Vastberaden of eigenwijs: wat is het verschil?

Eigenwijsheid en vastberadenheid zijn twee keerzijden van dezelfde medaille. Eigenwijs zijn betekent weerbarstig zijn, dat je niet luistert naar rede, terwijl vastberaden betekent dat je ook bereid bent om te luisteren en je mening bij te stellen. 
Vastberaden of eigenwijs: wat is het verschil?

Laatste update: 28 maart, 2019

Eigenwijs en vastberaden zijn als houtskool en diamant. De eerste vertoont strikte, onbuigzame meningen. En de tweede houdt eigenlijk overtuigingen in. Dus het grootste verschil tussen de twee is dat eigenwijs betekent dat je niet zult luisteren naar anderen. En vastberaden houdt in dat je dat wel zult doen.

Alhoewel, eigenwijsheid kan in sommige gevallen ook een deugd zijn. Het kan de ideale eigenschap zijn die je nodig hebt om ambitieuze doelen te bereiken. Het is ook belangrijk als het aankomt op het verdedigen van je overtuigingen of om tegenslagen te overwinnen.

Vastberadenheid is eigenlijk het resultaat van een reflectie van je eigen denkwijze. Natuurlijk betekent dit niet dat je je passie en energie voor een bepaald doel verliest, maar het is altijd ondergeschikt aan logica. Deze ontvankelijke manier van denken is het grootste verschil tussen vastberaden of eigenwijs zijn.

“Eigenwijsheid ruïneert goed advies.”Stubbornness destroys good advice.”

Ali ibn Abi Talib

De kenmerken van eigenwijsheid

Er zijn verschillende gradaties van eigenwijs. Het lagere niveau, nukken, is heel normaal voor kinderen omdat het enige waar ze oog voor hebben, hun eigen behoeften zijn. Ook al komt het vaker voor in dit levensstadium, ook veel volwassenen kunnen dit gedrag vertonen. Met andere woorden, ook volwassenen kunnen nukken en woedeaanvallen hebben.

Het volgende niveau is wat we ook wel “koppig” noemen. Koppig is het als iemand een idee of doel heeft en zich door niets of niemand laat tegenhouden. In plaats van hun mening te verdedigen, weigeren ze eenvoudigweg om te luisteren naar tegengeluid.

In dit stadium raakt iemand het gezond verstand totaal kwijt. Hij weigert te luisteren naar iets anders en zijn overtuiging voert de absolute boventoon.
vastberaden of eigenwijs vrouw hoofd in hand

Hoe herken je vastberadenheid?

Vastberadenheid, of overtuiging, heeft te maken met consequent zijn over een bepaalde mening, of doel, of gevoel. Het komt van een doelbewust proces van reflectie, redeneren, evalueren en een daaruit voortvloeiende conclusie.

Mensen zijn vastberaden wanneer ze voelen dat ze dat kunnen, nadat ze het bewijs daarvoor hebben geëvalueerd. Eén van de grootste verschillen tussen vastberaden of eigenwijs is dat vastberaden ook betekent dat je open staat voor andere inzichten.

Ook al heb je een bepaalde beslissing genomen of een bepaalde koers gekozen, dat betekent niet dat er geen weg terug meer mogelijk is. Vastberaden betekent ook dat je van richting kunt veranderen als dat nodig is.

Hiervoor heb je wilskracht nodig, overtuiging en doorzettingsvermogen. Passie speelt hier ook wel een rol, maar het bestaat naast reflectie en intentie. Het betekent dat je verantwoordelijkheid neemt voor je overtuigingen, en niet andersom.

vastberaden of eigenwijs man met muts

Vastberaden of eigenwijs zijn: Keerzijden van dezelfde medaille

Vastberadenheid is een deugd, eigenwijsheid is een probleem. Maar de scheiding tussen de twee is niet altijd even helder, en mensen zijn vaak trots op hun eigenwijsheid. Zij zien het als een teken van een sterk karakter. Maar eigenlijk is het exact het tegenovergestelde.

Eigenwijze mensen weigeren om naar anderen te luisteren omdat ze geen zelfvertrouwen hebben. Ze analyseren hun overtuigingen niet omdat ze bang zijn om te ontdekken dat ze niet logisch zijn. Vastberadenheid daarentegen vereist logica en redenatie, maar eigenwijsheid gaat slechts over meningen.

Koppige mensen analyseren hun overtuigingen niet omdat ze, aan het eind van de rit, nergens op gebaseerd zijn.

Eigenwijsheid sluit je buiten en maakt je doof voor alle communicatie. Het is een kenmerk van zwakte, niet van kracht. Eigenwijze mensen verschuilen zich achter hun halsstarrige meningen omdat ze bang zijn voor onzekerheid en verandering.

Uiteindelijk zijn vastberaden of eigenwijs de keerzijden van dezelfde medaille, en hun belangrijkste verschil is jouw perspectief.


Alle siterte kilder ble grundig gjennomgått av teamet vårt for å sikre deres kvalitet, pålitelighet, aktualitet og validitet. Bibliografien i denne artikkelen ble betraktet som pålitelig og av akademisk eller vitenskapelig nøyaktighet.


  • Bisi, R. H. (1947). Olden, Christine: The psychology of obstinacy.(La psicología de la obstinación). “The Psychoanalytic Quarterly”, vol. 12. 1943. Revista de psicoanálisis, 5(1), 271-274.

Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.