Marilyn Monroe: het psychologische portret van een gebroken pop

Vanuit een tragische dood, rees een mythe op.

Het is belangrijk om te onthouden dat de media in de tijd van Marilyn Monroe nog lang niet zo opdringerig was in het leven van beroemdheden als tegenwoordig het geval is. Toch deden veel verhalen de ronde over de schone Marilyn…

Van haar cel in de fabriek naar haar cel in Hollywood

Marilyn Monroe onderscheidde zich van de rest door middel van haar uiterlijk. Dit in een tijd waarin vrouwen die gemakkelijk uit de kleren gingen en op het grote scherm te zien waren vaak niet overeenstemden met de rest van de vrouwen.

Ze trok naar Hollywood om haar leven als fabrieksmedewerkster te ontvluchten. In Hollywood moest ze echter nog harder werken, omdat het haar roeping was om aan de slag te gaan als model en actrice.

Met een verleden dat gemarkeerd werd door seksuele mishandeling tijdens haar puberteit en een familiegeschiedenis van mentale stoornissen – zowel bij de grootouders aan haar moeders kant als haar moeder zelf – bood het leven van Marilyn de ideale omstandigheden om allerlei stemmingsstoornissen te ontwikkelen.

Een van de meest interessante eigenschappen van haar volwassen persoonlijkheid, met name in de jaren vlak voor haar dood, was haar verlangen om zich te begeven in het gezelschap van intelligente en artistieke mensen en autoriteiten waarin zij de vaderfiguren zag die ze zelf nooit had gehad.

Een van deze mensen was de bekende Arthur Miller. Arthur Miller was de persoon die meer tijd met haar doorbracht dan wie dan ook. Marilyn was degene die hem inspireerde en aanmoedigde om poëzie te gaan schrijven en romans te lezen.

Hoewel er genoeg informatie is verzameld over haar drang naar cultuur en intellectueel vermogen, geeft Arthur Miller aan dat hij haar in zijn tijd eigenlijk nooit een boek heeft zien uitlezen. Toch werd haar intelligentie nooit ontkend.

Theatrale persoonlijkheidsstoornis: de waarheid achter Marilyn Monroe

Door middel van de getuigenissen van de mensen die haar kenden, allerlei soorten biografieën en analyses van studenten en professionele psychologen (met name haar eigen psycholoog, Ralph Greeson), zijn we in staat om een beeld te krijgen van Marilyns psychologische profiel.

Bekend is inmiddels dat Marilyn leed aan een stoornis die ook wel theatrale persoonlijkheidsstoornis wordt genoemd: een emotionele stoornis die bepaalde kenmerken heeft die precies aansluiten op de verleidelijke stijl van Marilyn.

Mensen die lijden aan theatrale persoonlijkheidsstoornis maken zich overdreven veel zorgen om hun uiterlijke verschijning, zijn uitermate gevoelig voor de goed- of afkeuring van anderen en laten hun seksualiteit erg uitbundig zien.

Dit gaat zelfs zo ver dat deze mensen niet eens in staat zijn om een gewoon gesprek te voeren met mensen van het tegenovergestelde geslacht zonder dat er sprake is van een jager-prooi spelletje en lage frustratietolerantie. Daarnaast gaat deze stoornis gepaard met de behoefte om altijd aandacht te krijgen, ongeacht de manier waarop deze aandacht verkregen wordt.

Het gevolg hiervan is dat dit soort mensen last kunnen krijgen van depressie en angst, aangezien hetgeen ze bereiken (aanbeden worden vanwege hun lichamelijke aantrekkelijkheid) niet overeenkomt met hetgeen ze voor zichzelf willen (leuk gevonden worden om hun persoonlijkheid).

Marilyns depressieve gemoedstoestand werd alleen maar erger in de jaren vijftig toen haar huwelijk met Arthur Miller op de klippen liep. Ze liet de wereld de waarheid zien over een vrouw die haar losbandigheid gebruikte om te ontsnappen aan zichzelf.

Van begin af aan wilde ze eigenlijk het liefst gewoon serieus worden genomen. Toch maakte ze om dit te kunnen bereiken gebruik van haar uiterlijke schoonheid: een gegeven dat er zonder meer voor zorgde dat enorm veel mannen aan haar voeten lagen.

Op een gegeven moment begon ze zich er echter bewust van te worden dat men haar niet aantrekkelijk vond vanwege haar persoonlijkheid als Norma Jean Mortenson, maar juist vanwege de seksuele mythe van Marilyn Monroe.

Deze harde waarheid zorgde ervoor dat ze haar toevlucht nam tot nieuwe veroveringen en vormen van ontrouw, waarmee ze een leegte probeerde op te vullen die pas verdween toen ze een overdosis aan barbituraten innam.

Interessant genoeg wilde Marilyn altijd herinnerd worden als een geweldige actrice. En hoewel ze gedurende haar leven niet als dusdanig werd erkend, kreeg ze in latere jaren toch een zekere mate van erkenning voor het werk dat ze geleverd had.

Haar meest belangrijke nalatenschap was een stereotype: een ‘cliché’ dat decennialang in stand is gebleven en nog altijd vergeten moet worden. De uitstraling van een dom blondje heeft haar nooit recht gedaan. Toch is het duidelijk dat het beeld dat mensen haar nu proberen toe te schrijven, namelijk het beeld van een begaafde vrouw, dit ook niet doet.

Marilyn was simpelweg een vrouw die leed aan ernstige emotionele ontbering en die niet genoeg voorzieningen tot haar beschikking had om te ontsnappen aan de spoken van haar verleden.

Ze stierf op veel te jonge leeftijd, na een leven waarin ze fulltime actrice was en leefde voor de spotlight en de nieuwsgierige blikken van anderen, en ze altijd haar mooiste glimlach opzette en zich hield aan de regels van het spel.

Afbeelding met dank aan Ismail Mia