Relatiecrisis of definitieve relatiebreuk?

De frequentie en het soort crisis zijn twee basispijlers om te weten of het een tijdelijk conflict is of de voorbode van een relatiebreuk. Als je er meer over wilt weten, lees dan verder!

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog Julia Marquez Arrico.

Laatste update: 05 april, 2024

Als een stel een relatiecrisis heeft is dat vaak een moeilijke tijd. Ze leiden echter niet allemaal tot een definitieve relatiebreuk. Bovendien, als een stel er al meerdere heeft meegemaakt, kan het moeilijk zijn om te weten of het komt door een nieuw moment van confrontatie of dat de relatie al voorgoed verbroken is.

Niet weten of een conflict wel of niet zal eindigen in een relatiebreuk, zorgt meestal voor veel angst en onzekerheid. Daarom leren we je in dit artikel alles wat je moet weten over de crisis van een stel. Ook geven we je enkele aanwijzingen om te weten of het een crisis is of het einde van de liefdesband.

Wat is een crisis bij een stel?

Het is een periode van conflict, spanning en instabiliteit in een liefdesrelatie. Genegeerde problemen, of ze nu aanwezig zijn of in het verleden, beginnen ruzie, onenigheid en ontevredenheid te veroorzaken. Crises markeren een voor en na en zijn tekenen dat er iets moet veranderen. Ze zijn op zichzelf een kans voor groei.

De impact die ze kunnen hebben op het leven van een koppel verschilt van relatie tot relatie. Het hangt allemaal af van het soort band dat de partners hebben, de aanleiding en de manier waarop ermee is omgegaan.

Bij sommige stellen kan het diepe reflectie en introspectie uitlokken, wat op de lange termijn de band versterkt. In andere gevallen kan het juist het begin zijn van een relatiebreuk.

Hoe weet je of het een relatiecrisis is?

Crises zijn heel divers en afhankelijk van hun onderwerp, het type gehechtheid van het koppel en de persoonlijkheid van de partners, kan hun verschijningsvorm variëren. Over het algemeen is het normaal dat de volgende tekenen verschijnen:

• Kleine meningsverschillen: hoewel meningsverschillen normaal zijn, worden ze tijdens een crisis erg frequent en kunnen ze zich richten op kleine kwesties.
• Communicatieproblemen: de kwantiteit en kwaliteit van de communicatie vermindert. Tegelijkertijd nemen ruzies, stiltes, emotionele terugtrekking en meningsverschillen toe.
• Gebrek aan intimiteit: als gevolg van het conflict verliest het koppel intimiteit, d.w.z. het verlangen om elkaars dagelijkse ervaringen, gedachten en emoties te delen.
• Behoefte aan ruimte: een of beide partners zoeken meer tijd alleen. Dit kan een teken van een crisis zijn, omdat beiden zich ongemakkelijk voelen in de relatie of omdat ze merken dat hun grenzen worden overschreden, enz.
• Gevoel van stagnatie: Een andere manier waarop een crisis zich manifesteert is door verveling met de monotonie van het stel. Als gevolg daarvan kunnen de partners in de relatie de manier waarop ze hun dagelijks leven leiden veranderen.

Vaak zijn koppels in staat om crises te overwinnen. Wanneer deze en andere indicatoren verschijnen, is dat geen teken dat de relatie zal eindigen. Ze zijn eerder een onmiskenbaar teken dat de dynamiek moet veranderen ten voordele van de relatie.

Verschillende soorten relatiecrisissen

We kunnen crisissen indelen in twee grote categorieën: één die gekenmerkt wordt door de evolutie van het koppel in de tijd, en de andere door situationele of contextuele veranderingen. Op het niveau van de tijd vinden we:

Eerstejaarscrisis

Tussen het eerste en tweede jaar van een relatie begint de idealisering te vervagen en vallen de gebreken van de ander meer op. Dit veroorzaakt conflicten in zoverre dat elke partner moet leren de negatieve aspecten van de ander te accepteren en die van zichzelf te veranderen.

Crisis van het derde jaar

In deze periode neemt de behoefte toe om zich meer in te zetten voor de relatie. Dit uit zich bijvoorbeeld in het voornemen om samen te gaan wonen of kinderen te krijgen. Het idee om samen te gaan wonen of kinderen te krijgen kan ook al in het zevende jaar opkomen. Het hangt allemaal af van het koppel.

Crisis in het tiende jaar

Deze fase wordt over het algemeen gekenmerkt door kinderen en seks. Enerzijds ontstaan er meningsverschillen over het ouderschap. Aan de andere kant raakt het seksuele contact op de achtergrond. Dat leidt tot ontevredenheid bij de ene of de andere partner.

Lege-nest-syndroom

Stellen die kinderen hebben gehad en die nu het huis uit zien gaan, moeten nu met deze nieuwe veranderingen omgaan en zich als stel aanpassen aan eenzaamheid. Dit wordt het lege-nest-syndroom genoemd.

