Sensorische voedselaversie: afwijzing van bepaalde voedingsmiddelen door hoge gevoeligheid
Van jongs af aan wordt ons verteld dat we alles moeten eten. We worden aangespoord om te proberen allerlei soorten voedsel in ons dieet op te nemen om gezonder te zijn. In de regel accepteren we, hoewel er misschien wat kleine moeilijkheden zijn, als kind uiteindelijk dit hele scala aan voedingsmiddelen. Er is echter een kleine groep die het een overweldigende uitdaging vindt, niet alleen in de kindertijd maar ook op volwassen leeftijd. Dit probleem staat bekend als sensorische voedselaversie.
Zoals gezegd ervaren veel kinderen bepaalde moeilijkheden met voedsel, vooral in bepaalde periodes. Ze kunnen een slechte eetlust hebben, weigeren nieuw voedsel te proberen, bepaalde voedselgroepen afwijzen of sterke voorkeuren hebben. Dit zijn echter voorbijgaande toestanden die, met goed handelen van verzorgers, zonder al te veel moeite ongedaan gemaakt kunnen worden.
Daarentegen is het geval van sensorische voedselaversie veel complexer. Het is geen kwestie van tijd, noch van de manier waarop ouders voedsel aanbieden. Degenen met deze aandoening kunnen de volwassenheid bereiken met nauwelijks vooruitgang wat betreft de verscheidenheid aan voedsel dat ze eten. Maar waarom gebeurt dit? Dat gaan we uitleggen.
Sensorische voedselaversie
Sensorische voedselaversie is een aandoening die ertoe leidt dat het individu een grote afkeer heeft van voedsel op basis van de sensorische kenmerken ervan. Afkeer kan worden veroorzaakt door de kleur, geur, textuur of temperatuur van het voedsel. De smaak is inderdaad niet de enige factor die een rol speelt.
Zintuiglijke afkeer van voedsel is een kenmerk van een neurologische eigenschap die bekend staat als hooggevoeligheid. Hooggevoelige mensen vertonen deze aandoening vaker. Het komt ook vaak voor (Spaanse link) bij mensen in het autistisch spectrum.
Omdat het een genetische en erfelijke eigenschap is, is het niet te wijten aan een slechte opvoeding door de ouders, of aan kieskeurigheid of verwendheid van het kind. Het is eerder een instinct, een verdedigingsmechanisme dat in gang wordt gezet door het onvermogen van de hersenen om zintuiglijke prikkels te verwerken.
Zintuiglijke integratie is het proces waarbij we de informatie die van onze zintuigen komt ontvangen en ordenen. Dat kan zowel van buitenaf zijn, uit de omgeving, als van ons eigen lichaam. Mensen met hooggevoeligheid nemen meer informatie waar dan normaal en verwerken die met veel meer diepgang. Dit kan sensorische integratie moeilijk maken.
Als het om voedsel gaat, nemen deze personen in een fractie van een seconde meerdere aspecten waar. Omdat ze zich overweldigd voelen, kiezen ze ervoor om het af te wijzen als een vorm van bescherming.
Symptomen en tekenen van sensorische voedselaversie
Zoals je ziet, betekent sensorische voedselaversie niet alleen dat je een kieskeurige of kieskeurige eter bent. Het is inderdaad geen kwestie van smaak, maar van instinct. Het is ook geen voorbijgaande fase, maar een kwaliteit die het individu zijn hele leven vergezelt. Hier volgen de symptomen van zintuiglijke voedselaversie.
- Patiënten weigeren meer voedsel dan ze accepteren. In feite kan hun afkeer ertoe leiden dat ze slechts zo’n tien tot 15 voedingsmiddelen verdragen.
- De verscheidenheid aan voedsel dat ze accepteren verandert niet, hoe vaak ze het ook proberen.
- Hun voedsel moet altijd hetzelfde zijn, van hetzelfde merk, en op dezelfde manier gekookt. Zelfs de kleinste veranderingen verdragen ze niet.
- Ze geven de voorkeur aan droog, knapperig en homogeen voedsel. Bijvoorbeeld toast of patat. Dat komt omdat die meestal altijd hetzelfde zijn en ze weten wat ze ervan kunnen verwachten. Een stuk fruit kan bijvoorbeeld groter of kleiner zijn, zoet of zuur, en sappig of minder sappig. Dit verzadigt hun zintuigen.
