Waarom wordt de Internationale Vrouwendag gevierd?

Internationale Vrouwendag, erkend door de Verenigde Naties in 1977, is ontstaan ​​uit vakbondsbewegingen aan het begin van de 20e eeuw. We analyseren de geschiedenis en het belang ervan in de huidige context.

In 1975 hebben de Verenigde Naties (VN) 8 maart uitgeroepen tot de dag waarop we Internationale Vrouwendag vieren. Al in 1977 werd deze dag officieel ingesteld om stil te staan bij het streven naar gelijkheid en non-discriminatie van vrouwen.

Elk jaar is deze dag een dag van vrouwengemeenschap over de hele wereld, ongeacht afkomst, ras, beroep of sociaaleconomische status. Het viert de rechten die vrouwen hebben verworven en de lange geschiedenis van strijd en opofferingen om die te bereiken.

Momenteel is het doel om mensen bewust te maken van de ongelijkheid en discriminatie waar vrouwen wereldwijd nog steeds mee te maken hebben. Het is ook bedoeld om de weg naar een samenleving zonder genderkloven en meer gelijkheid aan de kaak te stellen.

Mijlpalen van Internationale Vrouwendag

Het feit dat vrouwen tegenwoordig rechten uitoefenen die we vroeger niet hadden, zoals studeren, werken, politieke posities bekleden, belangrijke beslissingen nemen, ons bezit beheren en zelfs stemmen, heeft meerdere facetten doorgemaakt.

Het lijkt eenvoudig en natuurlijk; maar om deze voordelen te verkrijgen, is er sinds het einde van de 19e eeuw hard gevochten. Laten we eens naar de geschiedenis kijken en nadenken over de waardevolle betekenis van deze datum.

1848

Een nieuwe beweging begint! Woedend dat ze niet mochten deelnemen aan een conventie tegen slavernij in Londen, organiseerden Elizabeth Cady Stanton en Lucretia Mott de eerste Women’s Rights Convention. Ze brachten honderden mensen samen in Seneca Falls, New York, en zetten zo de eerste stappen op weg naar gelijke rechten in de Verenigde Staten.

8 maart 1857

In het kader van de industriële revolutie organiseren kledingarbeiders in New York een staking voor eerlijke lonen, humanere arbeidsomstandigheden en kortere werktijden.

1907

De eerste Internationale Socialistische Vrouwenconferentie vindt plaats in Stuttgart, Duitsland, onder leiding van Clara Zetkin. Zo werd de Socialist International Women opgericht, met als hoofddoel vrouwenkiesrecht.

8 maart 1908

Vrouwenmars in New York met meer dan 15.000 mensen, die kortere werktijden, een einde aan kinderarbeid, betere lonen en stemrecht eisten, onder het motto “Bread and Roses”. Brood symboliseerde economische zekerheid en rozen de kwaliteit van leven.

28 februari 1909

Nationale Vrouwendag wordt voor het eerst gevierd in de Verenigde Staten, volgens een verklaring van de Socialistische Partij van Amerika.

26-27 augustus 1910

2e Internationale Bijeenkomst van Socialistische Vrouwen in Kopenhagen, Denemarken. Clara Zetkin, de Duitse activiste, stelt voor om een vrouwendag te herdenken, een verzoek dat unaniem wordt geaccepteerd, hoewel er geen specifieke datum wordt afgesproken.

19 maart 1911

De eerste Internationale Vrouwendag wordt, na het besluit in Kopenhagen, door meer dan een miljoen mensen in Duitsland, Oostenrijk, Denemarken en Zwitserland herdacht. Ze eisen het recht op stemmen, het bekleden van openbare ambten, werk, beroepsopleidingen en non-discriminatie op het werk.

25 maart 1911

Een verschrikkelijke brand in de kledingfabriek Triangle Shirtwaist in New York kost 146 mensen het leven, 129 vrouwen en 17 mannen. Er wordt aangenomen dat de arbeiders werden opgesloten zodat ze geen pauzes zouden nemen tijdens hun diensten om diefstal te voorkomen.

