Waarom eten we wanneer we geen honger hebben?

Je hebt vast weleens een moment meegemaakt waarop je het eerste beste lekkernijtje dat je te pakken kon krijgen meteen verslond. Dit kan thuis gebeuren, maar ook op straat wanneer je bijvoorbeeld langs de bakker loopt. Je ziet iets waar je trek in hebt en de verleiding om dat gebakje, die zak chips of dat ijsje te kopen neemt je volledig over.

Heb je echter werkelijk honger wanneer je dit doet?

Om dit gevoel uit te kunnen leggen, moeten we beginnen met een standaard betekenis van het concept ‘honger’:

‘Honger is de sensatie die wijst op de natuurlijke behoefte om het lichaam te voorzien van substantie. Deze sensatie wordt geproduceerd door stoffen die werkzaam zijn in de hersenen, in de hypothalamus.’

Wanneer je nadenkt over die momenten in het verleden waarop je plotseling werd overgenomen door de drang naar eten, wordt het misschien duidelijk dat je op die momenten eigenlijk helemaal geen honger had. Misschien had je vlak daarvoor nog een maaltijd gegeten, maar had je toch de behoefte om nog wat te eten.

Misschien was je jezelf op die momenten helemaal niet bewust van de fysieke staat van je maag of het spijsverteringsproces of in ernstigere gevallen, de mogelijkheid dat je bloedsuikerspiegel aan de lage kant was, waardoor je vermoeidheid of duizeligheid kon ervaren.

In dit soort situaties is het belangrijk om te weten wat het verschil is tussen de drang om te eten omdat we honger hebben en de drang om te eten terwijl we eigenlijk fysiek geen honger leiden. Dit onderscheid maakt het verschil en zal ons helpen om onze drang naar eten onder controle te houden.

Probeer, met deze informatie in je achterhoofd, eens stil te staan bij hoe vaak je eet zonder werkelijk honger te hebben. Waarom doe je dit? Dit soort keuzes en handelingen kunnen sterk beïnvloed worden door onze gemoedstoestand, emoties en verschillende situaties waar we onszelf gedurende de dag in bevinden.

Situaties die ons aansporen om te eten wanneer we geen honger hebben

1. Stress van je baan of tentamens op school

Dit soort stressvolle situaties kunnen fysiek tot uiting komen door middel van de drang om meer te roken, eten of drinken.

Bovendien kan ons beoordelingsvermogen in dit soort situaties zwakker worden en kunnen we tot op bepaalde hoogte de controle volledig verliezen. Op dit soort momenten komt het dan ook vaak voor dat mensen zich onbewust keren naar ongezond voedsel (vettig, zoutig, junkfood en zoetigheid).

Wanneer we gestrest zijn, komt het ook vaak voor dat we op de verkeerde momenten eten. We lopen bijvoorbeeld voortdurend te snacken of hebben juist de neiging om ’s nachts een hoop eten naar binnen werken. Wanneer we dit doen, is het moeilijk om bij te houden hoeveel we precies eten. Het is belangrijk om altijd bij te houden hoeveel je op een dag ongeveer eet.

Dit voortdurende gesnack en het eten van ongezond voedsel kan juist nog meer stress en angst opwekken. Het kan ervoor zorgen dat we onszelf schuldig voelen of dat we gefrustreerd raken over onze handelingen of over wat we gegeten hebben.

2. Zorgen wanneer we geconfronteerd worden met verandering

Je hoort vaak dat mensen niet kunnen slapen omdat ze zich ergens zorgen over maken. En wanneer iemand niet kan slapen, dan bestaat de kans dat hij midden in de nacht uit bed om iets te eten of te drinken.

Soms eten we om onze zenuwen rustig te houden, alsof onze zenuwen het geknor in onze maag zijn.

Het is belangrijk om te weten welke situatie ons stress bezorgt of welke situatie niet bij onze normale routine hoort om vast te kunnen stellen waar onze drang naar eten vandaan komt.

Ons zorgen maken over of we in staat zullen zijn iets te bereiken of hoe iets zal aflopen, kan binnen de context van verandering in ons leven veel stress veroorzaken. Het kan ervoor zorgen dat we een gebrek aan slaap krijgen of niet goed slapen of dat we onszelf volledig bezig houden met de mogelijke gevolgen die bepaalde veranderingen kunnen hebben. Deze opeenstapeling van stress kan veel invloed hebben op ons eetgedrag.

3. Wanneer reclames onze drang naar eten beïnvloeden

Binnen de wereld van de marketing weet men heel goed hoe ze in moeten spelen op bepaalde emoties en behoeftes van mensen en maakt men volledig gebruik van deze menselijke zwaktes om meer producten te verkopen. Ze zorgen ervoor dat we hun deuntjes meeneuriën, hun handelsmerken kennen en hun logo’s herkennen.

Wanneer we een reclame zien of horen van een bepaald product, dan voelen we dat we verleid worden om dit product te consumeren, ongeacht het tijdstip en de situatie waar we onszelf op dat moment in bevinden. Hoe vaak heb je wel niet een reclame gezien van een bepaalde drank en meteen de drang gevoeld om naar de winkel te gaan om deze drank te kopen?

Wat kunnen we doen om onze drang naar eten onder controle te houden?

Probeer bij te houden hoeveel uur achter elkaar je niet eet. Als het minder dan drie uur is, probeer dan nog even niks te eten. Als je namelijk minder dan drie uur geleden nog iets gegeten hebt, dan is de kans groot dat je eigenlijk nog niet echt honger hebt.

Neem een stap terug, adem diep in en probeer je emotionele gemoedstoestand te beoordelen. Ben je nerveus? Ben je de hele dag al gestrest? Als het antwoord op deze vragen ‘ja’ is, dan heb je waarschijnlijk niet echt honger, maar eerder de drang om jezelf op de een of andere manier af te leiden of om jezelf te ontdoen van deze emotionele onrust.

Probeer de volgende keer dat je tv zit te kijken en een bepaalde drank of bepaalde snack ziet in een programma, reclame of film, waardoor je meteen de behoefte hebt om zelf ook een snack of drankje te pakken, eerst eens een glas water te pakken. Probeer het eens en kijk of dit je kan helpen om de drang naar dit drankje of deze snack te weerstaan.

Over het algemeen is het, ongeacht de reden waarom je wilt eten zonder werkelijk honger te hebben, vooral belangrijk om deze drang te erkennen en accepteren, zodat je de oorzaak ervan kunt achterhalen. Alleen op deze manier kan de echte bron van de stress die je ervaart geconfronteerd of opgelost worden.