Als je slecht slaapt, eet je waarschijnlijk slecht, beweert onderzoek

Heb je ooit een slapeloze nacht gehad en werd je 's morgens wakker met zin in zoetigheid? Je bent niet de enige. Volgens recent onderzoek verslechtert slecht slapen de kwaliteit van onze voeding.

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog Valeria Sabater.

Laatste update: 11 oktober, 2022

We weten allemaal hoe belangrijk het is om goed te slapen. Met een diepe, langdurige en verfrissende nachtrust kunnen we de dag voor 100 procent doorkomen met onze vermogens in topvorm. Aan de andere kant schakelt slapeloosheid niet alleen alle sporen van energie uit, maar zorgt het er ook voor dat we impulsief en ongezond eten.

Ongetwijfeld is het je wel eens overkomen. Op die nachten dat je niet kunt slapen, heb je waarschijnlijk de neiging om wakker te liggen met een razend hongerig gevoel. Dat ben je echter niet echt. Je verlangt gewoon naar die bewerkte snacks en naar alles wat je in de keuken kunt vinden aan zoetigheid. Sterker nog, hoe meer suiker, hoe beter.

Dat je voedingskeuzes bij slapeloosheid niet de gezondste zijn, is geen toeval. Eigenlijk zijn het je hersenen die je aanzetten en dit verlangen en de behoefte aan voedsel met een hoger glucosegehalte opwekken. Bovendien doet het dat met een specifieke reden. Laten we meer te weten komen.

Als je slecht slaapt, verandert je eetpatroon

Gegevens suggereren dat mensen met chronische problemen met het krijgen van een goede nachtrust een groter risico lopen op overgewicht. Dat komt omdat, als je slecht slaapt, je dieet zodanig verandert dat de regulering van je hormonen verandert. Bovendien hebben wetenschappers ontdekt dat er zelfs veranderingen in de hersenfunctie optreden.

De waarheid is dat het verband tussen voeding en slaap duidelijk bidirectioneel is. Wat je eet kan je slaapkwaliteit beïnvloeden, net als bijvoorbeeld copieuze extreem pittige diners en stimulerende drankjes. Aan de andere kant waarschuwt de wetenschap ons al een paar jaar voor hoe weinig slaap onze voeding kan verslechteren.

Slaapgebrek en verminderde leptine

Leptine is een hormoon dat verantwoordelijk is voor het reguleren van de voedselinname. Het doet dit door een signaal naar de hersenen te sturen dat je al genoeg energie hebt binnengekregen. Dankzij dit element lukt het je om je verzadigd te voelen en te stoppen met eten. Maar wat zou er gebeuren als dit hormoon niet in voldoende mate in je lichaam aanwezig zou zijn?

Dat is precies wat er gebeurt als je slecht slaapt. Uit een onderzoek (Engelse link) van de universiteit van de prefectuur Kumamoto (Japan) bleek dat gebrek aan slaap het leptinegehalte verlaagt en het ghrelinegehalte verhoogt. Dit laatste hormoon, ghreline stimuleert hongergevoelens.

Als je wekenlang niet goed slaapt, heb je dus meer honger. Bovendien duurt het langer voordat je je vol voelt. Dit gebeurt omdat je hersenen je diepe slaap nodig hebben om hun reinigende en hormoonregulerende taken uit te voeren. Als je maar drie tot vijf uur slaapt, kan het zijn werk niet afmaken.

Onderzoek beweert dat wanneer adolescenten zes-en-een-half uur per nacht slapen (in plaats van negen-en-een-half), ze kiezen voor een hogere consumptie van toegevoegde suikers en koolhydraten.

Koolhydraten en suiker

Als je slecht slaapt, duurt het niet alleen langer voor je een vol gevoel hebt. In feite, alsof het lijden aan de gevolgen van slapeloosheid nog niet genoeg is, veranderen ook je dieetvoorkeuren. Dit lijkt je misschien vreemd. Immers, waarom zou verminderde slaap ervoor zorgen dat je een grotere behoefte ervaart om suikerhoudende producten te consumeren?

In een studie (Engelse link) gepubliceerd in het tijdschrift Sleep, onder leiding van Dr. Kara McRae Duraccio, werd beweerd dat laat opblijven ervoor zorgt dat tieners ongezonde eetgewoonten ontwikkelen.Ze voelen een intensere behoefte om voedingsmiddelen met een hogere glycemische lading te consumeren.

De studie beweert dat weinig slapen ervoor zorgt dat de hersenen een glucosetekort ervaren en ons aansporen dit te verkrijgen. Ze stellen dat minder dan zeven uur slapen voor ons voldoende is om af te zien van voedingsmiddelen als fruit en groenten, en in plaats daarvan te gaan naar koolhydraten, gebak, snoep, enz.

Zorg dat je goed slaapt om voor je hersenen en eetgewoonten te zorgen

Slaaptekort of het simpele feit dat je minder dan acht uur per nacht slaapt, heeft gevolgen voor de hersenen. We hechten echter niet altijd belang aan deze realiteit. Nieuwe technologieën zorgen er bijvoorbeeld voor dat jongeren slecht en minder lang slapen. Onderzoek (Engelse link) verklaart zelfs hoe slechte slaap de hersenactiviteit in de prefrontale cortex verandert.

Dit alles vertaalt zich in het nemen van slechtere beslissingen, het verliezen van ons vermogen tot nadenken, en het toenemen van impulsiviteit.

Dit werpt ook licht op waarom we ons laten meeslepen door het verlangen om voedsel te eten dat niet bepaald goed is voor onze gezondheid. Hunkering, gulzigheid en impulsiviteit tasten onze zelfbeheersing, ons vermogen om te redeneren en ons verlangen om gezond te eten aan.

Als je slecht slaapt, zal alles in je dagelijkse routine de neiging hebben mis te gaan. Zorg er daarom voor dat je je slaap met het respect en belang behandelt dat het verdient. Verbeter je gewoonten en zorg ervoor dat je nachtelijke rust heilig is. Alleen zo laat je je hersenen hun taken uitvoeren. Tenslotte is slaap, zoals Sophocles zei, het enige effectieve medicijn voor alles.