Julian Barbour: tijd stroomt tegelijkertijd in beide richtingen
Sinds ze voor het eerst op het toneel verscheen, is de kwantumfysica nooit opgehouden zich te verbazen. Julian Barbour is een waardig vertegenwoordiger van deze benadering. In feite bestudeert hij al enkele tientallen jaren een van de meest raadselachtige begrippen in het heelal: tijd. Zijn theorie is fascinerend.
Volgens Julian Barbour stroomt de tijd in beide richtingen tegelijk. Stel je voor dat elke richting een pijl is waarvan de oorsprong nul is. Terwijl de pijl rechts geleidelijk oploopt naar oneindig, wijst de pijl links naar negatieve oneindigheid.
Eenvoudiger gezegd is wat Julian Barbour voorstelt dat er een universum is waarin de tijd loopt van wat wij het verleden noemen naar wat wij de toekomst noemen. Intussen gebeurt in een ander universum het omgekeerde: de tijd loopt van de toekomst naar het verleden. Wetenschappelijke fictie? Nee, het is een serieuze wetenschappelijke theorie.
“Als er niets gebeurde, als er niets veranderde, zou de tijd stoppen. Want tijd is niets anders dan verandering. Het is de verandering die we om ons heen zien gebeuren, niet het weer. In feite bestaat tijd niet.”
-Julian Barbour-
Het universum en de oerknal
De meest aanvaarde theorie over het begin van het universum suggereert dat het iets minder dan 14 miljard jaar geleden ontstond uit een element dat kleiner was dan een atoom. Dit zou alle materie vormen waaruit het heelal is opgebouwd.
Die materie begon uit te dijen, een tendens die nu nog voortduurt. Door de explosie zou ook de tijd ontstaan zijn, die vanaf dat moment begonnen zou zijn te tellen. De materiedeeltjes, in meerdere richtingen geschoten, werden gegroepeerd en vormden sterren, planeten en sterrenstelsels.
Volgens deze theorie beweegt de tijd maar in één richting: vooruit. Julian Barbour en andere natuurkundigen hebben zich echter afgevraagd: waarom, als het heelal overal uitdijt , beweegt de tijd dan toch maar in één richting? De mogelijke antwoorden op deze vraag gaven aanleiding tot de stelling dat de tijd in twee richtingen loopt.
Julian Barbour en de tijd
Julian Barbour is een veteraan fysicus, hoogleraar aan de Universiteit van Oxford, en auteur van verschillende populaire boeken. Zijn prestige is onbetwistbaar. Hij heeft het onderwerp tijd grondig bestudeerd en het is uit deze studies dat hij zijn interessante theorie naar voren bracht. Hij stelt in principe voor dat de tijd in twee richtingen (Spaanse link) tegelijk loopt.
Barbour beweert dat de oorspronkelijke oerknal de tijd in tegengestelde richting deed beginnen lopen, want dat is de aard van zo’n explosie. Zijn idee is gebaseerd op twee natuurkundige principes: entropie en de tweede wet van de thermodynamica.
Entropie is een begrip dat gelijk staat met chaos. De natuurkunde geeft aan dat de werkelijkheid, of liever de systemen die haar samenstellen, naar chaos oprukt. Op zijn beurt is chaos onomkeerbaar. Een voorbeeld hiervan zou een huis zijn dat verlaten wordt en instort. Het proces gaat door tot het instort en het is onmogelijk terug te draaien. In feite is de instorting ervan de meest chaotische toestand die mogelijk is.
De tweede wet van de thermodynamica beweert dat entropie kan toenemen (Spaanse link), maar nooit afnemen. Op zijn beurt gaat de tijd in dezelfde richting vooruit als de entropie toeneemt. In het voorbeeld hierboven is de kans dus steeds groter dat het huis, als het eenmaal verlaten is en begint te vervallen, zal instorten.
De toename in complexiteit
Julian Barbour zegt dat al het bovenstaande als zodanig is vastgesteld omdat het is waargenomen in wat we een ‘normale’ context zouden kunnen noemen. Dat van onze planeet, materie, dimensies, enz. Als je het bekijkt in termen van het heelal als geheel, verschijnt een nieuwe benadering.
Stel dat het ingestorte huis waar we het over hebben in het kader van de oneindige ruimte staat. Bij het instorten zouden de deeltjes waaruit het is opgebouwd in verschillende richtingen reizen, zich met andere deeltjes verbinden en nieuwe structuren vormen. Deze zouden complexer zijn.
Barbour werkt met twee basisideeën. De oerknal veroorzaakte dat materie en tijd in twee tegengestelde richtingen bewogen. Daardoor zou er een soort ‘spiegeluniversum’ zijn. Wat in dat universum te verwachten zou zijn, zou het verleden zijn, omdat alles andersom gebeurt dan in ons eigen universum. Met andere woorden, wat aan die horizon ligt is een opmars naar het jaar nul.
Anderzijds, en in tegenstelling tot de gebruikelijke theorieën die de natuurkunde voorstelt, rukt het hele universum niet op naar definitieve chaos en totale wanorde. In plaats daarvan zal dat universum steeds complexer en gestructureerder worden. Zou Julian Barbour gelijk kunnen hebben?
Alle siterte kilder ble grundig gjennomgått av teamet vårt for å sikre deres kvalitet, pålitelighet, aktualitet og validitet. Bibliografien i denne artikkelen ble betraktet som pålitelig og av akademisk eller vitenskapelig nøyaktighet.
- Barbour, J. (2012). El fin del tiempo. Universo. Barcelona: Crítica.
- Herrmann, F. (2018). Comencemos con la entropía. Revista Cubana de Física.[En línea], 27(2).