Onze grootouders blijven voor altijd in ons hart
Grootouders gaan nooit echt dood, ze blijven voor altijd in ons hart. Zelfs vandaag missen we ze en zouden er alles voor over hebben om hun verhalen weer te horen, hun knuffels te voelen en hun tedere en liefdevolle blikken te zien.
We weten echter dat het de wet van het leven is. Grootouders hebben inderdaad het voorrecht om ons geboren te zien worden en te zien groeien, maar wij moeten hen oud zien worden en, uiteindelijk, afscheid zien nemen van de wereld. In feite is hun verlies meestal het eerste dat we in onze kindertijd moeten meemaken.
Grootouders die betrokken zijn bij het opvoeden van hun kleinkinderen laten sporen na in hun ziel. Ze laten een erfenis na die hun kleinkinderen hun leven lang vergezellen.
Tegenwoordig is het heel gewoon om grootouders te zien die betrokken zijn bij opvoedingstaken met hun kleinkinderen. In feite bieden ze een ondersteunend netwerk van onschatbare waarde. Toch is hun rol niet dezelfde als die van moeder of vader. Dat voelen kinderen al van jongs af aan.
De band tussen grootouders en kleinkinderen komt voort uit meer intieme en diepe verbondenheid. Daarom kan hun verlies in veel gevallen een gevoelig onderwerp zijn voor een kind of een adolescent. Laten we dat eens van dichterbij bekijken.
Afscheid van grootouders: onze eerste ervaring met verlies
Sommigen hebben het voorrecht een van hun grootouders in de buurt te hebben als ze volwassen zijn. Aan de andere kant moeten velen hun dood in de vroege kinderjaren onder ogen zien, op de leeftijd dat ze verlies nog steeds niet echt begrijpen. Bovendien leggen volwassenen het soms nogal slecht uit, in een poging het idee van dood en pijn te verzachten.
De meeste onderwijspsychologen zijn het er echter over eens dat een kind altijd de waarheid moet worden verteld. Natuurlijk moet de boodschap aangepast zijn aan hun leeftijd, maar ouders mogen niet de fout maken om hen niet toe te staan om afscheid te nemen van een grootouder in het ziekenhuis. Ook mogen ze geen metaforen gebruiken zoals “Opa is nu een ster aan de hemel” om hun dood te verklaren.
De dood moet op een eenvoudige manier en zonder metaforen aan kinderen worden uitgelegd, zodat ze niet het verkeerde idee krijgen. Als ze bijvoorbeeld te horen krijgen dat opa weg is, zullen ze hoogstwaarschijnlijk vragen wanneer hij terugkomt.
Als de dood aan een kind wordt uitgelegd vanuit een bepaald religieus oogpunt, is het noodzakelijk om te benadrukken dat de grootouder niet terug zal komen. Er moet ook aan worden herinnerd dat jonge kinderen slechts beperkte hoeveelheden informatie kunnen opnemen. Daarom moet de uitleg zo kort en eenvoudig mogelijk zijn.
Een noodzakelijke pijn
Het is ook belangrijk om in gedachten te houden dat de dood geen taboe is en dat de tranen van volwassenen niet verborgen hoeven te blijven voor de ogen van kinderen.
We hebben allemaal te maken met het verlies van dierbaren en we zouden over onze verliezen moeten praten en onze gevoelens moeten uiten. Onze kinderen zullen dit ook moeten doen en we moeten het hen gemakkelijk maken om dat te doen.
Kinderen zullen altijd veel vragen stellen die de meest geduldige en passende antwoorden nodig hebben. Het verlies van grootouders in de kindertijd of adolescentie is inderdaad altijd complex. Om deze reden is het noodzakelijk om als gezin door dit rouwproces te gaan en aandacht te besteden aan alle specifieke behoeften van onze kinderen.
Ze zijn er altijd
Grootouders, zelfs als ze er niet zijn, zijn nog steeds erg aanwezig in ons leven. We spreken over hen op onze familiebijeenkomsten en we geven informatie door aan de nieuwe generaties in onze familie. Aan de nieuwe kleinkinderen of achterkleinkinderen die nooit de kans hebben gehad om hun grootouders te ontmoeten.
De grootouders hielden onze handen een tijdje vast toen ze ons leerden lopen. Nu zitten ze voor altijd in ons hart, verlichten onze weg, voor altijd in onze gedachten.
Hun aanwezigheid leeft nog steeds in die vervaagde foto’s die we in frames bewaren, niet op onze mobiele telefoon. Opa zit in die boom die hij geplant heeft, oma zit in die jurk die ze voor ons heeft gemaakt en die we nog steeds koesteren. Telkens wanneer we koekjes ruiken die gebakken worden, zoals oma vroeger maakte, wakkert dat ons emotionele geheugen aan.
Hun herinnering zit ook in elk advies dat ze ons gaven, en de verhalen die ze ons vertelden. Ze zitten zelfs in de manier waarop we onze schoenen strikken en dat kuiltje in onze kin of blauwe ogen die we van hen hebben geërfd.
Ze zullen ons hele leven bij ons zijn
Grootouders gaan nooit dood omdat ze op een veel ingewikkelder en diepere manier in onze emoties zijn vastgelegd dan eenvoudige genetica. Ze leerden ons om wat langzamer en in hun eigen tempo te gaan, te genieten van een middag op het platteland, om te ontdekken dat goede boeken een speciale geur hebben. Hun taal ging veel verder dan woorden.
Ze spraken de taal van een knuffel, een streling, een verbindende glimlach en een middagwandeling waarbij je de stilte deelt en naar de zonsondergang kijkt. Dit alles zal voor altijd duren. In de liefdevolle erfenis van degenen die echt van ons hielden en die we elke dag herinneren.