Mannen en vrouwen ervaren depressie anders volgens de wetenschap
Mannen en vrouwen ervaren depressie anders. Hoewel het lijden, de angst en de emotionele pijn bij beide seksen hetzelfde zijn, is de manier om met de symptomen om te gaan en zelfs om te handelen naar aanleiding van deze aandoening meestal verschillend. We weten bijvoorbeeld dat de kans op zelfmoord bij mannen groter is.
Onze kennis over hoe depressie zich ontwikkelt is nu sterk verbeterd. Toen depressie nog vooral met vrouwen werd geassocieerd, waren veel mannen terughoudend om hulp te zoeken. In feite zijn er nog steeds veel mannen die hun ongemak internaliseren of het proberen te camoufleren met contraproductief gedrag, zoals alcohol drinken.
Tegenwoordig kunnen artsen de symptomen van depressie bij elk geslacht vaststellen. Hierdoor kunnen ze de stoornis beter begrijpen en effectiever handelen. Het belangrijkste is echter zonder twijfel dat mensen zich zelf bewust worden van hun probleem en de stap nemen om ondersteuning te vragen.
Gemiddeld vertonen mannen symptomen van depressie door verhoogde prikkelbaarheid en humeurigheid. Ze hebben zelfs de neiging om hun symptomen veel meer te somatiseren.
Depressie is anders bij mannen en vrouwen
In de eerste plaats zouden we kunnen zeggen dat het sociale en culturele factoren zijn die ervoor hebben gezorgd dat depressie door elke sekse anders wordt ervaren.
Hoewel het inderdaad zo is dat de beoordeling van geestelijke gezondheid langzamerhand algemeen geaccepteerd wordt in onze samenleving, zijn er nog steeds gebieden waar het nog steeds een taboe is. Waar schaamte, angst voor kritiek en onbegrip nog steeds erg aanwezig zijn.
Maar als depressie bij mannen en vrouwen anders is, is de oorsprong dan altijd sociaal? Is het de onwil van mannen om hulp te vragen die hen onderscheidt? Het antwoord is nee. Er zijn namelijk biologische factoren.
Depressie komt vaker voor bij vrouwen
De Universiteit van Ottawa (Canada) heeft hier onderzoek (Engelse link) naar gedaan. Het onderzoek gaf aan dat depressie bij vrouwen 5,8 procent voorkomt, vergeleken met 3,5 procent bij mannen. Dit verschil is significant.
Verder is het belangrijk om erop te wijzen dat depressieve stoornissen tijdens de kindertijd vaker voorkomen bij jongens dan bij meisjes. Op oudere leeftijd is de incidentie meer gelijk.
Wat verklaart echter het hogere percentage depressies bij vrouwen? De oorzaken zijn meestal de volgende:
- De hogere prevalentie van depressie bij vrouwen wordt vaak in verband gebracht met hormonale veranderingen.
- Experts denken dat er sprake kan zijn van een samenloop van bepaalde hormonale en neurologische ontwikkelingsveranderingen tijdens de overgang naar de puberteit. Deze kunnen de vrouw vatbaar maken voor een grotere kans op depressies.
- Factoren zoals zwangerschap, miskramen, vruchtbaarheidsproblemen, postnatale depressie en andere veranderingen die samenhangen met de perimenopauze en menopauze zijn uiterst belangrijke factoren.
Triggers, een andere bijzonderheid
Het is belangrijk om duidelijk te maken dat elk persoon uniek is en dat de triggers van depressie niet altijd duidelijk zijn. Meestal zijn er sociale, omgevings-, persoonlijke en genetische variabelen. Over het algemeen wordt echter waargenomen dat internaliserende factoren in overvloed voorkomen bij vrouwen. Externaliserende factoren komen echter vaker voor bij mannen.
Wat bedoelen we met internaliserende en externaliserende variabelen? Internaliserende variabelen zijn gekoppeld aan interpersoonlijke relaties.
Slechte relaties met familie, partners, collega’s op het werk of kinderen zijn bijvoorbeeld vaak de oorzaak van depressie bij vrouwen. Aan de andere kant is het voorkomen van geweld binnen een koppel een andere beïnvloedende factor.
