3 uitingen van geweld door middel van taal

Ken jij uitingen van geweld door middel van taal? Hoewel deze geen uiterlijke kenmerken hebben, wil dat niet zeggen dat ze niet schadelijk zijn. Lees er hier meer over!
3 uitingen van geweld door middel van taal

Geschreven door Edith Sánchez

Laatste update: 03 maart, 2024

Geweld door middel van taal is een van de schadelijkste vormen van agressie. Aan de ene kant hebben woorden de kracht om sporen achter te laten die zelfs vele jaren later nog een impact hebben. Aan de andere kant is taalgeweld vaak verborgen en/of sociaal gelegitimeerd. Het is niet zo zichtbaar als fysiek geweld, waardoor ingrijpen moeilijker is.

Woorden laten ook geen fysieke sporen na. Daarom heerst er doorgaans een zekere sfeer van straffeloosheid jegens hen. Velen zeggen dat ze het niet hebben gezegd of dat ze verkeerd zijn geïnterpreteerd, of dat wat er wordt gezegd niet serieus moet worden genomen als er sprake is van woede.

De waarheid is dat gewelddadige woorden gelijk staan aan slagen, soms heel krachtig, voor de ziel. Daarom zijn ze niet ontvankelijk.

Ik wantrouw de onmededeelbaarheid; Het is de bron van al het geweld.”

Jean Paul Sartre

Gewelddadig taalgebruik schaadt mensen en verslechtert relaties. Zodra bepaalde scherpe woorden of zinnen zijn gezegd, zal een relatie nooit meer hetzelfde zijn. Ze gaan gepaard met het overschrijden van de barrière van respect en aandacht die de ander verdient.

Dat is in feite de reden waarom ze invloed hebben en littekens achterlaten. Vervolgens zullen we met je praten over drie van deze uitingen van geweld door middel van taal.

Animaliseren: een duidelijke uiting van geweld door middel van taal  

Hoewel het een communicatie is waarin geweld duidelijk aanwezig is, is het in werkelijkheid zeer aanwezig in het dagelijks taalgebruik. Er zijn mensen die ervoor kiezen om te zeggen dat de ander een varken, een vlieg of een beest is.

Varken als scheldnaam voor degenen die niet erg elegant zijn of een hoge body mass index hebben. “Vlieg” om uit te drukken dat iemand hinderlijk is. Het ‘beest’ voor degenen die fouten maken of grote kracht uitoefenen zonder na te denken.

Het gebruik van dit soort woorden is zo gebruikelijk dat ze in het dagelijks taalgebruik zijn opgenomen. Ze zijn sociaal geaccepteerd en in feite kan niet worden gezegd dat ze een te scherpe snit hebben, tenzij ze vaak worden herhaald of niet gepaard gaan met andere tekenen van minachting.

Mensen verdierlijken zichzelf ook. Ze zeggen niet dat ze hard werken, maar eerder dat ze ‘hun rug breken’. Ze zeggen niet dat ze zich door anderen uitgebuit voelen, maar dat ze ‘de last’ van anderen zijn.

Het meest giftige aan deze verdierlijkingen, en andere, is dat ze de persoon zijn status als persoon ontnemen. Ze worden vaak gebruikt en valideren een soort ‘wet van de jungle’ waarin respect niet langer belangrijk is.

Overdrijving gebruiken voor negatieve emoties

Enkele merkwaardige feiten over woede

Het komt vaak voor bij mensen die erg angstig zijn of overmand worden door woede. Ze kiezen ervoor om al hun negatieve gevoelens of emoties in gigantische termen uit te drukken. Ze zeggen niet dat ze er last van hadden dat iemand anders de tafel verprutste. In plaats daarvan schreeuwen ze dat ze verontwaardigd en boos zijn over deze extreme onachtzaamheid.

Ze voelen geen woede, maar teleurstelling of frustratie.  Ook ervaren ze geen verdriet, maar voelen zich eerder gewond in de ziel of alsof ze met een dolk in het hart zitten. Ze kiezen altijd de meest bijzondere manier om pijn, woede of verdriet te uiten. Hun doel is niet om zichzelf te uiten, maar om anderen met die uitingen te schenden.

Het slechte is dat deze hyperbolen uiteindelijk het tegenovergestelde effect veroorzaken. In plaats van indruk op anderen te maken, maken ze hen uiteindelijk ongevoelig. In het begin kunnen ze enig effect hebben, maar als ze een routineformule worden, verliezen ze hun schijnbare effectiviteit. Op deze manier zullen anderen vroeg of laat doof blijven voor deze uitingen.

De eeuwige herhaling: het deuntje

Ook de extreme herhaling van klachten of klachten vormt een uitingsvorm waarbij geweld door middel van taal betrokken is. Het vasthouden aan dezelfde formules om te beschuldigen staat gelijk aan een poging om anderen met deze woorden te brandmerken. Stigmatiseer ze of beperk ze tot een betekenis.

Herhaalde spraak is een vorm van eenzijdige communicatie. Maar verder is het een poging om een betekenis op te leggen.

Het ergste is dat het een poging is die met de meest primaire middelen wordt ondernomen – door de woorden in het bewustzijn van de ander te inenten – en om deze reden juist de gesprekspartner nietig te verklaren. Het reduceert het tot het object van een eenduidige boodschap, van een merk.

Elk van de drie formules, verdierlijking, hyperbool en ‘het deuntje’, zijn manieren om de communicatie te verstoren. In hen zijn betekenissen vervormd of verloren gegaan. Het zijn geen uitdrukkingen die bedoeld zijn om begrip te bevorderen, maar eerder taalmiddelen waarvan de belangrijkste functie is om aan te vallen.

Bedenk of je gewoonlijk een van deze drie paden gebruikt om te communiceren. Als het antwoord ja is, raden we je aan om aan het begin van die paden een bord te plaatsen met de tekst ‘Geen toegang’. Voor jou en voor de mensen om je heen.

Afbeeldingen met dank aan Michael Cheval


Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.