Financiële crisis

Dit gebeurt wanneer financiële problemen (schulden, geldgebrek, werkloosheid, onverwachte uitgaven) stress in de relatie veroorzaken en conflicten veroorzaken.

Rolcrisis

Dit type crisis ontstaat wanneer er onenigheid is over de rol, functie of verantwoordelijkheid die elke partner zou moeten hebben in de relatie of het gezin dat is gevormd.

Midlifecrisis

Een midlifecrisis treedt op wanneer een of beide partners rond hun veertigste geconfronteerd worden met existentiële twijfels. Dit kan spanningen in de relatie veroorzaken die de dynamiek van de relatie beïnvloeden.

Gezondheidscrisis

De verstoring van de fysieke of mentale gezondheid van een van de partners kan de relatie in conflict of spanning brengen, vooral als het de dynamiek van het koppel aanzienlijk verandert.

Routinecrisis

Treedt op wanneer een gebrek aan nieuwigheid de relatie doordringt en het koppel in eentonigheid vervalt. Mensen hebben het gevoel dat ze hun enthousiasme en opwinding kwijt zijn, die “vonk” die hen vroeger kenmerkte.

Ontrouwcrises

Zoals de naam al zegt, ontstaan deze wanneer een of beide partners in de relatie de afspraken over seksuele of emotionele trouw niet nakomen. De grootste uitdaging in deze crisis is om het vertrouwen terug te winnen en te vergeven.

Oorzaken van crises

Naast de soorten crises die bepaald worden door contextuele veranderingen, zijn er nog andere relevante oorzaken van kritieke conflicten bij stellen. Laten we er een paar bekijken.

Verschillende prioriteiten

Wanneer mensen doelen of projecten in het leven hebben die niet passen bij de dynamiek van het stel, ontstaan er onvermijdelijk crises. Deze crises worden ernstiger als er geen afspraken worden gemaakt en er niet bevredigend wordt onderhandeld.

Inflexibiliteit

Rigiditeit veroorzaakt problemen omdat het aanpassingen aan de regels en de processen van aanpassing aan de veranderingen in het leven verhindert. Weten hoe je samen kunt bewegen bij tegenslag en veranderingen is de sleutel in elke relatie.

Gebrek aan wederkerigheid

Gebrek aan evenwicht geeft de persoon het gevoel dat hij geeft, maar niet in dezelfde mate ontvangt. Deze ontevredenheid kan op materieel of emotioneel niveau zijn en kan grote crises veroorzaken.

Onopgeloste conflicten

Door problemen niet effectief op te lossen, stapelen ze zich beetje bij beetje op. Bovendien, als er geen vaardigheden zijn om ze op te lossen, zoals onderhandelingsvaardigheden, assertieve communicatie, actief luisteren, empathie, kunnen conflicten blijven bestaan en erger worden.

Moeilijkheden met tijd- en ruimtebeheer

Als quality time en respect voor elkaars persoonlijke ruimte niet geïntegreerd zijn, kunnen er crises ontstaan. Een evenwicht tussen de twee is essentieel voor elke partner om zich gewaardeerd te voelen en tegelijkertijd vrij te zijn om zijn eigen ruimte te hebben.

Hoe weet je of het een relatiecrisis of definitieve relatiebreuk is?

De achtergrond en geschiedenis van het koppel zeggen veel over of we ons in een crisis of een relatiebreuk bevinden. Als het een relatie is die veel crises heeft doorgemaakt, kan er sprake zijn van zo’n grote slijtage dat het leidt tot een definitieve relatiebreuk.

In tegenstelling tot wat vaak wordt geloofd en gedacht, namelijk dat “dit gewoon weer een crisis is”, zorgt het feit dat er een geschiedenis van scheidingen of tijdelijke relatiebreuken is, voor uitputting en het gevoel bij het stel dat ze in een soort eeuwig lijden leven.

De reden van de scheiding is van haar kant ook een belangrijk aspect. Zo eindigen crises als gevolg van ontrouw vaak in een scheiding, omdat vreemdgaan verwoestend is voor het vertrouwen van het koppel en het plan voor de toekomst samen.

Met andere woorden, ontrouw leidt tot een crisis die, als er niet goed en tijdig mee wordt omgegaan, kan eindigen in een definitieve relatiebreuk. Het is immers waarschijnlijk dat de capaciteit om te vergeven en opnieuw op te bouwen is uitgeput.

Aan de andere kant, als de reden voor de crisis problemen in het samenwonen of huishoudelijke taken zijn, is het waarschijnlijker dat dit niet zal leiden tot een scheiding. Als we echter te maken hebben met herhaalde relatiecrises als gevolg van samenlevingsproblemen, is het mogelijk dat er een grote emotionele slijtage optreedt bij de betrokkenen en een definitieve relatiebreuk wordt overwogen.

Wanneer is er een definitieve relatiebreuk?

