De realiteitstherapie van William Glasser

William Glasser was een psychiater die de realiteitstheorie introduceerde. Hij beweerde dat we allemaal gelukkiger zouden kunnen zijn en in onze behoeften zouden kunnen voorzien als we betere beslissingen zouden nemen. Hier leggen we zijn therapie uit.

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog Valeria Sabater.

Laatste update: 27 juni, 2023

Heb je het gevoel dat veel van je meest basale behoeften onbevredigd zijn? Als mensen verlangen we naar kwaliteitsrelaties. Bovendien willen we goed zijn voor onszelf en ervaren dat we een zekere controle hebben over ons leven. Het is geen verrassing dat wanneer een van deze pijlers faalt, er ontevredenheid, gevoelens van leegte en psychologisch ongemak ontstaan. Dit zijn zaken waar de realiteitstherapie van William Glasser zich op richt.

Deze benadering is zowel interessant als praktisch. Het is een techniek die probeert de zelfgenoegzaamheid te verbeteren. Bovendien geeft het de patiënt handvatten om betere beslissingen te nemen. In de regel vinden we namelijk pas als we onze stappen en keuzes nauwkeuriger oriënteren, wat ons het gelukkigst maakt.

Wie was William Glasser?

William Glasser (1925-2013) was een Amerikaanse psychiater. Hij ontwikkelde in de jaren vijftig en zestig de keuzetheorie en de realiteitstherapie. De American Psychotherapy Association (APA) erkende zijn werk. Hij kreeg zelfs de lifetime award of merit van het International Center for the Study of Psychiatry and Psychology.

Glasser zette vraagtekens bij het gebruik van de klassieke klinische labels van het Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders of DSM. Bovendien verwierp hij het gebruik van psychotrope medicijnen in de geestelijke gezondheidszorg en postuleerde dat het menselijk welzijn alleen verbetert als we hulpmiddelen krijgen om de juiste beslissingen te nemen.

Hij geloofde dat we alleen dan aan onze meest basale behoeften kunnen voldoen.

Glassers boek, Reality Therapy ( 1965), was een bestseller. Het bood een nieuw perspectief op psychologisch denken. Glasser pleitte voor ons vermogen om te kiezen voor verbetering van ons bestaan. Ongetwijfeld heeft zijn werk een positieve stempel gedrukt op het gebied van de geestelijke gezondheidszorg, het bedrijfsleven en het onderwijs.

De keuzetheorie

De centrale kern van William Glasser’s realiteitstherapie draait om de keuzetheorie. Het bestaat uit een model dat uitgaat van het cognitieve paradigma. Het beweert dat wat ons omringt ons conditioneert. Echter, de uiteindelijke verantwoordelijkheid als het gaat om controle hebben over ons leven en het verbeteren ervan ligt alleen bij ons.

In feite beweerde Glasser dat zelfbeheersing het gereedschap is dat we nodig hebben om gezond te zijn. Daarom is het iets waar we aandacht aan moeten besteden. Hij stelde dat ons gedrag gedreven wordt door de volgende vijf basisbehoeften:

• Liefde.
• Macht.
• Vrijheid.
• Plezier.
• Overleven.

Verder beweerde Glasser dat, als het erom gaat ons op deze dimensies te oriënteren om ons welzijn te garanderen, we dat altijd realistisch moeten doen. Als zodanig moeten we verantwoordelijkheid nemen voor onze handelingen, gedachten en emoties.

De doelstellingen en technieken van de realiteitstherapie

In 2011 analyseerde de therapeut Robert E. Wubbolding (Engelse link) de sleutels van William Glasser’s realiteitstherapie. Hij stelde dat het doel van dit klinische model is om de onbevredigde behoeften van het individu te ontdekken en deze te begeleiden. Zo kunnen ze, via betere plannen en strategieën, gevoed worden.

Dit wordt bereikt door het individu te verankeren in zijn huidige werkelijkheid. Vanuit dit objectievere uitgangspunt kunnen ze verantwoorde beslissingen nemen. Als zodanig kunnen ze geleid worden naar hun doelen en, uiteindelijk, naar psychologisch welzijn. De technieken zijn als volgt:

1. Relatiegewoonten

Hoe zijn je relaties op dit moment? Ben je gelukkig met je partner? Heb je familieproblemen? Realiteitstherapie besteedt speciale aandacht aan de kwaliteit van sociale banden. Ze vormen een essentiële pijler in ons welzijn of juist in ons ongemak. De therapie richt zich op het analyseren van de hieronder genoemde componenten:

Verbindingsgewoonten.

