Zelfbevestiging bij kinderen: hoe om te gaan met hun uitdagende gedrag?

Als kleintjes voor zichzelf opkomen, gaan ze niet tegen hun ouders in. Ze beginnen gewoon aan de weg naar hun eigen onafhankelijkheid.
Zelfbevestiging bij kinderen: hoe om te gaan met hun uitdagende gedrag?
Elena Sanz

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog Elena Sanz.

Laatste update: 27 december, 2022

Rond de leeftijd van twee komen kinderen in een fase die wordt gekenmerkt door opstandigheid. Als je een kleintje van deze leeftijd hebt, zul je waarschijnlijk merken dat ze overal ‘nee’ tegen zeggen, je constant uitdagen en zich boos of in tranen uiten als ze hun zin niet krijgen. Dit gedrag is typerend voor zelfbevestiging, een natuurlijk proces dat ouders moeten begrijpen en volgen.

Het belangrijkste om te begrijpen is dat dit gedrag niet iets slechts is. In feite is deze nieuwe houding waarin ze opstandig, ongehoorzaam en niet erg meegaand zijn gewoon een onderdeel van hun ontwikkeling.

Het is inderdaad positief dat dit soort gedrag aanwezig is. Dat komt omdat, hoewel het vermoeiend, vervelend en irritant voor je is, het een teken is dat ze op een gezonde manier hun eigen identiteit opbouwen. Laten we dat eens van dichterbij bekijken.

Zelfbevestiging bij kinderen

Zelfbevestiging is aanwezig in alle mensen. Het is de eigenschap die je in staat stelt om jezelf als individu te begrijpen en uit te drukken. Dankzij die eigenschappen kun je je belangen en je rechten verdedigen en je mening en emoties oprecht uiten.

Bovendien, zonder zelfbevestiging, wat een fundamenteel onderdeel is van je zelfrespect (Spaanse link), zou je meer dan waarschijnlijk een passief, onderdanig en afhankelijk wezen worden.

Kind met stress

In het geval van kinderen doen zich twee verschijnselen voor die ons ertoe brengen om zelfbevestiging als negatief te beschouwen. Aan de ene kant is het gebruikelijk om te geloven dat minderjarigen de opdrachten van volwassenen zonder meer moeten gehoorzamen.

Aan de andere kant, vóór de leeftijd van twee, vertonen kinderen dit soort opstandige houding niet, dus de plotselinge verschijning ervan kan ouders verrassen en verwarren.

In werkelijkheid heeft het kind zijn persoonlijkheid niet veranderd. Ze hebben ook geen gedragsprobleem. In feite gaan ze gewoon door een natuurlijke ontwikkelingsfase. In feite is het in deze tijd, tussen 24 en 36 maanden, wanneer baby’s zichzelf als individuele wezens beginnen te zien. Sterker nog, tot dan toe zien ze het onderscheid tussen zichzelf en het uiterlijk niet duidelijk.

Dit leidt ertoe dat ze zichzelf willen laten gelden als individu en in die zin proberen hun meningen, verlangens en eigen opvattingen te laten gelden. Oppositie tegen volwassenen is een van de belangrijkste instrumenten die ze hebben om dit te bereiken. Daarom is het gebruikelijk dat ze elk verzoek of suggestie van hun ouders weigeren.

Driftbuien: een manifestatie van zelfbevestiging

In het proces van zelfbevestiging komen driftbuien vaak voor. Uiteindelijk zijn dit emotionele uitingen die ook nog eens natuurlijk en gezond zijn. In feite komen ze voor bij de overgrote meerderheid van zuigelingen van deze leeftijd. De moeilijkheid ontstaat wanneer de verantwoordelijke volwassenen niet weten hoe ze met hen moeten omgaan.

Als jij als ouder je geduld verliest, zult je je kinderen waarschijnlijk uitschelden en hen dwingen te gehoorzamen en strikt te gehoorzamen. Dit zorgt er echter voor dat de driftbuien alleen maar toenemen in frequentie, duur en intensiteit. Integendeel, als je de rol van driftbuien en de behoefte erachter begrijpt, kun je hun energie in een positieve richting sturen voor alle betrokkenen.

Sleutels tot het omgaan met uitdagend gedrag

We weten al dat het intelligent omgaan met de zelfverzekerdheid van kinderen verder gaat dan systematisch vechten of weerstand bieden. Maar driftbuien zijn ongetwijfeld pijnlijk en ongemakkelijk voor zowel kinderen als volwassenen.

Hoe kunnen we het optreden van driftbuien dan verminderen? Hier zijn enkele sleutels:

  • Laat je kind naar beste vermogen zijn of haar eigen beslissingen nemen. Je kunt ze bijvoorbeeld dat zomerse shirt laten dragen dat ze leuk vinden als ze ermee instemmen er een jasje over te dragen. Op deze manier heb je het gevoel dat je een keuze hebt en dat je stem wordt gehoord en dat je jezelf niet hoeft te laten gelden door je ertegen te verzetten.
  • Stel de strikt noodzakelijke grenzen en wees flexibel met anderen. Natuurlijk zijn er situaties waarin het niet mogelijk is om te onderhandelen en je moet opstaan en het voortouw moet nemen. Bij veel andere gelegenheden is het echter mogelijk rekening te houden met de mening van je kind.
  • Sta de emotionele expressie van je kind toe. Hoewel de grenzen die je hebt gesteld noodzakelijk zijn en gerespecteerd moeten worden, heeft je kleintje het recht om boos, woedend, teleurgesteld of verdrietig te zijn wanneer deze grenzen hem ervan weerhouden zijn verlangens te bevredigen. In deze gevallen kun je zinnen gebruiken als: “Het is normaal dat je boos bent, maar het is niet oké dat je dingen kapot maakt of met spullen gooit. Als je je zo voelt, kun je met me praten, dan kunnen we samen een stukje lopen.” Valideer ze, laat ze weten dat je begrijpt waarom ze zich zo voelen en behandel ze met begrip en respect.
Moeder praat met haar dochter in de keuken

Tot slot

Kortom, onthoud dat kinderen hun eigen meningen, beslissingen en emoties kunnen en moeten hebben. Ga er niet vanuit dat ze blindelings gehoorzaam of consequent onderdanig moeten zijn. Vat hun rebelse en opstandige houding bovendien niet persoonlijk op. Ze doen het niet om je te ergeren of oneerbiedig te zijn, ze bevestigen alleen hun identiteit.


Alle siterte kilder ble grundig gjennomgått av teamet vårt for å sikre deres kvalitet, pålitelighet, aktualitet og validitet. Bibliografien i denne artikkelen ble betraktet som pålitelig og av akademisk eller vitenskapelig nøyaktighet.


  • Naranjo, M. L. (2007). Autoestima: un factor relevante en la vida de la persona y tema esencial del proceso educativo. Revista Electrónica” Actualidades Investigativas en Educación”7(3), 0.
  • Díaz, P., & Bonet, C. (2005). Las rabietas en la infancia: qué son y cómo aconsejar a los padres. Revista Pediatría de Atención Primaria7(25).

Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.