De psychologische voordelen van schaken

Schaken is een van de oudste spellen ter wereld. Het heeft talloze psychologische voordelen. Ontdek ze hier!
De psychologische voordelen van schaken

Laatste update: 15 augustus, 2022

Wist je dat een gebied van de hersenen verbonden is met de gezichtsherkenning dat in de hersenen van schaakexperts geactiveerd wordt als ze spelen? Om preciezer te zijn, het is het gebied dat ruimtelijke verhoudingen analyseert. Schaken activeert deze gebieden omdat het spel inzicht vereist in de ruimtelijke ver houdingen tussen de stukken.

In feite maakt het niet uit of je een ervaren of een gelegenheidsspeler bent. Deskundigen hebben echter aangetoond dat bij ervaren schakers deze hersengebieden geactiveerd worden als ze naar het bord kijken en de stukken in hun beginposities gerangschikt zien.

Schaken heeft veel belangrijke voordelen (Engelse link). In dit artikel bespreken we er een paar.

De psychologische voordelen van schaken

Dendrietgroei

Dendrieten zijn vertakte uitlopers van neuronen. Ze zijn verantwoordelijk voor het geleiden van neuronale signalen van andere neuronen. Door hun groei te stimuleren zijn ze beter in staat signalen op te vangen en door te sturen.

Leren schaken en het regelmatig spelen ervan stimuleert de groei van deze dendrieten. Dit, op zijn beurt, verhoogt de snelheid van de neuronale communicatie. Met andere woorden, het verhoogt het verwerkings- en prestatieniveau.

Neuronen

Schaken oefent beide hersenhelften

De linkerhersenhelft is o.a. verantwoordelijk voor het herkennen van voorwerpen. De rechterhersenhelft daarentegen is verantwoordelijk voor patroonherkenning tijdens het spel.

Schaken, en het volgen van de regels en de bijbehorende technieken, dwingt de spelers beide hersenhelften te gebruiken. Regelmatig oefenen helpt daarom beide hersenhelften te ontwikkelen.

Het zou de ziekte van Alzheimer kunnen helpen voorkomen

Het Albert Einstein College of Medicine van de Yeshiva Universiteit voerde een studie uit met zeer belangrijke resultaten betreffende het regelmatig beoefenen van schaken. Omdat schaken je hersenen aan het werk zet, kan het achteruitgang en ook de ziekte van Alzheimer helpen voorkomen.

Schaken lijkt daarom het risico om aan dementie te lijden aanzienlijk te verminderen en kan ook de symptomen ervan bestrijden. Dit lijkt ook te gelden voor stoornissen als depressie en angst.

Het kan helpen bij de behandeling van schizofrenie

Het Bron Cognitive Neuroscience Center in Frankrijk zette dagelijkse schaakprogramma’s op voor schizofreniepatiënten. Deze praktijk resulteerde in een verbetering van hun conditie vergeleken met patiënten die buiten het spelprogramma werden gelaten. Vooral processen als aandacht en redeneren verbeterden.

Verbetering van denk- en probleemoplossend vermogen bij kinderen

Het lijkt erop dat schaken op jonge leeftijd het probleemoplossend vermogen van kinderen kan verbeteren. Verbeteringen werden ook gezien in hun lees- en wiskunde scores.

Voor een kind kan schaken immers zijn als een grote puzzel die het moet oplossen. Het vereist voortdurende strategiewijzigingen waarbij je je moet aanpassen aan de zetten van de tegenstander.

Versterkt het zelfvertrouwen

Schaken heeft ook een grote invloed op het gevoel van eigenwaarde. Ongeacht of je wint of verliest, schaken leent zich ervoor om partijen te analyseren en te observeren waar je fout bent gegaan. Daardoor komt veel informatie over onszelf aan het licht.

Oefening helpt ons om als schaker beter te worden. Er komt een tijd dat we echt plezier beginnen te krijgen in dit strategiespel en ons veel comfortabeler en zelfverzekerder gaan voelen. Dit verhoogt onze mentale kracht en ons zelfvertrouwen enorm.

Het stimuleert de vaardigheden plannen en vooruit zien

Schaken vereist zelfbeheersing en planningsvaardigheden. Deze vaardigheden worden ontwikkeld in de prefrontale cortex, een van de gebieden van de hersenen die zich later in het leven ontwikkelen.

Vooral kinderen en tieners hebben baat bij dit strategiespel omdat het hen helpt dit deel van de hersenen te ontwikkelen. Het is een uitstekende methode die hen zal helpen als volwassenen beslissingen te nemen in veel aspecten van hun leven.

Schaakbord

Schaken tijdens revalidatie

Mensen die herstellen van een beroerte of een ander lichamelijk invaliderend ongeval kunnen veel baat hebben bij regelmatig schaken. Het helpt de cognitieve en motorische vaardigheden te verbeteren, evenals de communicatieve vaardigheden. Het stimuleert ook de diepe concentratie en helpt angst te bestrijden.

Een psychologisch duel

Concluderend is schaken een psychologisch duel dat uithoudingsvermogen, een wil om te winnen, vasthoudendheid, een bereidheid om te vechten en veerkracht vereist. Je zou moeten overwegen regelmatig te schaken om al deze voordelen te oogsten.


Alle siterte kilder ble grundig gjennomgått av teamet vårt for å sikre deres kvalitet, pålitelighet, aktualitet og validitet. Bibliografien i denne artikkelen ble betraktet som pålitelig og av akademisk eller vitenskapelig nøyaktighet.


  • Sala, G., Foley, J. P., & Gobet, F. (2017). The Effects of Chess Instruction on Pupils’ Cognitive and Academic Skills: State of the Art and Theoretical Challenges. Frontiers in psychology, 8, 238. doi:10.3389/fpsyg.2017.00238
  • Demily, Caroline & Cavézian, Céline & Desmurget, Michel & Mathieu, berquand-merle & Chambon, Valerian & Franck, Nicolas. (2008). The game of chess enhances cognitive abilities in schizophrenia. Schizophrenia research. 107. 112-3. 10.1016/j.schres.2008.09.024.
  • Doggers, Peter (2017) Does Chess Improve Cognitive Skills? What Science Says. Chess.com blog. Recuperado de https://www.chess.com/news/view/does-chess-improve-cognitive-skills-what-science-says-8574

Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.