Weet je hoe je de ontspanningsmodus activeert?
Druk, stress, angst… je hebt waarschijnlijk een van deze, zo niet allemaal, wel eens meegemaakt. Misschien vraag je je af waarom het zo moeilijk is om je ontspanningsmodus te activeren, want je hebt alles geprobeerd en niets lijkt te werken. Maar misschien is je fout dat je te veel denkt aan ontspannen en werken om het daadwerkelijk te bereiken. Hieronder onthullen we waarom.
Als je op Google zoekt naar het woord ‘ontspannen’, vind je 23.400.000 resultaten. Dit is het bewijs van het enorme aantal mensen die het moeilijk vinden om zich te ontspannen en die naar Google moeten gaan om te proberen een oplossing te vinden. Inderdaad, stress treft elke dag steeds meer mensen (Spaanse link).
Angst komt bijvoorbeeld echt veel voor. Tegenwoordig heeft dit veel te maken met alles wat we in de pandemie hebben meegemaakt. Volgens de WHO heeft de Covid-19 pandemie zelfs gezorgd voor een toename van 25 procent van de prevalentie van angst en depressie.
Bovendien hebben angststoornissen wereldwijd al 264 miljoen mensen getroffen. Verder is angst volgens de statistieken (Engelse link) de zesde belangrijkste oorzaak van verminderde gezonde levensjaren.
Zoals je ziet zijn de cijfers nogal alarmerend, want we hebben het hier niet echt over gevallen van stress en burn-out syndroom. In feite lijkt het erop dat het niet nodig is om aan een angststoornis te lijden om te ontspannen, maar om het moeilijk te vinden.
De moeilijkheid om de ontspanningsmodus te activeren
Zoals je weet is het verzorgen van je lichaam gunstig voor je geest en omgekeerd. Daarom probeer je voor jezelf te zorgen, goed uitgerust te zijn, en goed te eten, want dat is goed voor je geestelijke gezondheid. Dit is geweldig. Wat is dan het probleem?
Stress, angst en depressie veroorzaken fysiologische reacties in het sympathische zenuwstelsel. Dit is verantwoordelijk voor je vecht- of vluchtreactie.
Het huidige wetenschappelijke bewijs suggereert dat wanneer je stress hebt boven ontspanning, of wanneer je eist dat je lichaam te veel oefent (door sport), je er niet in slaagt de ontspanningsmodus te activeren. Er ontstaat dus een paradoxaal effect, hoe meer je probeert te ontspannen, hoe minder je kunt ontspannen.
Wanneer je stress hebt om te ontspannen, of wanneer je van je lichaam eist dat het te veel oefent (door sport), dan lukt het niet om de ontspanningsmodus te activeren.
Hierachter zou een reden kunnen zitten waarom het zo moeilijk is om te ontspannen. Bovendien verschijnen er problemen voor je bij het genieten van je vrije tijd, omdat je je natuurlijk inspant en ‘werkt’ om je te ontspannen.
Wat je nodig hebt is het tegenovergestelde. Je moet stoppen met zoeken naar ontspanning om de ontspanningsmodus te kunnen activeren. Dat betekent echter niet dat er niet enkele strategieën zijn die je kunt gebruiken.
Zelfeis
Momenteel is er een grote zelfeis om goed te zijn. Niet alleen dat, maar ook om het beste uit jezelf te halen en succesvol te zijn. Het is zelfs te zien bij kinderen en adolescenten. Ze worden bijvoorbeeld ingeschreven voor duizend buitenschoolse activiteiten en er wordt van hen ‘geëist’ dat ze niet stoppen. Dus hoe moeten we de ontspanningsmodus activeren?
Tegenwoordig is de boodschap die wordt overgebracht ‘hard werken’. Natuurlijk kun je dat doen, maar je moet ook ruimte maken om het niet te doen; om gewoon te leven, te genieten en te stoppen.
We leven in een wereld waarin het niet gemakkelijk is om de ontspanningsmodus te activeren
De wereld waarin we leven is geen ideale omgeving om te ontspannen. Je wordt immers geconfronteerd met de eisen van het dagelijks leven, werk en studie. In deze context is het degene die het hardst werkt en het meeste succes boekt, die voortdurend gesterkt wordt.
Bovendien heeft onderzoek ook aangetoond dat stress, angst en depressie, die naast de druk om te bereiken en succesvol te zijn verschijnen, de ontspanningsmechanismen van het lichaam (fysiologisch) verstoren.