Voor mannen kunnen externaliserende factoren zijn: verlies van een baan, financiële problemen, het niet kunnen bereiken van de gestelde doelen of het zich niet kunnen ontwikkelen in hun professionele carrière.
De verschillende symptomen die mannen en vrouwen ervaren bij depressie
De Universiteit van Wisconsin (VS) heeft onderzoek (Engelse link) gedaan naar sekseverschillen in depressie. Weten hoe de symptomen tussen de seksen verschillen, helpt ons te begrijpen hoe mannen en vrouwen depressie anders ervaren.
Dit zijn de bevindingen van het onderzoek:
- Vrouwen hebben de neiging om meer apathie, angst en verdriet te vertonen. Mannen ervaren echter meer slechte stemmingen en prikkelbaarheid.
- Mannen vertonen meer “escapistisch” gedrag. Ze gaan bijvoorbeeld naar de sportschool om niet na te hoeven denken. Of ze nemen hun toevlucht tot riskant gedrag om sterke emoties te voelen.
- Vrouwen zoeken eerder hulp en steun in hun omgeving. Toch kunnen ze de neiging hebben om hun situatie en stemmingswisselingen te ontkennen. Aan de andere kant komt het vaak voor dat mannen met een depressie verslavend gedrag gaan vertonen.
Ronald Levant, voormalig voorzitter van de American Psychological Association (APA), bedacht de term mannelijke alexithymie om de moeite aan te duiden die sommige mannen vaak hebben om hun gemoedstoestand te begrijpen en te uiten. Deze factor kan een veelvoorkomende trigger zijn bij depressies.
Mannen hebben hogere zelfmoordcijfers
De meest problematische factor is ongetwijfeld het hoge zelfmoordcijfer bij mannen. In feite is het een realiteit waar we ons veel meer bewust van zouden moeten zijn.
Achter dit soort mensen gaat meestal een onbehandelde, niet geïdentificeerde of slecht behandelde zware depressie schuil. Daarom moeten er adequate bewustwordings- en preventiemaatregelen worden ontwikkeld.
Campagnes over geestelijke gezondheid moeten ook gericht zijn op mannen. Ze moeten de stoornis van depressie normaliseren en benadrukken hoe belangrijk het is om deskundige hulp te zoeken. Professionals in de eerstelijnsgezondheidszorg moeten deze realiteit vroegtijdig herkennen.
Dat komt omdat het zich vaak verbergt achter andere symptomen zoals hoofdpijn, spijsverteringsproblemen of slaapstoornissen. Werkomgevingen moeten ook aandacht besteden aan de noodzaak om multidisciplinaire bedrijfsgezondheidsafdelingen en -teams op te zetten.
Hoewel we weten dat depressie verschillend is bij mannen en vrouwen, zijn het in wezen mannen die over het algemeen de meest extreme symptomen ervaren. Vrouwen hebben meestal meer hulpnodig bij aspecten die te maken hebben met zwangerschap, zwangerschapsverliezen, de periode na de bevalling, etc.
Als we weten hoe depressie zich manifesteert in het leven van mensen en we aandacht besteden aan de bijzonderheden van elk geslacht, zullen we zeker effectievere zorgstrategieën ontwikkelen. Sterker nog, dat is het uiteindelijke doel.
Alle siterte kilder ble grundig gjennomgått av teamet vårt for å sikre deres kvalitet, pålitelighet, aktualitet og validitet. Bibliografien i denne artikkelen ble betraktet som pålitelig og av akademisk eller vitenskapelig nøyaktighet.
- Albert P. R. (2015). Why is depression more prevalent in women?. Journal of psychiatry & neuroscience : JPN, 40(4), 219–221. https://doi.org/10.1503/jpn.150205
- Salk, R. H., Hyde, J. S., & Abramson, L. Y. (2017). Gender differences in depression in representative national samples: Meta-analyses of diagnoses and symptoms. Psychological bulletin, 143(8), 783–822. https://doi.org/10.1037/bul0000102