Hoe praat je over je problemen met anderen?

Je moet praten over wat je pijn doet, zodat het minder pijn gaat doen, maar hoe begin je? Het belangrijkste is om de juiste persoon te kiezen om mee te praten.

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog Valeria Sabater.

Laatste update: 27 december, 2022

Als je auto stuk gaat, weet je waar je heen moet om hem te repareren. Als een deel van je lichaam pijn doet, weet je hoe je dat aan je arts moet uitleggen en de pijn moet beschrijven. Maar als je je ergens zorgen over maakt, is het anders. Niet alleen moet je je afvragen met wie je het moet delen, maar je weet vaak ook niet hoe je over je problemen moet praten of zelfs waar je moet beginnen.

Het is niet gemakkelijk om onder woorden te brengen wat pijn doet, wat je stoort en wat angst, vrees of ongerustheid opwekt. In feite kunnen deze gevoelens zo overweldigend zijn, dat er geen bijvoeglijke naamwoorden zijn om ze te beschrijven.

Het zijn emoties die zo pijnlijk zijn dat ze onmetelijk zijn, en niet in woorden kunnen worden uitgedrukt. Daarnaast is er het gevoel van schaamte en de onvermijdelijke angst om veroordeeld te worden als je uitlegt wat er is gebeurd.

Dit benadrukt hoe belangrijk het is om te weten met wie je je problemen gaat delen. Meestal zoek je geen advies en wil je niet dat anderen de leiding nemen over wat er met je gebeurt. Dat gezegd hebbende, waar je het meest naar verlangt als het leven je zwaar op de maag ligt, is dat ze naar je luisteren, je begrijpen en weten hoe ze er voor je kunnen zijn. Meer niet.

Laten we eens kijken naar de hulpmiddelen die het makkelijker maken om je in dit soort situaties effectiever uit te drukken.

Leren praten over je problemen

Als je voor je geestelijke gezondheid wilt zorgen op dezelfde manier als je voor je lichaam zorgt, moet je praten over wat pijn doet. Het oude gezegde luidt immers: gedeelde smart is halve smart. Sommigen van ons zijn echter niet gewend om de problemen te delen die ons ‘s nachts wakker houden en ons evenwicht en welzijn ondermijnen.

In de regel vinden mannen het wat moeilijker om zich open te stellen en uit te leggen wat hen angstig, bang of bezorgd maakt. Het lijkt erop dat een deel van hen nog steeds denkt dat je emotioneel openstellen synoniem is met kwetsbaarheid. Bovendien is hun aangeleerd dat ze hun problemen zelf moeten oplossen zonder om hulp te vragen.

Deze stereotiepe opvattingen zijn een probleem. Sterker nog, het aantal zelfmoorden onder mannen (Engelse link) neemt toe. Daarom hebben we een cultuur nodig die gebaseerd is op het soort emotionele eerste hulp dat voortkomt uit het delen van onze zorgen met valide steunfiguren.

1. Kies je vertrouwenspersoon goed

Niet iedereen in je omgeving zal geschikt zijn om je problemen te begrijpen en naar je te luisteren. Je kunt bijvoorbeeld heel veel van je beste vriend of broer houden, maar dat betekent niet per se dat zij de beste mensen zijn om je problemen aan te vertellen.

Je moet iemand vinden die bovenal weet hoe hij naar je moet luisteren en die emotioneel contact met je kan maken. Iemand die niet oordeelt en weet hoe hij een toevluchtsoord en steun voor je kan zijn.

2. Vertel je verhaal vanaf het begin

Er is een merkwaardig feit over problemen. Ze komen nooit alleen en hebben vaak vele vertakkingen en uitbreidingen. In feite kunnen, bijna zonder dat je het weet, sommige tegenslagen tot andere leiden en wordt het leven oneindig ingewikkeld voor jou.

Dit betekent dat, als het erop aankomt te praten over wat er met je gebeurt, je nooit echt weet hoe je moet beginnen. Het enige wat je hardop kunt zeggen zijn zinnen als “Het is allemaal heel ingewikkeld.”

Stel je voor dat je een verteller bent die een verhaal gaat vertellen met een begin, een midden en een eind. Alleen is het jouw verhaal, het verhaal dat jou heeft geleid naar de situatie waarin je nu zit. Dus, laat je gaan en als je onderweg je gevoelens moet luchten of moet huilen, aarzel dan niet om dat te doen.

3. Gebruik emotionele etikettering

Dit is het meest ingewikkelde deel. Je moet al je gevoelde emoties onder woorden brengen. Dit staat bekend als emotioneel labelen en is heel belangrijk. Uit onderzoek (Engelse link) van de Universiteit van Californië is namelijk gebleken dat dit middel grote mentale opluchting genereert.

Zij stelden vast dat wie wat hij voelt in woorden uit, een vermindering van de activiteit in de cerebrale amygdala vertoont. Dit is het gebied dat verbonden is met stress en de verwerking van negatieve valentie-emoties. In dit soort situaties verlaagt het zijn intensiteit om ons een zeker gevoel van kalmte te geven.

4. Oefen zelfcompassie

Om te weten hoe je over je problemen moet praten, zijn er een reeks foutieve overtuigingen die je uit je geest moet bannen. Als je dat doet, kun je je met meer succes openstellen voor anderen.

• Niemand zal je veroordelen of bekritiseren. Voordat je over je problemen praat, praat met jezelf met respect en mededogen. Je verdient het om je beter te voelen. Je bent steun, begrip en genegenheid waard. Niemand heeft het recht om je eigen werkelijkheid te kleineren of te bestraffen.
• Schaam je niet voor wat er met je gebeurt. Op het moment dat je je zorgen hardop uitspreekt zul je je opgelucht voelen.
• Je bent niet feilbaar of zwak, en er is niets mis met je. Je gaat gewoon door een slechte tijd die opgelost kan worden. Niets duurt eeuwig. Alles zal beter worden zodra je moedig bent en begint te delen wat er met je gebeurt.

Praten over je problemen is niet de oplossing, maar het is een begin

Het is duidelijk dat praten over je problemen je problemen niet zal oplossen. Het is echter wel een begin. In feite is het eerste wat je zult merken als je je problemen deelt, ventileert en erover praat, een gevoel van opluchting.

Het zal een last van je schouders zijn en je zult je beschermd en gevalideerd gaan voelen. Bovendien zul je begrijpen dat het tijd is om je te richten op wat je kunt doen en welke aspecten je zelf in de hand hebt.

Praten over wat je pijn doet, maakt dat alles een beetje minder pijn doet. Dit is onbetaalbaar. Aarzel daarom niet om op zoek te gaan naar die speciale persoon of professional, zodat je kunt gaan verwoorden waar je ‘s nachts van wakker ligt. Vanaf dat moment zal je leven veranderen.