De beste oefeningen en activiteiten om je emoties te reguleren

De beste oefeningen en activiteiten om je emoties te reguleren
Fátima Servián Franco

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog Fátima Servián Franco.

Laatste update: 27 december, 2022

Emoties vormen een fundamenteel onderdeel in de ontwikkeling van menselijke ervaringen. Ze zijn de manier waarop we onszelf uiten en soms zijn ze zelfs belangrijker dan woorden. Op de juiste manier je emoties reguleren is dan ook noodzakelijk. 

Als woorden niet gezegd worden met de juiste emoties, zullen mensen ze waarschijnlijk niet geloven. Wanneer we iets uiten met emotie, gebruiken we over het algemeen gezichtsuitdrukkingen, beelden, metaforen en een bepaalde toon.

Ze helpen ons veel meer te begrijpen en te uiten dan woorden alleen, maar alleen wanneer de emoties in lijn zijn met de bewoording. Dat is één reden waarom het zo belangrijk is om te werken aan je emoties.

Het biologisch ontwerp dat ons emotioneel spectrum commandeert hebben we al voor meer dan vijftigduizend generaties. Het heeft zelfs bijgedragen aan onze overleving als soort.

Ieder van ons is geprogrammeerd met automatische reacties, of biologische predisposities voor actie. Maar de dingen die we meemaken in ons leven gedragen zich als modellen voor onze respons op emotionele stimuli. En dat is waarom we moeten werken aan het bereiken van een emotionele balans.

Als we even stilstaan bij hoe belangrijk emoties zijn, zullen we al snel inzien wat voor impact ze op ons leven hebben. En vaak zonder dat we het ons realiseren.

Het is belangrijk om te erkennen hoe onze gemoedstoestand ons gedrag beïnvloedt. En om te weten wat onze vaardigheden en minder sterke punten zijn. We zullen wellicht verbaasd zijn over hoe weinig we eigenlijk weten over onszelf.

“Want alles in het leven is eeuwig mooi en elk moment heeft zijn onuitsprekelijke emotie”
– Rafael Lasso de la Vega –

Beheersen onze emoties ons?

Wanneer we emotioneel intelligente individuen zijn, laten we ons beïnvloeden door dingen, maar niet beheersen. Emotionele zelfbeheersing stelt ons in staat om onze gevoelens en emoties op zo’n manier te verwerken dat ze niet beslissend voor ons zijn.

Er is niets geks aan boos worden op je partner, vrienden, familie of collega’s. Maar als we slaaf worden van onze emoties, zullen we ons constant onverantwoordelijk of impulsief gedragen.

En hier krijgen we later wellicht spijt van. Als we niet weten waar onze emoties vandaan komen of waarom we ze ervaren, dan kan dat zeer verwarrend zijn.

Animatiefiguren

Sommige mensen zeggen dat niets ons zo menselijk maakt als emoties. Erg menselijk en erg afhankelijk. Wanneer we overdonderd worden door een krachtig gevoel, kan het onze hele geest overnemen.

Als dat gevoel onwenselijk is, is er slechts één snelle manier om het uit ons hoofd te krijgen. Met een andere emotie, een sterkere emotie, onverenigbaar met die emotie die we proberen te vervangen.

De controle hebben over onze emoties bestaat niet bepaald uit rationele overwinning of lasten. Het bestaat ook niet uit repressie of onze beheersing van de emoties zelf.

Het bestaat wel uit het verenigen van onze emoties met onze ratio. Dat wil zeggen: een balans tussen verschillende mentale processen.

Uiterst emotioneel intelligente mensen weten dat het verwerken en werken aan hun emoties niet betekent dat je ze moet onderdrukken. Maar ze weten ook dat, wanneer we met andere mensen zijn, we er rekening mee moeten houden hoe anderen hetgeen we uiten kunnen interpreteren. Balans is cruciaal voor onze interacties.

Dus om ervoor te zorgen dat onze emoties ons niet beheersen, moeten we begrijpen dat de behoeftes van mensen verder gaan dan slechts fysieke behoeftes, zoals voedsel of water. We hebben namelijk ook emotionele behoeftes.

Dit aspect van onze eigen psychologie bekijken zal ons helpen om de ‘diagnoses’ te verbeteren die we stellen voor mogelijke emotionele conflicten.

Dat is waarom zeer emotioneel intelligente mensen de neiging hebben om te reflecteren op wat ze voelen. Ze zijn vaak ook consistent in de conclusies die ze trekken uit die reflectie.

“We planten zaadjes die als gevolg zullen bloeien in ons leven, dus het is het beste om de zaadjes van angst, gierigheid, afgunst en twijfel te verwijderen, zodat vrede en overvloed zich voor iedereen kunnen manifesteren.”
– Dorothy Day –

Kunst gebruiken om je emoties te verwerken

De kunsten, zoals elke non-verbale uiting, moedigen de exploratie, expressie en communicatie aan van de dingen waar we ons niet bewust van zijn. Onze emoties verwerken middels beeldende therapie verbetert de kwaliteit van menselijke relaties omdat het zich focust op de emotionele factor. 

