Hoe om te gaan met de dood van een grootouder

Wanneer grootouders sterven, blijft de leegte die ze achterlaten bestaan, maar na verloop van tijd wordt deze draaglijker. Om dit punt te bereiken, moet je steun zoeken bij je dierbaren en je emoties accepteren.

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog Sara González Juárez.

Laatste update: 06 maart, 2024

“De dood van een grootouder is een wet van het leven,” zul je vaak horen. De onvermijdelijkheid maakt het niet minder pijnlijk of gemakkelijker te accepteren, want het zijn belangrijke figuren in het dagelijks leven van mensen. Je zult ze waarschijnlijk overleven, dus je zult vroeg of laat met hun verdriet te maken krijgen.

Hun plaats aan tafel zal leeg zijn, hun verhalen zullen niet meer met hun stem worden verteld en er zullen kussen en knuffels zijn die je zult missen op familiebijeenkomsten. Het is echter mogelijk om dagelijks met hun afwezigheid om te gaan en hun herinneringen een glimlach op je gezicht te laten toveren. Laten we een paar manieren verkennen.

De normaliteit van rouw

Rouwen, hoewel pijnlijk en soms lang, is een natuurlijk proces bij sociale dieren, net als bij mensen. Dankzij dit proces slagen we er in verschillende fasen in om ons aan te passen aan de omgeving bij afwezigheid van een van de onderdelen van onze sociale groep.

In het geval van grootouders hebben we het over een speciale figuur in familieconfiguraties. Het zijn mensen die met hun levenservaring bijdragen aan het leren van de generaties na hen en vaak zorgfuncties vervullen. Daarom is het heel gewoon dat mensen herinneringen hebben aan hun grootouders die gekoppeld zijn aan momenten van troost en geborgenheid.

Het is normaal dat zo’n naaste, zoals een grootouder, een grote leegte achterlaat als hij of zij dood gaat. Onthoud echter dat dit verdriet in de loop van de tijd vanzelf geneest.

Het zorgwekkende is niet de intensiteit van het verdriet, maar dat het wijdverspreider is dan het zou moeten zijn. Daarom volgen hier enkele tips om je verdriet zo gezond mogelijk te maken.

Hoe ga je om met de dood  van een grootouder?

Hoewel we hebben gezegd dat rouw een proces is dat vanzelf gaat totdat de persoon zijn leven weer oppakt, zijn er een aantal handelingen die helpen om er op een vriendelijkere en meer compassievolle manier doorheen te gaan.

Op deze manier is het mogelijk om de intensiteit van de negatieve emoties te verminderen en de hersteltijd te verkorten, maar ook om je te verzoenen met de herinneringen aan die persoon. Laten we er een paar bekijken.

1. Accepteer je emoties

Negeer mensen die een deadline zetten op verdriet en een plafond op de intensiteit van je emoties. Je hebt het recht om te huilen, boos te worden en alles te doen wat je nodig hebt om je verdriet te uiten. Zolang je respect blijft houden voor de mensen om je heen, wees niet bang om te voelen.

2. Neem deel aan een afscheidsritueel

Begrafenisrituelen, zoals begrafenisceremonies of wakes, zijn sociale gebruiken die in het leven zijn geroepen om de levenden een kans te geven om afscheid te nemen, maar ook om hun relaties te versterken (Spaanse link) zodat ze zich beter kunnen aanpassen aan het leven zonder de overledene.

Als je meedoet, kun je er baat bij hebben om die psychologische stap van acceptatie te nemen en te beginnen met genezen.

3. Zoek steun bij dierbaren

Rouw ervaar je het beste met sociale steun. Daarom is de troost die je krijgt in de armen van dierbaren net zo belangrijk als het lenen van een schouder om op uit te huilen. Het is goed om je gevoelens op tafel te leggen en je in te leven in die van anderen, omdat het verdriet normaliseert en een natuurlijker verloop krijgt.

4. Koester en verzamel herinneringen aan je grootouders

Je bent misschien bang dat bepaalde herinneringen aan je grootouders na verloop van tijd zullen vervagen. Sommige mensen hebben baat bij het verzamelen van momenten met foto’s, verhalen die ze vertelden en voorwerpen met emotionele waarde. In dit proces kun je je ook met je melancholie verzoenen.

5. Praat of schrijf met ze

Sommige mensen hebben er baat bij om hardop tegen hun afwezige grootouder te praten of ze een brief te schrijven. Het is een goede manier om te voelen dat hun herinnering bij je is en om je emoties te verwerken. Misschien heb je hem of haar nog iets te vertellen of wil je dat hij of zij weet hoe je je voelt. Dit is een goede oefening als het je helpt om te rouwen.

6. Wees je bewust van gevoelige data

Hun verjaardag, Kerstmis of andere speciale data kunnen de pijn van hun afwezigheid weer aanwakkeren, zelfs als je erin geslaagd bent om je leven weer op te bouwen zonder je opa of oma. Het is belangrijk om je hiervan bewust te zijn; niet om jezelf te onderdrukken, maar om je ervan bewust te zijn en het op een natuurlijke manier te verwerken.

7. Doe dingen die je graag met je opa of oma deed

Als je door de eerste rouwfasen bent gegaan, die het meest intens en negatief zijn, moet je terugkeren naar de dingen die je graag met je opa of oma deed. Bezoek een park, ga naar bepaalde restaurants of kijk naar de show waar ze zo van genoten.

Hoewel het in het begin pijnlijk zal zijn, zal het je helpen om je leven opnieuw in te richten en er positieve emoties over op te roepen.

De dood van mijn grootouder doet te veel pijn, heb ik een probleem?

Tot slot is het belangrijk om te weten dat iedereen verdriet op zijn eigen manier ervaart. Sommige mensen vinden het nuttig om een brief te schrijven. Anderen kunnen het pijnlijk vinden om de begrafenis bij te wonen. Sommige mensen herstellen sneller dan anderen. Alles is goed, zolang het maar leidt tot herstel.

Soms wordt rouw echter ingewikkeld (Spaanse link). De pijn van de eerste dagen breidt zich uit en stopt niet, de persoon past zich niet opnieuw aan het leven aan of zelfs de afwezigheid van emoties zijn tekenen om rekening mee te houden.

Als je het gevoel hebt dat je de dood van een grootouder of andere dierbare niet kunt verwerken, aarzel dan niet om professionele hulp te zoeken. Niemand zou alleen door het verdriet moeten lopen.