Waar worden je herinneringen bewaard?

Waarschijnlijk heb je jezelf deze vraag wel eens gesteld en heb je kennis opgedaan over de hippocampus en andere hersenstructuren. Nu, dankzij nieuwe onderzoeken, hebben we meer informatie over dit proces en de betrokken gebieden.
Waar worden je herinneringen bewaard?
María Vélez

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog María Vélez.

Laatste update: 27 december, 2022

Door zijn complexiteit en vermogen is je geheugen een fascinerend verschijnsel. Ongetwijfeld heb je je wel eens afgevraagd hoe het mogelijk is dat je je een bepaalde middag herinnert toen je in je kindertijd in het park speelde. Je vraagt je af hoe het mogelijk is zoveel informatie vast te houden en waar deze herinneringen in je hersenen worden bewaard.

Dankzij je geheugen kun je je ervaringen herbeleven, nieuwe oplossingen toepassen en je identiteit bewaren. Om dit te doen codeert je geheugen informatie, zodat je hersenen ze kunnen ‘lezen’ en terughalen als dat nodig is. Maar waar sla je het op?

De hippocampus en het geheugen

De hippocampus is waarschijnlijk de hersenstructuur die het belangrijkst is in het proces van het geheugen. Het ligt in het limbisch systeem. In feite is dit gebied, cruciaal voor de vorming, opslag en het ophalen van herinneringen. Meer bepaald heeft het te maken met verschillende aspecten van het geheugen en vervult het een aantal functies, waaronder:

  • Associëren van positieve of negatieve emoties met herinneringen.
  • Het vergemakkelijken van de opslag van recente informatie in het langetermijngeheugen.
  • Het geven van een ruimtelijke en temporele context aan herinneringen.

De hippocampus is belast met het opslaan van herinneringen. Met andere woorden, het slaat gevoelige ervaringen op die je via verschillende kanalen of zintuigen hebt opgedaan. Het slaat echter niet alleen informatie op, maar doet dat op een geïntegreerde manier. Als je stopt om te analyseren wat je dagelijks doet, zul je beseffen hoe fascinerend dit proces is.

Alle details in je herinneringen hebben een fundamentele rol. In feite fungeren ze als ladegrepen: je kunt ze vasthouden en eruit trekken om je herinneringen terug te halen. Als je bijvoorbeeld naar een bepaald liedje luistert, vervoer je jezelf naar een bepaald moment terug in de tijd. Of als je een bepaald parfum ruikt, herinner je je de persoon die je kende en die het vroeger droeg.

Hippocampus
De hippocampus is belast met het opslaan van herinneringen. Het is een hersenstructuur die de vorm heeft van een zeepaardje.

Waar worden de details van herinneringen bewaard?

Zoals hierboven gezegd, staat de rol van de hippocampus buiten kijf. Dat gezegd hebbende, blijven er vragen over hoe en waar de details van herinneringen worden bewaard.

Dit deel van het proces is essentieel. Als de kenmerken of elementen van een bepaalde herinnering niet onafhankelijk van elkaar werden bewaard, zou er waarschijnlijk maar één stimulus zijn die die herinnering zou kunnen oproepen.

Anders gezegd, door de details op te slaan kunnen herinneringen op een meer georganiseerde of geclassificeerde manier worden bewaard.

Het is alsof je een reeks hashtags schrijft waarmee je ze op een eenvoudigere of gevarieerdere manier kunt oproepen. Om bijvoorbeeld de herinnering aan die speciale verjaardagspicknick in de zon boven te halen, zou je de tags #verjaardag #familie #zon #picknick kunnen gebruiken.

Deskundigen hebben twee mogelijkheden geopperd over hoe deze opslag gebeurt en waar. Een mogelijkheid is dat de opslag van de elementen in de hippocampus geïntegreerd wordt.

