Bend It Like Beckham: een film over culturele integratie
We leven in een steeds meer globale wereld waar culturele verschillen vervagen. Het gevolg is dat we een inspanning moeten leveren om de kleine verschillen te verzoenen. Die kunnen namelijk optreden in de zoektocht naar evenwicht en wederzijds begrip tussen culturen. Bend It Like Beckham biedt ons een voorbeeld van culturele integratie en toont hoe de samenleving na verloop van tijd verandert.
Bend It Like Beckham is een Britse film die in 2002 in de zalen kwam. De regisseur van deze film was Gurinder Chadha, een Britse regisseur van Indische afkomst. Door haar carrière heen heeft Gurinder Chadha geprobeerd om de culturele diversiteit in Europa ook in haar films en documentaires weer te geven.
De inspiratie vindt ze in haar eigen ervaringen. Het grootste deel van haar werk werkt probeert te verzoenen wat het betekent om tegelijk Brits en Indisch te zijn, net als in de film Bend It Like Beckham.
Tot voor kort leek het dat de filmindustrie uitsluitend het rijk van blanke mannen was. Zelfs tegenwoordig zijn er niet veel vrouwelijke regisseurs. Gurinder Chadha is een Brits-Indische vrouw.
Haar film Bend It Like Beckham vertelt niet alleen een verhaal over de verzoening van culturen maar ook over een wereld waar vrouwen naar de achtergrond verbannen worden: voetbal.
Bend It Like Beckham is geen ingewikkeld verhaal. Het is eenvoudig, onderhoudend en om van te genieten. Het bevat de typische ingrediënten van een romantische komedie. De film steekt de draak met stereotypen. Het schildert ook een portret van een nieuwe generatie die geniet van de vermenging van vele culturen.
“Als ze nu voetballen leuker vindt dan op jongens jagen, dan ben ik gelukkig voor haar.”
-de vader van Jules-
Bend It Like Beckham: twee werelden
Bend It Like Beckham speelt zich in Londen af in het begin van de jaren 2000. In die periode was de voetballer David Beckham een icoon. De stad Londen is ook de thuis van een echte mix van culturen.
Deze stad brengt ontelbare mensen van heel verschillende achtergronden en werkelijkheden samen. De film richt zich op twee jong voetbalfans die een verschillende afkomst hebben. Jesminder, gekend als Jess, is een meisje van Sikh-afkomst. Jules is een Brits meisje.
- De familie van Jess: Een traditionele Sikh-familie die bestaat uit Jess, haar ouders en haar oudere zus. Deze familie is heel trouw aan haar cultuur en waarden. Ze willen dat ook hun dochter hetzelfde pad volgt, ook al is dat niet wat Jess wil.
- De familie van Jules: Een typisch westerse familie met een veel meer individualistische aanpak. Deze familie bestaat alleen uit Jules en haar ouders. Ondanks het individualisme zien we toch dat de waarden van de ouders en dan vooral van de moeder niet overeenstemmen met de waarden van Jules.
Deze culturele verschillen zorgen voor enkele grappige situaties, vooral met de moeder van Jules. Deze vrouw vindt zichzelf modern en open maar is eigenlijk heel stereotiep.
Zowel Jess als Jules moeten de confrontatie met hun omgeving en met hun familie aangaan om hun droom te verwezenlijken. Ze willen namelijk professionele voetballers worden. Voetbal verenigt deze twee vrouwen en verzoent hun culturen.
“Wanneer zal je beseffen dat je een dochter met borsten hebt en geen zoon? Geen enkele jongen wil met een meisje uitgaan dat meer spieren heeft dan hij.”
-de moeder van Jules-
Twee generaties
Jess heeft het moeilijk om met haar familie te communiceren. Het is ook niet gemakkelijk om hen de waarheid te vertellen. Iedereen verwacht dat ze naar de universiteit zal gaan en een grote advocate worden. Haar familie heeft flink geworsteld met de opvoeding van hun dochters.
Ze houden er echter geen rekening mee dat Jess dat misschien niet het belangrijkste vindt. Haar ouders hebben vele verwachtingen. Vaak wijzen ze ook elke verandering af die ze als een bedreiging zien.
