Ken je deze 12 cognitieve vervormingen bij eetstoornissen?

In dit artikel bespreken we een reeks cognitieve vervormingen in verband met het lichaamsbeeld. Ze zijn uiterst gebruikelijk, oneerlijk en diep beperkend.

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog José Padilla.

Laatste update: 21 december, 2022

Cognitieve vervormingen over eten, gewicht en lichaamsbeeld zijn een evident probleem bij eetstoornissen. Volgens het cognitieve model beïnvloeden deze disfunctionele of irrationele gedachten hoe de patiënt zich voelt over zijn fysieke verschijning. Het probleem ligt dus niet in het lichaam, maar in de gedachten en gevoelens die voortvloeien uit het beeld dat ze ervan hebben.

In dit verband nam Thomas Cash de reeks cognitieve vervormingen die Aaron Beck en Albert Ellis hadden voorgesteld over en herwerkte ze in verband met eetstoornissen, waarbij hij een reeks cognitieve vervormingen met betrekking tot het uiterlijk ontwikkelde. Deze vervormde gedachten werden het vuile dozijn genoemd.

12 cognitieve vervormingen bij eetstoornissen

Eetstoornissen worden gekenmerkt door een reeks irrationele en hardnekkige gedachten over voedsel, gewicht en lichaamsbeeld. De vervormingen die bekend staan als het vuile dozijn hebben betrekking op het lichaamsbeeld. Laten we uitzoeken wat ze zijn en hoe je ermee om kunt gaan.

1. Schoonheid of het beest

Dit is een dichotome gedachte die zich beweegt tussen twee polen: schoonheid en lelijkheid. Het individu neemt aan dat als ze niet mooi zijn, dat ze dan lelijk zijn. Het continuüm tussen de twee polen wordt vervaagd, waardoor het verandert in bipolariteit.

Het is een alles-of-niets type gedachte, een zwart-wit standpunt zonder ruimte voor enig grijs. Deze vervorming blijkt uit uitdrukkingen als: “Ik ben of aantrekkelijk of lelijk” of “Ik ben of dun of dik.” Als je dit soort cognitieve vervormingen bij eetstoornissen ervaart moet je:

• Wees cognitief flexibel (Engelse link). Dit vermogen helpt je begrip en empathie voor jezelf te ontwikkelen Het leert je ook hoe je tolerant en adaptief met problemen om kunt gaan.
• Onthoud dat niet alles zwart-wit is. Je moet een schaal van één tot tien gebruiken om je lichaamsbeeld te beoordelen. Je moet je lichaam niet als een geheel beschouwen, maar in delen. Denk bijvoorbeeld aan wat je mooi vindt aan je lichaam. Denk in plaats daarvan aan alles wat je met je lichaam kunt doen en erken het als het wonderlijke staaltje techniek dat het is.
• Voer een gedragsexperiment uit. Ga de straat op en observeer alle verschillende soorten lichamen van anderen.

2. Het onwerkelijke ideaal

Deze cognitieve vervorming bestaat eruit dat de lijder zijn eigen uiterlijk evalueert vanuit een ideaal standaardmodel. Bijgevolg zien ze zichzelf als onvolmaakt. Ze zien zichzelf als dikker of lelijker ten opzichte van het ideale model waarmee ze zichzelf vergelijken.

Sociaal media kan uiterst invloedrijk zijn bij de beoordeling van het lichaamsbeeld. Om met dit disfunctionele denken om te gaan, moet je onderstaande dingen doen.

• Probeer de social media-profielen van de mensen met wie je jezelf fysiek vergelijkt niet te bezoeken.
• Zoek een nieuw model, maar richt je niet op hun fysieke verschijning. Concentreer je in plaats daarvan op de deugden die je van hen kunt leren.

3. De oneerlijke vergelijking

Dit gebeurt wanneer de lijder zichzelf alleen vergelijkt met degenen die de fysieke kenmerken hebben die hij of zij graag zou willen hebben. Ze kunnen bijvoorbeeld uitdrukkingen gebruiken als “Ik zou zo dun moeten zijn als X” of “Ik wou dat ik hun spieren had.”