- Ze ervaren niet alleen hooggevoeligheid met betrekking tot voedsel, maar het omvat ook andere aspecten van hun leven. Ze kunnen bijvoorbeeld last hebben van fel licht of harde geluiden, of vinden naden en labels op kleding ongemakkelijk. Bovendien ervaren ze emoties dieper en uiten ze die heel intens.
- Hun afkeer van voedsel is zodanig dat het niet alleen een afkeer van eten opwekt. Het kan hen ook echt ongemakkelijk maken bij de gedachte het te moeten eten of zelfs het probleemvoedsel in hun omgeving te hebben.
Hoe sensorische voedselaversie aan te pakken
Voor ouders van kinderen met sensorische voedselaversie kan het echt verontrustend zijn dat hun kinderen de overgrote meerderheid van de voedingsmiddelen weigeren te accepteren. Maar ook voor de kinderen zelf (en de volwassenen die ze worden) is het niet gemakkelijk.
In de regel worden ze hun leven lang bekritiseerd en beoordeeld op hun eetgedrag en ervaren ze voortdurende druk vanuit hun omgeving. Hierdoor ontwikkelen ze een werkelijk negatieve kijk op eten. Bovendien genereert eten met anderen gevoelens van enorme angst, ongemak en vrees.
In werkelijkheid is er geen manier om zintuiglijke voedselaversie uit te bannen als die deel uitmaakt van een neurologische eigenschap. Psychologie, bezigheidstherapie of welke interventie dan ook kan het eenvoudigweg niet ongedaan maken. Toch zijn er enkele richtlijnen om ermee om te gaan en de gevolgen ervan te beheersen.
Vooruitgang op dit gebied hangt nauw samen met de ontwikkeling van de prefrontale cortex. Het is de rijping van dit hersengebied dat iemand in staat stelt zich niet langer te laten leiden door zijn impulsen, maar rationele beslissingen te nemen.
In dit stadium kan het individu er bewust voor kiezen om bepaalde voedingsmiddelen in te voeren, zelfs als dat tegen zijn instinct ingaat. Maar het is bijna onmogelijk dat dit gebeurt voor de leeftijd van tien jaar. Daarom zal het dwingen of proberen een jonger kind te overtuigen om een probleemvoedsel te eten nutteloos zijn.
Zet geen druk op
Zoals we al eerder zeiden, zorgt deze aandoening ervoor dat het lichaam van de lijder alert blijft bij het eten. Daarom is het essentieel om een kind dat lijdt aan sensorische voedselaversie niet onder druk te zetten, te beoordelen of te bedreigen. Dit soort handelingen zou alleen maar leiden tot een totaal gebrek aan vooruitgang. Ze zouden ook sterke gevoelens van emotioneel ongemak bij hen opwekken.
Een richtlijn die gevolgd kan worden om te proberen een gezonder dieet in te voeren, is om de veilige voedingsmiddelen van het kind te nemen (die welke het accepteert) en geleidelijk kleine variaties te introduceren. Bied bijvoorbeeld geroosterde aardappelen aan in plaats van gebakken aardappelen of voeg een groente toe aan het vruchtensap dat ze verdragen.
Tenslotte is sensorische voedselaversie complex. De beste manier waarop je een lijder kunt helpen is door hem of haar te begrijpen. Verder, therapeuten kunnen ric htlijnen bieden (Spaanse link) om sensorische integratie te bevorderen, hen te helpen rationele beslissingen te nemen, en andere uitingen van hooggevoeligheid te verbeteren. Lijders moeten dus niet aarzelen om hulp te zoeken.
Alle siterte kilder ble grundig gjennomgått av teamet vårt for å sikre deres kvalitet, pålitelighet, aktualitet og validitet. Bibliografien i denne artikkelen ble betraktet som pålitelig og av akademisk eller vitenskapelig nøyaktighet.
- Melfi, D. (2018) Selectividad Alimentaria & Integración sensorial. 3er Congreso Argentino de Discapacidad en Pediatría. Buenos Aires. https://www.sap.org.ar/docs/congresos_2018/Discapacidad/melffi_defensividad_oral.pdf
- Oliván Coronas, E., & López de la Fuente, M. J. (2019). Tratamiento de la selectividad alimentaria desde una perspectiva sensorial: a propósito de un caso. Congreso Virtual Internacional de Psiquiatría, Psicología y Salud Mental (Interpsiquis)|VOL XX
- Sánchez, S. S., Lorente, A., Pineda, O., Fernández-Cao, J. C., & Arija-Val, V. (2015). Selectividad alimentaria en los trastornos del espectro autista: una revisión sistemática. Revista Española De Nutrición Comunitaria, 21, 13-19.