Als er echter significante tekenen zijn van onverenigbaarheid in het koppel, kunnen we denken dat we te maken hebben met een definitieve relatiebreuk. In dit geval verwijzen we naar de”vier ruiters van de apocalyps” die John Gottman beschreef na jarenlang onderzoek naar relaties.

Volgens Gottman zijn de vier belangrijkste tekenen die wijzen op een definitieve relatiebreuk:

• Defensiviteit. Komt voor als reactie op destructieve kritiek. Geconfronteerd met een gevoel van beschuldiging of oneerlijke claim, zal de persoon met een defensieve houding zich gedragen als een slachtoffer, voortdurend excuses maken en proberen de ander de schuld te geven.
• Vermijding. Komt meestal voor als reactie op minachting. Het bestaat uit afstand nemen van de ander en zich afzonderen in ruzies in plaats van de confrontatie aan te gaan. Vermijdingsgedrag omvat zich terugtrekken uit de discussie, doen alsof ze het druk hebben om interactie te vermijden, zich bezighouden met afleidende activiteiten, enz.
• Minachting voor de ander. Dit houdt in dat je een sarcastische en respectloze houding aanneemt ten opzichte van de partner, waarbij je een positie van morele superioriteit over de ander inneemt. Enkele van de meest kenmerkende gedragingen zijn schelden, oogrollen, de ander negeren, imiteren en herhalen wat de ander zegt op een spottende toon, enzovoort.
• Destructieve kritiek. Verwijst naar een directe aanval op de persoonlijkheid en het gevoel van eigenwaarde van de persoon. Daarom voelt het slachtoffer zich afgewezen, geschonden en gekwetst. Een voorbeeld hiervan zou zijn: “Alweer de vuile vaat, je bent onattent en slordig, je helpt me nooit ergens mee en je laat alles half klaar staan, wanneer ga je de dingen eens goed doen?

Dus als deze houdingen of communicatiepatronen aanwezig zijn in relatiecrises, vertelt het ons dat we door een delicaat moment gaan, dus is het zeer waarschijnlijk dat er een relatiebreuk zal plaatsvinden.

Wat moet ik doen als ik in een crisis zit met mijn partner?

Het overwinnen van een normale crisis is een kans voor onberekenbare groei die je niet mag missen, omdat het jou en je relatie veel goed zal doen. Hier zijn enkele suggesties die we hebben overgenomen uit ons artikel “14 tips om een relatiecrisis te overwinnen”.

Herken de situatie

Identificeer de negatieve interactiepatronen. Zo weet je waar het probleem ligt en kun je een effectieve oplossing voorstellen. Bekijk de lijst met oorzaken en soorten crises die we je hebben gegeven. Misschien past jouw huidige crisis bij een of een aantal van hen.

Vraag om ruimte

Als je het gevoel hebt dat je ruimte alleen nodig hebt om over je emoties na te denken en ze te verwerken, kun je dit met je partner afspreken. Het belangrijkste is dat je de dialoog niet uit de weg gaat. Gesprekken uitstellen lost de crisis niet op. Communicatie is de sleutel in dit hele proces.

Behoud je zelfrespect

Bewaar te allen tijde je waardigheid en liefde. Je hoeft je essentie niet te verliezen door te proberen de crisis die je doormaakt met je partner op te lossen. Zelfs als je alleen de leiding wilt nemen, bedenk dan dat de ander ook zijn of haar deel moet doen.

Behoud je respect

Respecteer je partner en eis dat hij of zij hetzelfde voor jou doet. Ondanks problemen moet je elkaar blijven respecteren. Er is geen excuus om elkaar slecht te behandelen met schelden, schreeuwen, kleineren, plagen, denigrerende bijnamen.

Communiceer assertief

Vermijd verwijten en praat assertief met je partner over je gevoelens en behoeften. Probeer ook het perspectief van de ander te begrijpen, zodat je beter een oplossing voor problemen kunt vinden. Jullie moeten allebei eerlijk zijn.

Zet je in voor verandering

Accepteerde afspraken die je met je partner maakt en zet je in voor de veranderingen die jullie hebben afgesproken. Leren van deze crises is van fundamenteel belang om de relatie sterker te maken.

Crises en relatiebreuken zijn nooit eenvoudig

Tot slot willen we benadrukken hoe moeilijk het is om precies vast te stellen of de relatie een voorbijgaande crisis of een definitieve relatiebreuk doormaakt. Omdat in deze situaties een reeks variabelen samenkomen die van elk koppel een hele wereld maken.

We kunnen echter wel rekening houden met enkele tekenen die wijzen op een definitieve relatiebreuk. Denk aan de frequentie van de crises (als er te veel zijn, verslechtert de situatie), als de redenen voor de crisis niet reageren op een natuurlijke verandering in het koppel (zoals de komst van kinderen, samenwonen, ouderdom, enz.) en de onverenigbaarheid van het koppel.

Houd met dit alles rekening om de beste beslissing te nemen.