Deze gebeurtenis onthult de slechte werkomstandigheden voor vrouwen in die tijd. Dit is een gebeurtenis die de strijd voor vrouwenrechten aanzienlijk markeert.

23 februari 1913 (8 maart in de Gregoriaanse kalender)

De eerste Internationale Vrouwendag wordt herdacht in Sint-Petersburg. Op de bijeenkomst stelt Aleksejeva, een maatschappelijk werkster, de omstandigheden van vrouwelijke arbeiders aan de kaak.

Ze werkten tot 11 uur voor een schamel loon, wat resulteerde in een gebrek aan tijd voor hun eigen intellectuele ontwikkeling en zorg voor het gezin, naast andere kwesties van ongelijkheid en mishandeling.

23 februari 1917 (8 maart in de Gregoriaanse kalender)

In reactie op de miljoenen soldaten die in de oorlog waren gesneuveld, staken Russische vrouwen om ‘vrede en brood’ te eisen. Kort daarna doet tsaar Nicolaas II afstand van de troon en geeft de voorlopige regering vrouwen stemrecht. Dit moment beschouwt men als de mijlpaal waarop Internationale Vrouwendag wordt herdacht.

1975

Uiteindelijk erkende de VN in 1975 8 maart als Internationale Vrouwendag. Twee jaar later, in 1977, werd het uitgeroepen door de Algemene Vergadering. Het hoogste orgaan pleitte voor de verdediging van hun rechten en voor hun sociale, juridische en arbeidsgelijkheid met mannen.

In hetzelfde jaar werd in Mexico City de eerste Wereldconferentie van het Internationale Jaar van de Vrouw gehouden, waar een wereldwijd actieplan werd opgesteld om de doelstellingen van het Internationale Jaar van de Vrouw op te volgen, inclusief de richtlijnen die tot 1985 gevolgd moesten worden.

1979

De CEDAW, Conventie voor de Eliminatie van alle Vormen van Discriminatie tegen Vrouwen (Spaanse link) werd opgesteld. De principes ervan werden op 18 december 1979 aangenomen door de Algemene Vergadering van de VN en traden in 1981 in werking.

Het wordt beschouwd als het internationale handvest voor vrouwenrechten en is bovendien het op één na meest geratificeerde instrument door de lidstaten.

1980

In Kopenhagen wordt de wereldconferentie van het VN-decennium voor vrouwen gehouden. De bedoeling was om de implementatie van de eerder voorgestelde doelen op het gebied van werkgelegenheid, gezondheid en onderwijs te herzien. Er werden nieuwe doelen gesteld: het veiligstellen van eigendom van vrouwen, erfrecht en voogdijschap over kinderen.

1985

De derde Wereldconferentie om de resultaten van het VN-Decennium voor Vrouwen te evalueren en te beoordelen wordt gehouden in Nairobi. Hier maakt men afspraken over onder andere gendergelijkheid.

1995

Vierde Wereldvrouwenconferentie, gehouden in Peking. Het is een keerpunt in de emancipatie van vrouwen, met resultaten op 12 cruciale gebieden. Om er een paar te noemen: op het gebied van onderwijs en opleiding, in de gezondheidszorg en tegen geweld tegen vrouwen.

Na deze belangrijke conferentie, die doelen stelt die tegen het jaar 2030 bereikt moeten zijn, volgt elke 5 jaar een reeks evaluaties om de resultaten te beoordelen en de problemen die zich voordoen te versterken.

Huidige situatie van vrouwenrechten

Vandaag de dag genieten we, dankzij de strijd en het werk van veel vrouwen, van voordelen die er vroeger niet waren. We benadrukken het volgende:

• Onderwijs.
• Gelijkheid op de werkplek.
• Vrouwenkiesrecht.
• Vrijheid van meningsuiting.
• Gezinsplanning.
• Rechten van moeder en kind.
• Gendergelijkheid voor de wet.
• Huwelijksautonomie.
• Politieke vertegenwoordiging van vrouwen.
• Rechten van vrouwen tegen gendergerelateerd geweld.