Deze factor is essentieel voor elk menselijk wezen. Het helpt ons om ons meer bewust te zijn van onze duistere aspecten en op deze manier wordt de ontwikkeling van een persoon makkelijker.

Het is onmogelijk voor ons om rationeel of ons lineair bewust te zijn van alle activiteiten of informatie om ons heen. Wanneer we bijvoorbeeld aan het rijden zijn, is onze aandacht grotendeels gericht op de centrale taak van het voor je uitkijken en de auto besturen.

Maar tegelijkertijd luisteren we ook, onbewust, naar het geluid van de motor, schakelen we en denken we na over het verleden en de toekomst.

Om bewuste gedachten te simplificeren zijn er drie fundamentele creatieve mechanismes voor het organiseren van informatie en ervaringen.

Deze zijn: filteren, generaliseren en vervormen. Deze mechanismes verminderen informatie door het te prioriteren, uit te zonderen en beslissingen te nemen. Het is de basis van elk leerproces.

De mechanismes die informatie organiseren vormen de basis voor het begrijpen van waar onze emoties vandaan komen. Als we alleen de negatieve informatie uit wat ons overkomt filteren, zullen deze mechanismes ons hoogstwaarschijnlijk een angstig gevoel bezorgen…

Aan de andere kant: als we wat fijner filteren en minder generalisaties maken in de persoonlijk sfeer, zou het makkelijker voor ons zijn om gezonde emoties te voelen. Net zoveel negatieve als positieve.

Je emoties reguleren door te schilderen

We geven ruimte aan non-verbale communicatie via kunst. Kunst kan ons helpen om gevoelens te uiten en te communiceren. Het maakt het makkelijker om te reflecteren, communiceren en mogelijk ook om gedrag te veranderen.

Beeldende therapie gebruikt kunst als een therapeutische uitlaatklep voor het verbeteren van psychische aandoeningen. Vooral die aandoeningen die gerelateerd zijn aan angst. Kunst kan een prachtige uitlaatklep zijn om dit te kanaliseren.

Maar bovenop de therapeutische impact die beeldende therapie wellicht heeft, is het ook een techniek voor persoonlijke groei. Het helpt ons met zelfkennis en emotionele expressie.

Het is dus niet alleen relevant voor iemand met een psychische stoornis. Je hoeft slechts de behoefte te voelen om jezelf beter te leren kennen door middel van kunst en te beginnen met je emoties te verwerken.

Beeldende therapie traint en versterkt ons door ons in staat te stellen om:

  1. Gevoelens te uiten die moeilijk bespreekbaar zijn, dus het bieden van een uitlaatklep voor communicatie
  2. Onszelf toegankelijker te uiten
  3. Ons zelfvertrouwen te vergroten

“Ontwikkeling is het vermogen om naar zo’n beetje alles te luisteren zonder je kalmte of zelfvertrouwen te verliezen”
– Robert Frost –

Hoe verbeteren we onze emotionele intelligentie?

Het idee van emotionele intelligentie geeft ons een glimp van hoe het getraind kan worden middels routine. Als emotionele intelligentie ons vermogen is om succesvol onze emoties te verwerken en ermee om te gaan, en we de manieren waarop ze manifesteren variëren, zal het een goede ontwikkeling zijn.

Anders dan ons I.Q., wat ongeveer gedurende ons hele leven hetzelfde blijft, kunnen we onze emotionele intelligentie laten groeien naarmate de tijd vordert. We kunnen en zouden moeten leren hoe we onze emotionele intelligentie kunnen ontwikkelen middels de technieken die de psychologie biedt.

Door je emoties heen gaan is geen makkelijke taak. Maar ook al is het moeilijk, het is niet onmogelijk. Om onze emotionele intelligentie te verbeteren en om door onze emoties heen te gaan, moeten we bereid zijn om allerlei soorten emoties te ervaren.

Geen enkele emotie onderdrukken. Als we onze gevoelens negeren of onderdrukken, zullen we belangrijke informatie negeren, wat een enorm effect heeft op de manier waarop we denken en ons gedragen.

Technieken voor het ontwikkelen en verbeteren van je emotionele intelligentie:

  • Onze emotionele reacties gedurende de dag observeren. Het is makkelijk om de gevoelens die we op dagelijkse basis meemaken uit te stellen. Maar de tijd nemen om te erkennen hoe dingen je laten voelen is van essentieel belang voor emotionele intelligentie
  • Besteed aandacht aan je lichaam. In plaats van de fysieke manifestaties van je emoties te negeren, moet je ernaar beginnen te luisteren. Onze geest en ons lichaam zijn geen aparte entiteiten. Ze zijn zeer gerelateerd aan elkaar. Je kunt je emotionele intelligentie verhogen door de signalen te leren interpreteren die jouw lichaam je geeft over je emoties
  • Veroordeel je eigen emoties niet. Elk van onze emoties is valide, zelfs de negatieve. Als we oordelen over onze eigen emoties, zullen we ons vermogen verhinderen om de dingen volledig te voelen. Dat zal het alleen maar moeilijker maken om te profiteren van onze emoties op een positieve manier. Al onze emoties zijn een nieuw stukje bruikbare informatie. Zonder dit zouden we geen idee hebben hoe we juist moeten reageren
Man wiens lichaam bestaan uit een bos waar vogels uitvliegen
  • Open zijn gaat hand-in-hand met emotionele intelligentie. Een gesloten geest kan een indicator zijn voor een lage emotionele intelligentie. Wanneer we ruimdenkend zijn middels een innerlijk begrip en reflectie, is het makkelijker om conflicten op een kalme, zelfverzekerde manier te zien
  • Het effect dat je hebt op andere mensen observeren. Om je emotionele intelligentie te verhogen, is het begrijpen van de emoties van andere mensen het halve werk. We moeten ook het effect inzien dat we hebben op andere mensen
  • Stresslevels verminderen door onze emotionele intelligentie te vergroten. Stress is een brede term die refereert aan de onrust die we voelen als gevolg van een brede verscheidenheid aan emoties. Stress roept een groot aantal dingen op en kan een klein probleem veranderen in een groot probleem. Als we echt gestrest zijn, zal het moeilijker voor ons zijn om ons te gedragen op de manier zoals we dat willen
  • Empathie. Een actievere luisteraar zijn en aandacht besteden aan wat andere mensen zeggen zal ons helpen om hun gevoelens te begrijpen. Wanneer we in staat zijn om die informatie te gebruiken om keuzes te maken en om onze relaties te verbeteren, hebben we een gezonde emotionele intelligentie

Emotionele intelligentie betekent meer dan slechts het beheersen en verwerken van onze gevoelens. Het impliceert ook het vermogen om onszelf te beheersen.

“Mijn vrienden zijn levenslange vrienden, de zoete emotie die de wrede realiteit vervangt”
– Miguel Abuelo –

Bibliografie

Antunes, C. (2004). Juegos para estimular las inteligencias múltiples (Vol. 5). Narcea Ediciones.

Arteterapia, A. P., & para la Inclusión Social, E. A. (2016). Ser, narrar, imaginar. Experiencias Arteterapéuticas en intervención con menores y aportaciones desde la mirada interdisciplinar. Arteterapia11, 221-222.

Bassols, M. (2006). La arteterapia, un acompañamiento en la creación y la transformación. Arteterapia. Papeles de arteterapia y educación artística para la inclusión social1, 19-25.

Duncan, N. (2007). Trabajar con las Emociones en Arteterapia/Art Therapy and emotions. Arteterapia2, 39-49.

Fernández, E. R. (2007). Aplicaciones del Arteterapia en aula como medio de prevención para el desarrollo de la autoestima y el fomento de las relaciones sociales positivas:” Me siento vivo y convivo”/” Art Therapy applications in the classroom as a preventive measure using artistic manifestations for the self esteem development and the fostering of positive social relationships:” I FEEL ALIVE AND CO LIVE”. Arteterapia2, 275-291.

Gardner, H. (1998). Frames of Mind: The Theory of Multiple Intelligences. Fontana Press

Goleman, D. (1995). Emotional Intelligence: Why it Can Matter More Than I.Q. Bantam Books.

Greenberg, L. (2000). Emociones: una guía interna. Ed. Descleé de Brouwer


Alle siterte kilder ble grundig gjennomgått av teamet vårt for å sikre deres kvalitet, pålitelighet, aktualitet og validitet. Bibliografien i denne artikkelen ble betraktet som pålitelig og av akademisk eller vitenskapelig nøyaktighet.


  • Antunes, C. (2004). Juegos para estimular las inteligencias múltiples (Vol. 5). Narcea Ediciones.
  • Arteterapia, A. P., & para la Inclusión Social, E. A. (2016). Ser, narrar, imaginar. Experiencias Arteterapéuticas en intervención con menores y aportaciones desde la mirada interdisciplinar. Arteterapia11, 221-222.
  • Bassols, M. (2006). La arteterapia, un acompañamiento en la creación y la transformación. Arteterapia. Papeles de arteterapia y educación artística para la inclusión social1, 19-25.
  • Duncan, N. (2007). Trabajar con las Emociones en Arteterapia/Art Therapy and emotions. Arteterapia2, 39-49.
  • Fernández, E. R. (2007). Aplicaciones del Arteterapia en aula como medio de prevención para el desarrollo de la autoestima y el fomento de las relaciones sociales positivas:” Me siento vivo y convivo”/” Art Therapy applications in the classroom as a preventive measure using artistic manifestations for the self esteem development and the fostering of positive social relationships:” I FEEL ALIVE AND CO LIVE”. Arteterapia2, 275-291.
  • Gardner, H. (1998). Inteligencias múltiples. Barcelona: Paidós.
  • Goleman, D. (1999). La práctica de la inteligencia emocional. Editorial Kairós.
  • Greenberg, L. (2000). Emociones: una guía interna. Ed. Descleé de Brouwer.

Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.