Kangoeroe-grootouders: combineren van werk en gezin
Kangoeroe -grootouders zijn fundamenteel voor de maatschappij. We zien ze vaak aan de poort van de school en in het park. Vele uren per dag zorgen ze voor hun kleinkinderen terwijl de ouders werken. Bijna zonder zich ervan bewust te zijn worden ze dus thuis de belangrijkste opvoeders.
Eén op de zes mensen tussen de 50 en 70 jaar oud zorgt regelmatig voor zijn of haar kleinkinderen. Van deze groep doet de helft dit dagelijks en langer dan 12 uur per dag. Dit zijn gegeven uit het Verslag over de Ouderen uit 2010 van IMSERSO. Ouders kunnen vaak het werk en het gezinsleven niet combineren.
Het gebrek aan financiële middelen en de emotionele veiligheid van de kinderen zorgen ervoor dat gezinnen op de grootouders moeten terugvallen. Die zijn dan het belangrijkste ondersteunende netwerk op vlak van kinderopvang.
De daadwerkelijke integratie van vrouwen tot de werkende bevolking heeft geleid tot hun eigen zelfrealisatie en heeft uiteraard ook de binnenlandse economie verbeterd. Het gevolg was dat in gezinnen noden ontstonden wat betreft de jongste gezinsleden.
De grootouders zijn dus de belangrijkste figuren geworden in de emotionele en persoonlijke ontwikkeling van hun kleinkinderen. Grootouders bevinden zich nu op hetzelfde niveau als de eigen ouders van het kind of zelfs op een hoger niveau.
De kangoeroe-grootouders van de 21e eeuw
De Kangoeroe-grootouders van de 21e eeuw nemen een andere rol in dan de grootouders van weleer. De figuur van de grootouder als verzorger en opvoeder is door de geschiedenis heen aanwezig geweest. De eisen van de huidige maatschappij laten ons echter opnieuw nadenken over de rol die grootouders spelen.
Een stijgende levensverwachting en programma’s voor actief ouder worden betekenen dat onze ouderen een betere kwaliteit van leven hebben. Ze kunnen dus meer tijd besteden aan de zorg voor hun kleinkinderen.
De moderne geneeskunde stimuleert het idee dat we langer en beter moeten leven. Het gaat er niet om dat we 100 jaar oud worden. Het gaat echter wel over ouder worden zonder onze kwaliteit van leven te verliezen.
Veel families krijgen ook te maken met financiële problemen. Ook dit is een fundamentele reden waarom de grootouders de voornaamste zorgdragers zijn.
Kangoeroe-grootouders bieden op economisch vlak een voordelig alternatief. Vele ouders kunnen het zich immers niet veroorloven om een kinderopvang of een nanny te betalen die voor hun kinderen kan zorgen.
Vaak zorgen grootouders urenlang voor hun kleinkinderen. Ze leggen ook geen tijdsperiode of een uurrooster op. Dit zorgt ervoor dat de ouders zich op hun gemak voelen.
De integratie van vrouwen in de beroepsbevolking
De laatste tientallen jaren heeft onze maatschappij de verdeling van de huishoudelijke taken op een aanzienlijke manier veranderd. Beide ouders werken buitenshuis wat de problemen om gezin en werk te combineren vergroot. Telkens wanneer het mogelijk is, gebruiken ze dus de grootouders als een alternatief voor de kinderopvang.
“Grootouders zijn tovenaars die prachtige herinneringen scheppen voor hun kleinkinderen.”
-Anoniem-
Kangoeroe-grootouders: een waardevolle samenwerking
De grootouders ondersteunen de kinderen op emotioneel vlak. Tussen hen zijn emotionele en gevoelsmatige banden immers heel belangrijk. Ze ontstaan als resultaat van de activiteiten die ze samen doen en vanuit gevoelens van tevredenheid over de relatie.
Grootouders voelen zich gelukkig dat ze iemand hebben die hen aanmoedigt om actief te blijven. Bovendien luistert er iemand naar hen en hebben ze gezelschap. De kleinkinderen behandelen hun grootouders met genegenheid. Op dezelfde manier versterkt dit het vertrouwen en het zelfbeeld van de grootouders.
Kinderen ervaren de genegenheid en de nabijheid van hun grootouders wat dus een vertrouwensband laat ontstaan. Het resultaat is dat ze bij hun grootouders steun zoeken tijdens momenten van angst.
De grootouders verschaffen ervaring en waardevolle kennis. In deze zin scheppen ze eigenlijk “een school van het leven” voor de kinderen. Die bevat respect, waarden, spelletjes tussen de generaties en liefde voor onze ouderen.
Richtlijnen om samen te leven en geen “misbruik” te maken van de kangoeroe-grootouders
- Stel grenzen vast omtrent de opvoeding van de kinderen. De grootouders kunnen de kinderen opvoeden en deelnemen aan het grootbrengen van hun kleinkinderen. Ze mogen echter de rol en de functies van de ouders niet overschrijden.
- Toon respect voor de vrije tijd en het geluk van elk gezinslid. De ouderen moeten ook hun eigen ruimte hebben en deelnemen aan verschillende activiteiten die niet beperkt zijn tot voor de kinderen zorgen.
- Wees dankbaar voor hun hulp. Het zou heel moeilijk zijn om het huishouden te organiseren zonder hun steun.
“Ongetwijfeld zijn de twee meest vervullende ervaringen in het leven de ervaring een kleinkind te zijn of de ervaring een grootouder te zijn.”
-Donald A. Norberg-
Het lijkt dus dat de grootouders tegenwoordig een heel actieve rol hebben in het grootbrengen van hun kleinkinderen. Hun hulp is voor de ouders van onschatbare waarde. Ze zorgen immers niet alleen voor hun kleinkinderen, ze leren hen ook veel dingen en houden van hen met heel hun hart. Als samenleving zijn we hen daarom heel veel verschuldigd.