De genderkloven  zijn een maatstaf die de afstand aangeeft tussen vrouwen en mannen met betrekking tot dezelfde indicator. Deze moeten echter nog lang worden gedicht op het gebied van arbeidskwesties. Ook op het gebied van gezondheid en armoede van vrouwen, academische opleidingen, gelijke kansen en vooral op het gebied van huiselijk en professioneel geweld.

Kleine acties met grote gevolgen

Verandering komt niet alleen tot stand door internationale of wettelijke overeenkomsten, met grote krantenkoppen of demonstraties. Transformatie kan men bereiken door de acties die we dagelijks ondernemen.

Het thema dat is gekozen voor de campagne ter herdenking van Internationale Vrouwendag 2024 is “inclusie inspireren” (Engelse link). Dat wil zeggen, anderen motiveren om inclusie van vrouwen te begrijpen en te waarderen. Hier volgen enkele ideeën over hoe je dit kunt doen.

Zet je in voor een goed doel

Niets is te klein, dus je kunt beginnen met iets terug te geven aan je gemeenschap.

Respecteer alle mensen

Houd in gedachten dat waardigheid onvervreemdbaar is en altijd gerespecteerd moet worden voor wat het is.

Maak gebruik van je politieke rechten

Het is heel belangrijk om je in te lezen in en deel te nemen aan het openbare leven van je land. Ga bijvoorbeeld naar verkiezingen.

Leer meisjes wat ze waard zijn

Doorbreek stereotypen van afhankelijkheid, kwetsbaarheid of onvermogen van vrouwen, laat meisjes zien wat ze allemaal kunnen zijn.

Daag stereotypen uit

De huidige schoonheidsnormen bevorderen een bekrompen en onrealistische kijk op het lichaam en uiterlijk van vrouwen. Deze idealen veroorzaken grote lichamelijke en psychische schade.

Stel de vraag wat het betekent om “een man te zijn”

Traditionele opvattingen over mannelijkheid weerhouden jongens er niet alleen van om hun gevoelens te uiten. Het brengt hen ook in ongemakkelijke situaties als ze geconfronteerd worden met misbruik door vrouwen.

Niet aannemen, luisteren

De meesten van ons hebben vooroordelen over deze genderkwesties. Dit alles wordt uitgedaagd door te luisteren naar nieuwe argumenten en je aan te passen aan de manier van leven van deze tijd.

Betaal en eis gelijk loon voor gelijke posities

Zelfs vandaag de dag verdienen vrouwen nog 10-30% minder dan mannen voor hetzelfde werk. Of je nu een werkneemster bent of een werkneemster in de dienstensector, informeer jezelf goed. Onderneem actie zodat het loon voor beiden eerlijk en gelijk is.

Pak de signalen van geweld aan

Vrouwen worden nog steeds geconfronteerd met seksistisch en respectloos gedrag. Dat beperkt zich niet tot fysieke, maar ook verbale en psychologische agressie. Dat mogen we niet toestaan. Laten we het stoppen en uitspreken als het nodig is.

Deel de zorg

Huishoudelijk en onbetaald zorgwerk wordt drie keer vaker gedaan door vrouwen dan door mannen. Organiseer deze verantwoordelijkheden samen met je gezin als ieders taak. Op deze manier zullen toekomstige generaties beginnen met het doorbreken van de genderkloof die ons scheidt.

Internationale vrouwendag, een dag om bij stil te staan

8 maart is een dag om bij stil te staan hoe de wereld vooruit is gegaan in haar kijk op vrouwen.

Het is ook een dag om mensen bewust te maken van de strijd en de prestaties om gewaardeerd en gerespecteerd te worden. Dit geldt voor alle sferen van ons leven. Het dient om op nieuwe manieren te denken in het licht van de huidige omstandigheden waar we dagelijks mee te maken hebben.