Deze vergelijkingen zijn altijd oplopend. Met andere woorden, ze komen alleen voor bij mensen die als beter worden beschouwd, niet als slechter (dalende vergelijking). Als dit je probleem is moet je het volgende doen.

• Houd bij wanneer en waar je jezelf het meest vergelijkt en zoek naar nieuwe opties die je aandacht richten op andere aspecten.
• Probeer jezelf niet met anderen te vergelijken. Als je dat wel doet, zorg er dan voor dat je het op een eerlijke of aflopende manier doet. In feite moet je zoeken naar een vergelijking waarbij je wint.

4. Het vergrootglas

Dit bestaat uit het richten van de aandacht op de negatieve kenmerken of onvolkomenheden van het fysieke uiterlijk, het overdrijven daarvan, en het waarnemen in dimensies die ze niet hebben.

Bijvoorbeeld: “Mijn benen zijn te dik en ze maken me zo lelijk.” Zo zien ze niet hun positieve aspecten, maar alleen die welke pejoratief beoordeeld worden. Als jij je schuldig maakt aan dit soort vervorming moet je onderstaande stappen volgen.

• Neem de tijd om de prettige aspecten van jezelf op te merken. Maak er een lijstje van en visualiseer ze met gesloten ogen. Breid dan het aangename gevoel dat je ervaart ten opzichte van die delen van je lichaam uit naar de andere delen waar je ontevreden over bent.
• Verdeel je aandacht naar andere dingen dan de delen van je die je niet prettig vindt. Doe activiteiten die je concentratie er niet op richten.

5. De blinde geest

Dit disfunctionele denken is gebaseerd op het minimaliseren of negeren van de positieve delen van het lichaamsbeeld.

Bijvoorbeeld: “Je zegt me dat mijn benen mooi zijn, maar je zegt het alleen om jezelf er goed uit te laten zien” of “Hij zegt dat mijn neus mooi is, maar dat is alleen omdat hij mijn vriendje is” of “Mijn oren maken me zo lelijk (gezegd door een aantrekkelijke vrouw).” Als dit als jou klinkt, moet je het volgende doen.

• Ontvang en accepteer met liefde de positieve opmerkingen die anderen over je maken. Negeer of minimaliseer ze niet.
• Zorg voor de delen van jezelf die je leuk vindt en die je hebt verwaarloosd door je te concentreren op diegenen die je niet leuk vindt.

6. Onbegrip van de geest

Dit verwijst naar wanneer een individu van mening is dat anderen hen waarnemen zoals zij zichzelf waarnemen. Ze geloven dat ze de handelingen en ideeën van anderen kunnen lezen of interpreteren in verband met een of ander onaangenaam aspect van hun lichaamsbeeld.

Bijvoorbeeld: “Ik heb geen partner omdat ik zo dik ben” of “Ik weet dat iedereen me lelijk vindt.” Als jij dit bent, kun je onderstaande tips volgen.

• Onthoud dat wat je denkt dat anderen van je aannemen een projectie is die je maakt van de manier waarop je jezelf waarneemt.
• Bedenk dat mensen niet de hele tijd naar jou en je lichaam kijken.

7. Stralende lelijkheid

Dit is de verspreiding van ontevredenheid over een deel van het lichaam naar andere delen. Walging verspreidt zich als een schokgolf door het hele lichaam. Het is als wanneer een steen in een meer wordt gegooid. De rimpelingen verspreiden zich steeds meer over het hele wateroppervlak.

Hetzelfde gebeurt met non-conformiteit met het lichaamsbeeld. Bijvoorbeeld: “Hoe kan ik iets anders dan afschuwelijk zijn met zulke armen?” of “Mijn lelijke neus en dubbele kin bederven mijn hele gezicht.” Als je slachtoffer bent van dit soort gedachten moet je het volgende doen.

• Zorg ervoor dat je niet zoveel tijd besteedt aan het kijken naar jezelf in de spiegel.
• Richt je op de delen van jezelf die je mooi vindt en voorkom dat de schokgolf van ontevredenheid die delen bereikt.

8. Het schuldspel

Dit gebeurt wanneer het individu een negatieve gebeurtenis toeschrijft aan het deel van zijn fysieke verschijning waarmee hij zich ontevreden voelt.