“Mama, ik draag sportschoenen en beoefen een sport. Dat betekent niet dat ik een lesbienne ben!”
-Jules-
Het huwelijk en seksualiteit zijn in beide families belangrijke kwesties. De moeder van Jules zal al het mogelijke doen om haar dochter vrouwelijk te maken in plaats van een tomboy.
Ondanks haar imago van “moderne en verdraagzame” vrouw maakt ze zich toch zorgen over de seksuele oriëntatie van Jules. Ze zegt dat ze homoseksualiteit aanvaardt en het niet verkeerd vindt. Ze wil echter niet dat het in haar familie gebeurt.
De familie van Jess wil dat hun dochter de traditie volgt en met een jonge Indische man huwt, net als haar zus. We zien dat de rol van de vrouw en het idee van een gearrangeerd huwelijk in hun cultuur andere betekenissen hebben.
Toch hebben beide meisjes een andere mentaliteit dan hun ouders. Zij hebben immers met verschillende culturen moeten samen leven en denken dus ook anders.
“Op jouw leeftijd was ik al gehuwd. Je wilt zelfs niet leren koken.”
-de moeder van Jess-
Voetbal als verbinding
Sport moet het ons mogelijk maken om onze verschillen achter ons te laten en mensen te verenigen. Soms is dit niet het geval. In Bend It Like Beckham zien we dat voetbal Jules en Jess verbindt. De waarheid is dat we echter ook een minder positieve versie zien.
Voetbal is een sport die in staat is een volledige natie te verlammen of een heel land te mobiliseren. Dit gebeurt echter alleen wanneer we het over het voetbal bij de mannen hebben.
Voetbal bij de vrouwen is helaas bij de meerderheid van de bevolking bijna onbekend. In Nederland is hierin door de goede prestaties van het Nederlands dameselftal gelukkig verandering in gekomen.
Het is ook een wereld waarover we bijna niets weten. Het verschil in salaris is verbazingwekkend. We weten meer over de tweede divisie in het voetbal bij de mannen dan over de eerste divisie in het voetbal bij de vrouwen.
De hoofdrolspelers in deze film krijgen te maken met het streven naar respect in een sport die door mannen gedomineerd wordt. Bovendien moeten ze ook de confrontatie met hun familie aangaan.
Vele scènes nodigen ons uit om na te denken over de rollen die vrouwen in de sport spelen. Het lijkt immers alsof vrouwen alleen kunnen uitmunten in synchroon zwemmen of gymnastiek.
“Jess: Indische meisjes spelen geen voetbal.
Speler: Dat is heel ouderwets, toch?
Jules: Ja, maar het is niet alleen iets Indisch. Hoeveel mensen steunen ons?”
Op een bepaald moment zien we de kinderen fantaseren over hoe de meisjes er in de kleedkamer uitzien. De film toont ons op een volledig natuurlijke manier wat er in de kleedkamer gebeurt.
De meisjes, net als de jongens, veranderen snel van kleding en praten over allerlei dingen, over het voetbal zelf maar ook over menstrueren. In de kleedkamer bestaan er immers geen taboes. De meisjes gedragen zich gewoon als zichzelf.
Culturele integratie
In het begin voelt Jess zich wat onzeker omdat ze zich anders voelt. Toch is ze opgegroeid met voetbal. Ze speelde voetbal in het park en bewonderde net als iedereen Beckham.
Ze gelooft echter dat alle meisjes haar begrijpen en haar beslissing om voetbal te spelen steunen. En wanneer de meisjes de realiteit van Jules leren kennen, zien ze in waarom ze ook niet zoveel van haar verschillen.
“Ik wil dat ze vecht en ik wil dat ze wint. Ik denk dat niemand het recht heeft om dat te verhinderen.”
-de vader van Jess-
Bend It Like Beckham is een goede film waarvan het publiek geniet. Het toont ons dat het mogelijk is om met verschillende culturen in harmonie samen te leven. Bovendien wijst het ons op de strijd van het voetbal bij de vrouwen.
Het grootste deel van de wereldbevolking is totaal onbekend met het vrouwenvoetbal. Het is daarom een film die ons aanzet om andere culturen te omarmen en te begrijpen dat onze realiteit niet meer hetzelfde is als enkele jaren geleden.