerken wat er is gebeurd en hen in staat stelt om te leren van de ervaring.
Als we kunstmatige pleisters gebruiken of iets doen om te voorkomen dat we op de korte termijn zullen lijden, dan is het enige wat we zullen bereiken dat we die pijn dieper begraven en uiteindelijk ons lijden op de lange termijn zullen vergroten.
We moeten onze demonen omhelzen
Om de symptomen van de experiëntiële vermijdingsstoornis te bestrijden, moeten we daarom onze demonen omarmen. We moeten onze emoties en gevoelens onder ogen zien, wat ze ook mogen zijn, en bereid zijn om met deze emoties samen te leven.
We weten dat angst of diep verdriet geen aangename emoties zijn en we zouden ze natuurlijk liever niet ervaren. Het is echter ook waar dat het leven niet altijd verloopt zoals we dat willen. Het is onvermijdelijk dat er momenten zullen zijn waarop we onaangename emoties moeten ervaren.
Een goede manier om te beginnen zou zijn door tegen jezelf te zeggen:
- “Vandaag voel ik me angstig, maar het maakt niet uit. Angst is niet slecht, het is alleen niet prettig.”
- “Ik zal mijn verdriet vandaag omarmen en ik zal ermee leven. Ik vind het niet leuk, maar ik zal er niet dood aan gaan.”
Dit soort gedachten zijn veel realistischer en functioneler.
Beweeg in de richting van je doelen
Het is ook belangrijk om te weten wat onze waarden en doelstellingen zijn in het leven en om deze te bereiken, ongeacht de emoties die we voelen. Emoties hoeven ons niet te beperken. Het is één ding om met ze te leven en ze te voelen als er iets met ons gebeurt, maar iets totaal anders als ze ons controleren.
Emoties, of ze nu positief of negatief zijn, kunnen ons vergezellen in ons dagelijks leven op dezelfde manier als hoofdpijn of een verkoudheid, of zelfs het slechte nieuws dat we zien of horen.
Als we weten wat we op de middellange of lange termijn met ons leven willen doen, laten we daar dan naartoe werken. Laten we niet vast komen te zitten in het tijdelijke ongemak dat we misschien voelen.
Kom elke dag dichterbij je doelen, wat die ook mogen zijn. Alleen jij kunt ze kiezen. Laat al je emoties, zelfs negatieve gedachten, met je meegaan. Zodra je hier ruimte voor maakt en leert om ermee te leven, zullen ze niet langer je leven beheersen. Ze kunnen je zelfs voorgoed met rust laten.
Alle siterte kilder ble grundig gjennomgått av teamet vårt for å sikre deres kvalitet, pålitelighet, aktualitet og validitet. Bibliografien i denne artikkelen ble betraktet som pålitelig og av akademisk eller vitenskapelig nøyaktighet.
- Ruiz, M.A., Díaz, M. I., Villalobos, A. (2012). Manual de Técnicas de Intervención Cognitivo Conductuales. Desclée De Brouwer, S.A