• Ondersteuning.
• Luisteren.
• Motivatie.
• Begrip.

Verbindingsgewoonten

• Verwijten.
• Klachten.

2. Waarneming van de werkelijkheid

We filteren de werkelijkheid allemaal op een bepaalde manier. We beginnen met hoe we ons voelen en onze ervaringen. Dit is bepalend voor het begrijpen van de oorsprong van veel van onze ongemakken en ongelukkigheid. Realiteitstherapie probeert de perceptie te analyseren die het individu heeft over elk aspect dat hem of haar omringt. In feite is dit het uitgangspunt van de therapie.

3. Analyse van beheersingsdoelen en -stijlen

Met betrekking tot het bereiken van een doel of een doelstelling is het essentieel te begrijpen hoe het individu zijn inspanningen richt op genoemde doelstellingen. Sommigen nemen aan dat ze nauwelijks controle hebben over hun werkelijkheid. Veel mensen geloven inderdaad dat we bepaald worden door onze omstandigheden en dat we er weinig aan kunnen doen.

Maar de therapie van Glasser biedt strategieën voor patiënten om een interne locus of control aan te nemen. Met andere woorden, ze begrijpen dat ze verantwoordelijk zijn voor hun eigen leven. Daarom kunnen ze strategieën toepassen ten gunste van wat ze willen.

4. Vergelijking

De vergelijkingstechniek wil bij het individu het idee bevorderen dat wat ze willen in de buurt moet komen van wat ze hebben. Met andere woorden, ze moeten realistisch zijn en hun vaardigheden erkennen. Immers, bijna altijd leiden te fantasievolle doelen tot mislukking. Daarentegen hebben doelen die in overeenstemming zijn met capaciteiten meer succes.

De geschiktheid van realiteitstherapie

Realiteitstherapie wordt gebruikt in verschillende klinische settings en is opmerkelijk effectief. Het belangrijkste voordeel ervan is ongetwijfeld dat het patiënten middelen aanreikt om hun persoonlijke verantwoordelijkheid te verbeteren. Aangezien deze dimensie de hoeksteen is van veel gebieden van het leven, kun je je voorstellen hoe nuttig deze therapie is.

Bijvoorbeeld, in onderzoek (Engelse link) van de Dongshin Universiteit (Korea) toonden patiënten met schizofrenie een verbetering. In feite werden hun gevoel van eigenwaarde, vermogen om met stress om te gaan en interne locus of control geoptimaliseerd. Deze therapie is ook nuttig in de volgende scenario’s:

• Behandeling van verslavingen.
• Gezinstherapie.
• Probleemrelaties.
• Verbetering van schoolprestaties.
• Het behandelen van patiënten met persoonlijkheidsstoornissen.
• Het helpen bereiken van persoonlijke ontwikkeling en werkdoelen.

Effectiviteit

Er is één belangrijk detail dat we moeten benadrukken over de realiteitstherapie. Dat is het feit dat het een benadering is die het bestaan van verschillende klinische labels voor psychische stoornissen niet accepteert.

Inderdaad keek Glasser niet gunstig aan tegen het beschouwen van zijn patiënten als ‘mensen met een depressie’ of ‘patiënten met schizofrenie’. In feite verwierp hij zowel labels als medicijnen.

Glasser geloofde dat gedragingen keuzes zijn die in de therapeutische setting verbeterd kunnen worden. Zijn belangrijkste doel is om patiënten te begeleiden om betere beslissingen te nemen op basis van hun specifieke werkelijkheid.

Wat betreft de effectiviteit ervan wordt realiteitstherapie met succes toegepast op het gebied van relaties. Het wordt ook gebruikt op scholen (ontwikkelen van verantwoordelijkheid bij kinderen), en, zoals we eerder vermeldden, bij schizofreniepatiënten. Ongetwijfeld is het een interessant therapeutisch model dat werkt aan zowel welzijn als persoonlijke ontwikkeling.