Je richten op het doel om te ontspannen betekent dus dat je jezelf meer onder druk zet. Wat kun je hieraan doen? Om te beginnen kun je op een andere manier leren om de ontspanningsmodus te activeren.
Leren ontspannen
Diane Barth is een psychotherapeute uit New York. Zij stelt voor dat we uitgaan van het verlangen naar een staat van ontspanning (zonder onszelf onder druk te zetten), om de kunst van de ontspanningsmodus activeren onder de knie te krijgen. Ze zegt dat we daar motivatie moeten zoeken, maar niet te veel moeten eisen.
Het gaat erom dat we het soort doelen met betrekking tot ontspanning stellen die daadwerkelijk haalbaar zijn. Dit is vooral nuttig voor mensen met prestatiemotivatie, die iets willen leren of bereiken. Hier zijn enkele ideeën van Diane Barth:
1. Benader het als een uitdaging en een taak die opgelost moet worden
Vind je motivatie. Het is niet gemakkelijk om te leren je lichaam te domineren en het te deactiveren, je hartslag te verlagen, je geest tot rust te brengen en je geest te laten rusten. Je moet het echter leren doen. Een goed moment om te oefenen is wanneer je op vakantie bent of een beetje vrije tijd hebt in je dagelijkse routine.
2. Kies een of twee strategieën
Zoals we hebben aangetoond, ligt het vermogen om je te ontspannen in je vastberadenheid om dat te doen. Probeer jezelf een andere uitdaging te stellen. In plaats van te zeggen “Ik ga me ontspannen”, zeg je “Ik ga mediteren”. Dit zal je helpen om een aantal strategieën op een gestructureerde manier in je routine te implementeren, zoals:
- Meditatie.
- Yoga.
- Bewust ademwerk.
Natuurlijk, voordat je deze strategieën in praktijk brengt, verdiep je er eerst in door wat boeken te lezen, of wat tutorials bij te wonen.
Je zou zelfs een professional kunnen raadplegen.
3. Oefen iets anders waar je niet alleen ontspannen van wordt
Bijvoorbeeld: leer breien, schilderen, tekenen, of koken. Doe het echter op een bewuste manier, waarbij je goed leest en internaliseert wat je leert.
Het gaat er ook om motivatie te zoeken in het soort activiteiten dat je, indirect, ontspant.
4. Zoek iets aangenaams
De psychotherapeut stelt een aantal echt leuke boeken, televisieprogramma’s of films voor om in onze vrije tijd naar te kijken. Je zou ook kunnen kiezen voor een fietstocht.
Houd in gedachten dat plezier antagonistisch is voor angst, dus als je ervan geniet, zul je niet overweldigd worden.
Zoek andere doelen om de ontspanningsmodus te activeren
Volgens Diane Barth is de sleutel om al deze doelen als doelen te beschouwen en de nodige motivatie te vinden om eraan te werken. Zoals je ziet gaat het er niet om ontspanning als doel te hebben, maar om vele andere dingen die ons daarheen leiden.
“Vrede komt van binnenuit. Zoek het niet zonder.”
-Siddhārtha Gautama-
Dit is vaak niet gemakkelijk te bereiken, want hoe meer je aan iets denkt (zoals “ik moet me ontspannen “), hoe meer je het gevoel hebt dat je het nodig hebt. Je zoekt een manier om je goed te voelen, maar het bereiken van een staat van ontspanning is als lopen. Je denkt er niet aan om eerst het ene en dan het andere been te bewegen, je loopt gewoon.
Ontspanning is echter niet precies hetzelfde, want er komt een zekere mate van oefening bij kijken. Het kan goed voor je zijn om dit te begrijpen om je aandacht op andere dingen te gaan richten en zo uiteindelijk de verbinding te verbreken.
Alle siterte kilder ble grundig gjennomgått av teamet vårt for å sikre deres kvalitet, pålitelighet, aktualitet og validitet. Bibliografien i denne artikkelen ble betraktet som pålitelig og av akademisk eller vitenskapelig nøyaktighet.
- Belloch, A., Sandín, B. y Ramos, F. (2010). Manual de Psicopatología. Volumen I y II. Madrid: McGraw-Hill.
- World Health Organization. (2017). Depression and Other Common Mental Disorders. Global Health Estimates.