Dit zou betekenen dat de activering van neuronen die verantwoordelijk zijn voor het coderen van specifieke stimuli een globale geheugenreactie uitlokt. De andere mogelijkheid is dat de hersenen de details in afzonderlijke gebieden bewaren die op hun beurt toegang hebben tot de gezamenlijke representatie van de hippocampus.

Nieuwe ontdekkingen

Een onderzoeksteam van de Rockefeller Universiteit (VS) onderzocht de hippocampale en cerebrale cortex circuits in real time tijdens de vorming, opslag en terughalen van complexe herinneringen. Hun bevindingen, gepubliceerd in het prestigieuze tijdschrift Nature, zijn uiterst onthullend.

De onderzoekers voerden een studie uit (Engelse link) met muizen. Ze gebruikten nieuwe technieken die het mogelijk maakten neuronale activiteit in meerdere gebieden tegelijk te registreren. Ze deden dat terwijl de dieren door eindeloze gangen navigeerden.

In deze gangen kwamen de muizen verschillende combinaties van geuren en geluiden tegen. Zij associeerden die ofwel met lonende ofwel met negatieve ervaringen. Dankzij het detecteren van een specifieke geur of geluid waren de muizen in staat zich de hele ervaring te herinneren. Daardoor konden ze de taak met succes oplossen.

Uit de resultaten van deze studie bleek dat de hippocampus, meer bepaald het entorhinaal-hippocampus pad, betrokken was bij de vorming en opslag van ervaringen. Ze vonden echter ook dat afzonderlijke zintuiglijke kenmerken verwerkt en geregistreerd werden door de prefrontale cortex.

Verder bleek uit de resultaten dat wanneer de muizen een specifiek kenmerk tegenkwamen, de prefrontale neuronen communiceerden met de hippocampus om de globale herinnering op te roepen.

Vrouw herinnert zich iets
Complexe herinneringen worden als een geheel  bewaard en in delen ingedeeld.

Implicaties en conclusies

Deze bevindingen hebben theoretische en praktische implicaties. We weten nu immers dat de opslag van complexe herinneringen als een geheel gebeurt en in delen wordt ingedeeld. Deze scheiding veronderstelt dat blootstelling aan een afzonderlijke stimulus voldoende is om de prefrontale cortex te activeren. Dat kan vervolgens een herinnering oproepen.

Wat de ontwikkeling van behandelingen betreft, zou de ontdekking van belang kunnen zijn voor de ziekte van Alzheimer. Daar waar het ophalen van herinneringen het meest aangetast is.

In feite zou het bestaan van verschillende opslagroutes kunnen bijdragen tot de ontwikkeling van verschillende herstelstrategieën. Daarom zou het gebruik van prefrontale routes voor Alzheimer patiënten therapeutisch veelbelovender kunnen zijn.

Concluderend, we hebben nog veel te leren over de hersenen en hun werking. Desalniettemin weten we nu dat de hippocampus niet de enige plaats is waar herinneringen worden bewaard. Ook de prefrontale cortex is betrokken bij het opslaan van de meest specifieke aspecten van de ervaringen die we tegenkomen.


Alle siterte kilder ble grundig gjennomgått av teamet vårt for å sikre deres kvalitet, pålitelighet, aktualitet og validitet. Bibliografien i denne artikkelen ble betraktet som pålitelig og av akademisk eller vitenskapelig nøyaktighet.


  • Justel, N., Psyrdellis, M., & Ruetti, E. (2013). Modulación de la memoria emocional: una revisión de los principales factores que afectan los recuerdos. Suma psicológica20(2), 163-174.
  • Solís, H., & López-Hernández, E. (2009). Neuroanatomía funcional de la memoria. Archivos de neurociencias14(3), 176-187.
  • Yadav, N., Noble, C., Niemeyer, J. E., Terceros, A., Victor, J., Liston, C., & Rajasethupathy, P. (2022). Prefrontal feature representations drive memory recall. Nature, 1-8.

Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.