Bijvoorbeeld, hij kan aannemen dat zijn vrienden hem niet hebben uitgenodigd voor een feestje omdat hij zo’n overgewicht heeft. Of, dat hun neven en nichten niet met hen willen uitgaan omdat hun oren te groot zijn. In feite maken ze een willekeurige gevolgtrekking (Engelse link) zonder een geldige basis te hebben om die te ondersteunen. Als je slachtoffer bent van dit soort gedrag, moet je:

• Vraag jezelf af welke andere redenen er zouden kunnen zijn om te verklaren wat er is gebeurd. Ligt het echt allemaal aan jou?
• Neem een stap terug van je gedachten en onderzoek ze kritisch. Geloof niet alles wat ze je vertellen.

9. Voorspelling van tegenslagen

Het gaat hierbij om het voorspellen van ongeluk op basis van het lichaamsbeeld. Bijvoorbeeld zeggen: “Ik weet zeker dat ze nooit met me uit zullen gaan omdat ik zo lelijk ben.” Uiteindelijk wordt dit soort toekomstvisualisatie werkelijkheid. Met andere woorden, het worden self-fulfilling prophecies. Als je je hieraan schuldig maakt, moet je het volgende doen.

• Onderzoek wat je kunt doen om de dingen beter te maken.
• Visualiseer de gebeurtenis op een positieve manier.
• Vermijd pessimistische voorspellingen.

10. Beperkende schoonheid

Dit is de neiging om te geloven dat het uiterlijk een reeks beperkingen oplegt aan wat we kunnen doen. Bijvoorbeeld: “Dat overhemd past me pas als mijn armen dunner zijn.” Deze manier van denken is uiterst beperkend, waardoor het lichaamsbeeld een belemmering wordt om van het leven te genieten. Als jij dit bent, kun je het volgende toepassen.

• Vraag jezelf af hoe je lichaamsbeeld je misschien beperkt.
• Stop met het beperken van je leven vanwege hoe je eruit ziet. Als je je niet goed voelt in een badpak, gebruik dan een ander, maar stop niet met genieten van de zon, de zee en het strand, alleen omdat je denkt dat je niet de perfecte bikini kunt dragen.

11. De gedachte dat je je lelijk voelt

Dit houdt in dat je een overtuiging verandert in een absolute waarheid. Bijvoorbeeld “Ik voel me lelijk dus dat moet ik wel zijn.” Het individu gaat ervan uit dat zijn gedachten een getrouwe kopie zijn van de werkelijkheid en niet een simpele hypothese daarover. Als je dit doet, moet je dat ook het onderstaande doen.

• Besef dat als je je op een bepaalde manier voelt of op een bepaalde manier denkt, je de werkelijkheid vanuit dat perspectief ziet. Het is echter niet per se zo.
• Maak een notitie van de opmerkingen van anderen die niet in overeenstemming zijn met jouw perceptie.

12. De slechte stemmingsreflectie

Bij deze cognitieve vervorming worden de zorgen of het slechte humeur dat door een willekeurige gebeurtenis wordt opgewekt, overgedragen op het lichaam zelf.

Bijvoorbeeld, een stressvolle dag op het werk of op school wordt uiteindelijk toegeschreven aan het uiterlijk. Het individu denkt dat hij met een ander lichaam die negatieve gebeurtenissen niet onder ogen zou hoeven zien. Als je je zo voelt kun je de onderstaande dingen doen.

• Doe een activiteit die je helpt te ontstressen. Als je boos bent, luister dan naar je emotie en accepteer die. Schrijf in geen geval aan je lichaam toe wat je voelt vanwege iets anders.

Deze vuile dozijn cognitieve vervormingen beïnvloeden de manier waarop lijders aan eetstoornissen de werkelijkheid, zichzelf en hun lichaam waarnemen. Ze zijn als een soort filter dat uiteindelijk de aannames die ze hebben en al hun irrationele overtuigingen bevestigt.

Als je een van deze vervormingen met betrekking tot je eigen lichaamsbeeld hebt geïdentificeerd, probeer er dan achter te komen hoe jouw manier van waarnemen je relatie met je lichaam heeft beïnvloed.