Tegenslag maakt je niet altijd veerkrachtiger
Tegenslag maakt je niet altijd veerkrachtiger. Veerkracht is een soort modewoord geworden, tot het punt dat ons begrip van hoe het werkt vrij ver van de waarheid ligt. Niet iedereen die een moeilijke tijd doormaakt, wordt daardoor bekwamer. Vaker wel dan niet belasten die moeilijke tijden je en zorgen ervoor dat je je niet gelukkig en voldaan voelt.
We leven in een tijdperk van transformatie, in elke betekenis van het woord. Misschien is dat de reden waarom optimisme en positiviteit bij veel mensen niet zo goed werken als vroeger. De klassieker “Always look at the bright side of life” die de personages in de film de Life of Brian zongen, klinkt tegenwoordig een beetje hol.
Op dit moment heb je te maken met de problemen en risico’s waar je vandaag de dag mee wordt geconfronteerd. Je kunt je niet afwenden en denken “alles komt goed, dit zal me sterker maken.” Dit is gewoon niet genoeg. Het is tijd om ruimte te maken voor andere mogelijkheden, om tegenslagen, negatieve emoties en de minder aardige kant van het leven te leren verwerken.
Veerkracht bestaat wel, maar je verkrijgt het niet automatisch. Het activeert niet vanzelf en het verschijnt niet altijd wanneer je het het meest nodig hebt. Daarom is het belangrijk om te begrijpen hoe deze waardevolle psychologische hulpbron werkt.
Tegenslag maakt je niet altijd veerkrachtiger, maar je kunt er wel van leren
We zijn er aan gewend geraakt ervaringen (en emoties) als ‘goed’ of ‘slecht’ te bestempelen. Als gevolg hiervan zijn veel mensen intolerant geworden voor alles dat in de laatste categorie valt. Het is gemakkelijk te begrijpen waarom. Mensen geven tenslotte de voorkeur aan stabiliteit, zelfgenoegzaamheid, harmonie, genot en evenwicht.
Wanneer zich echter onverwachte dingen voordoen, leidt de wanklank van problemen en moeilijke situaties in welke vorm dan ook vaak tot een mentale blokkering. Je snakt naar lucht, zonder de psychologische hulpmiddelen om door de storm heen te komen.
Tegenslag maakt je niet altijd veerkrachtiger, omdat niet iedereen weet hoe je het moet activeren. Bovendien heb je soms te maken met een extreem moeilijke situatie die je misschien niet kunt overwinnen. Laten we hier wat dieper op ingaan.
Veerkracht betekent niet het hoofd bieden aan tegenslagen, het betekent er doorheen navigeren
Mensen gebruiken vaak de vuurtorenmetafoor om over veerkracht te praten. Stel je een vuurtoren voor aan de rand van een stormachtige zee. De golven slaan tegen de zijkant. De vuurtoren geeft geen krimp. Het maakt niet uit hoe winderig het wordt of hoe hevig de stormen zijn, de vuurtoren blijft overeind.
Dit is een mooie metafoor, maar het klopt niet. Een veel behulpzamere – zij het minder poëtische en inspirerende – metafoor, betreft een boei. Het gaat ongeveer als volgt:
In plaats van de golven te bestrijden (die staan voor tegenspoed), moet je met ze meebewegen, zoals boeien die aan de oppervlakte drijven. Je mentale helderheid en zelfbeheersing houden je drijvend en in staat om de storm te doorstaan.
De sleutel is iets te hebben dat je aan de bodem verankert. Dit interne anker bestaat uit je gedachten, houdingen en gedragingen. Ze helpen je op je plek te houden als het leven zijn best doet om je in de zee te gooien.
Tegenslag maakt je niet altijd veerkrachtiger, deze processen kosten tijd
Tegenslag maakt je niet altijd veerkrachtiger. Soms zijn moeilijke dagen gewoon moeilijke dagen. Ze zijn hard voor je en dan zijn ze weer voorbij, zonder je een bepaalde les te hebben geleerd. Andere keren kun je je veerkracht niet activeren omdat je niet over de juiste copingmechanismen beschikt.
Soms voel je je verloren als je je in een ongunstige situatie bevindt. Dat is normaler dan je denkt. Als dat niet het geval was, zouden we geen psychologen, psychiaters en specialisten in de geestelijke gezondheidszorg nodig hebben. Je bent echter geen superheld of een vuurtoren, ongevoelig voor zelfs de ergste stormen. Je bent een mens en mensen vallen soms.
De steun nodig hebben van experts die je hulpmiddelen bieden om je te helpen met je problemen om te gaan, is dus volkomen normaal.
Sommige mensen dragen elke last en halen het beste uit de uitdagingen, anderen overleven het gewoon
Tegenslag zal je niet automatisch veerkrachtiger maken, zoveel is duidelijk. De uitkomst hangt ook sterk af van de persoon in kwestie. Sommige mensen zijn van nature bedreven in het omgaan met moeilijke omstandigheden. Ze kunnen er niet alleen goed mee omgaan, maar ze slagen er ook in om hun problemen om te zetten in kansen.
Andere mensen die met tegenslag worden geconfronteerd, slagen er in te overleven, maar dat is alles. Ze blijven drijven en ze blijven op koers, maar ze halen er niet alles uit.
Laten we duidelijk zijn, beide reacties zijn even geldig en bewonderenswaardig. Immers, als je te maken hebt met moeilijke momenten in je leven, is het doel om er aan de andere kant uit te komen, met je fysieke en mentale gezondheid intact. Als het je lukt, ben je succesvol geweest.
Sommige mensen zullen die drempel overschrijden met nieuwe tools en geleerde lessen. Anderen zullen gewoon opgelucht zijn dat ze de duisternis hebben verlaten en opnieuw kunnen beginnen.
Je zou je goed moeten voelen over je inspanningen, in welk kamp je ook terecht komt. Het belangrijkste is om nieuwe wateren in kaart te blijven brengen en vooruit te blijven gaan richting die hoopvolle horizon.