Verlatingsangst door een scheiding van je intieme partner

Sommige mensen kunnen het niet uitstaan om gescheiden te zijn van hun partner, zelfs als het maar voor een dag is. Dit soort gehechtheid is zo intens en ongezond, dat een breuk emotioneel verwoestend kan zijn. Laten we hier meer over te weten komen.
Verlatingsangst door een scheiding van je intieme partner
Valeria Sabater

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog Valeria Sabater.

Laatste update: 27 december, 2022

Hoewel alle relatiebreuken pijnlijk zijn, varieert de intensiteit afhankelijk van de relatie. Sommige breuken laten littekens achter. Andere kunnen echter echt pathologisch worden. Wanneer een individu zijn relatie baseert op absolute emotionele afhankelijkheid, kan een breuk resulteren in iets dat we verlatingsangst door een scheiding van je intieme partner noemen.

Tot voor kort werd de term verlatingsangst gezien als een probleem dat exclusief was voor kinderen. Het verwijst naar de verhoogde angst van kinderen wanneer ze gescheiden zijn van degenen die voor ze zorgen. Naar school gaan, ouders die naar het werk gaan of zelfs alleen slapen, veroorzaakt angst.

In gezinnen met overbezorgde ouders komt dit soort gedrag bijvoorbeeld veel voor. Dat gezegd hebbende, kunnen angst en wanhoop om gescheiden te zijn van de persoon aan wie je gehecht bent ook voorkomen op volwassen leeftijd. Als gevolg ervaren volwassenen bijzonder beschadigende symptomen wanneer hum romantische relatie eindigt.

Overmatige bezorgdheid, angst, psychosomatische symptomen, slapeloosheid, piekeren… Mensen die in deze weerloze toestanden verkeren hebben een bepaald soort psychologische benadering nodig. Laten we hier nader op ingaan.

Verlatingsangst door een scheiding

Verlatingsangst door een scheiding van je intieme partner: symptomen, oorzaken en strategieën

Als je van iemand houdt, kan het pijnlijk zijn om een paar dagen van elkaar gescheiden te zijn. Sommige mensen ervaren deze gevoelens echter zeer intens, tot op het punt dat ze traumatisch worden.

Evolutionaire psychologen geloven dat de verbinding tussen intieme partners dezelfde transcendentie heeft als de band tussen ouders en hun kinderen. Dezelfde neurochemicaliën zijn namelijk aan het werk: onder andere oxytocine, vasopressine en dopamine.

Lisa Diamond, sociaal psycholoog aan de Universiteit van Utah, doet onderzoek naar dit soort verbanden. Uit haar onderzoek blijkt dat er veel overeenkomsten zijn tussen ouder-kindrelaties en intieme partnerrelaties.

Je hebt het nodig om dichtbij je geliefde te zijn. Je zorgt voor hem of haar, maakt je zorgen over je partner en streeft ernaar zijn of haar welzijn te verzekeren. Deze gehechtheid kan echter gemakkelijk ongezond worden. Het kan zelfs ronduit obsessief worden.

Het kan zo erg zijn dat het emotionele problemen kan veroorzaken. Dat kan op zijn beurt leiden tot verlatingsangst door een scheiding van je intieme partner.

Dit komt grotendeels doordat de hersenen de ervaring verwerken als een bedreiging, als iets traumatisch. Je lichaam geeft dan veel cortisol af, wat een breed scala aan fysieke en psychische symptomen veroorzaakt.

Wat is verlatingsangst door een scheiding van je intieme partner?

Soms hebben we niet te maken met een eenvoudig geval van angst. Als het na verloop van tijd aanhoudt en een reeks concrete eigenschappen vertoont, is het waarschijnlijk een geval van een verlatingsangststoornis.

De Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (DSM-5) omvat deze aandoening in de categorie angststoornissen. Een verlatingsangststoornis  kan resulteren in enkele van de volgende attitudes en gedragingen:

  • Verhoogde stress en angst.
  • Herhaalde pogingen om in contact te komen met de ex-partner en de relatie nieuw leven in te blazen.
  • Weigeren te accepteren dat de relatie voorbij is.
  • Verhoogd emotioneel lijden, evenals het onvermogen om een normaal rouwproces te doorlopen.
  • Moeite met slapen.
  • Onvermogen om terug te keren naar het normale leven. De angst kan zelfs het werk verstoren tot het punt dat het individu niet meer gaat werken.
  • Veranderingen in dieet en eetlust (te veel of niet genoeg eten).
  • Psychosomatische ziekten zoals spijsverteringsproblemen, buikpijn en hoofdpijn.

Wat veroorzaakt deze aandoeningen?

Sommige mensen zijn beter in het omgaan met scheidingen dan anderen. Sommigen doen er lang over om over het einde van een relatie te komen. Voor een klein deel van de bevolking zet een relatiebreuk hun leven volledig op zijn kop.

Dit is het geval bij mensen met verlatingsangst door een scheiding van hun intieme partner. Gemiddeld hebben deze mannen en vrouwen de neiging om bepaalde concrete karaktertrekken te delen:

  • Het hebben van een afhankelijke persoonlijkheid. Met andere woorden, ze hebben een buitensporige en onevenredige gehechtheid aan hun partner. In meer extreme gevallen heeft het individu waarschijnlijk een afhankelijke persoonlijkheidsstoornis. Deze aandoening brengt een overmatige behoefte aan aandacht en zorg met zich mee. Deze behoefte leidt op zijn beurt vaak tot situaties van verhoogde onderwerping.
  • In sommige gevallen kan een persoon met verlatingsangst ook een borderline persoonlijkheidsstoornis hebben. Hier is de grootste van het individu verlaten te worden. Deze pathologische angst is de oorzaak van de meeste van hun problemen. Als gevolg is een relatiebreuk buitengewoon traumatisch.
  • Laten we de personen niet vergeten die vanaf hun kinderjaren ongezonde en angstige gehechtheid ontwikkelden. Dit soort banden wordt bepaald door onzekerheid, zich onrustig voelen, de behoefte om de andere persoon te bezitten en wederzijdse afhankelijkheid.
Man alleen na een scheiding

Behandeling van deze verlatingsangst

De therapeutische benadering van verlatingsangst in een relatie hangt af van elk uniek geval. Omgaan met iemand met hechtingsproblemen is heel anders dan met iemand met een borderline persoonlijkheidsstoornis. Desalniettemin is cognitieve gedragstherapie om verschillende redenen nuttig gebleken voor een breed scala aan gevallen:

  • Het helpt het individu (Engelse link) copingstrategiëen te leren om met angst om te gaan.
  • De patiënt zal het verdriet dat gepaard gaat met het uiteenvallen van de relatie beter kunnen beheren.
  • Het biedt de patiënt hulpmiddelen om hun emotionele en rationele vaardigheden te ontwikkelen, evenals hun zelfrespect en eigenwaarde.

Tot slot, hoewel het waar is dat een relatiebreuk nooit gemakkelijk is, is het belangrijk om je bewust te zijn van deze ongezonde extremen. Een passieve houding aannemen en jezelf laten verslinden door verdriet is de slechtste optie. Als je het moeilijk hebt, aarzel dan niet om professionele hulp in te schakelen.


Alle siterte kilder ble grundig gjennomgått av teamet vårt for å sikre deres kvalitet, pålitelighet, aktualitet og validitet. Bibliografien i denne artikkelen ble betraktet som pålitelig og av akademisk eller vitenskapelig nøyaktighet.


  • Pacheco, B. y Ventura, T. Trastorno de ansiedad por separación. Revista Chilena de Pediatría. 2009, 80 (2) pp. 109-119.
  • Semerari, A. y Dimaggio, G. (2011) Los trastornos de la personalidad: modelos y tratamiento. Ed. Desclée de Brouwer.
  • Wallin D.J. (2015) El apego en psicoterapia. Ed. Desclée de Brouwer.

Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.