Het is beter om niet te blijven hangen, waar je geen liefde voelt

Het einde van een relatie betekent niet per se dat we gefaald hebben. Sterker nog: het ‘failliet‘ van onze emotionele autonomie ligt juist in het stijfhoofdige streven om een relatie tegen elke prijs pogen te preserveren. Zelfs als het een gestagneerde relatie betreft die zich niet langer ontwikkelt, die troosteloos uit balans is geraakt. Oftewel: een relatie waarin het welhaast onmogelijk geworden lijkt om überhaupt nog zuiver en intens lief te hebben.

Want, zoals Frido Kahlo in haar tijd al zei: “het is beter om niet te blijven kwijnen, waar en wanneer je geen liefde (meer) voelt.” De dingen die we – innerlijk – niet loslaten, hangen namelijk als een hoefijzer om onze nek. Ze drukken ons neder, en nagelen ons, als zodanig, aan de grond. Of laten ons, bij iedere sprong in het diepe, als een loodzwaar anker naar de bodem zinken.

Vanuit dit verlichte vergezicht op romantische schipbreuk, zullen we leren begrijpen dat angst en twijfel hele normale, en veelvoorkomende gevoelens zijn. Gevoelens die gedurende ons hele leven, geregeld de kop zullen blijven opsteken, en dan weer zullen gaan liggen, net zoals de wind in onze existentiële zeilen. Laten we daarom nooit vergeten dat de liefde kunstmatig, en ten koste van alles in stand houden, louter zal leiden tot affectieve verlamming, en emotionele zelfmoord.

Fases feilloos afsluiten, een teken van emotionele volwassenheid

Soms is het lastig om te beslissen óf en exact op wélk moment we een bepaald stadium het best kunnen beëindigen. Want de waarheid is dat relaties zeer geregeld bezwijken onder het gewicht van hun eigen ongemak, en het beklemmende gevoel gevangen te zitten. Eén van de eerste symptomen, en tekenen aan de wand, is dan ook emotionele claustrofobie. Alsof je steeds dieper verdrinkt in het drijfzand van de relatie, hoe hard je jezelf ook los, en omhoog, tracht te trappen. Alsof je, in toenemende mate, je bewegingsvrijheid hebt verloren, en het zinloos (en zelfs onmogelijk) is om ‘op deze voet’ verder te gaan.

Afhankelijk van ons plan de campagne om deze schrijnende situatie op te lossen (even aangenomen dat we ons daar sowieso toe gemotiveerd voelen), kan het emotionele conflict zich op één van de volgende twee manieren vereffenen. Het is namelijk erg eenvoudig, en bijna aanlokkelijk, om op dit op-hol-geslagen malle-draaimolen-paard in de rondte te blijven roteren, om na elk ritje opnieuw van een koude kermis thuis te komen, zonder ooit de uitgang te vinden.

Het verlichten, en verzachten, van de angst die voortkomt uit het ontbreken van een magisch wondermiddel, hangt in hoge mate af van de succesvolle samenloop van onze houding, handelwijze, ervaringen en verwachtingen, die zich telkens combineren tot de zogeheten ‘volgende stap’ op ons pad. Stuk voor stuk dienen we onszelf af te vragen, en helder voor ogen te krijgen, waar we mee bezig zijn, en wat we wel of niet doen om verandering te brengen in de stroperige ‘status quo’. En ons tegelijk een aantrekkelijker alternatief voor te stellen.

Op zulke cruciale innerlijke kruispunten, bekruipt ons dikwijls een bijzonder bedreigende en penetrant pijnlijke paniek voor de leegte, de wildernis, de woestijn. Deze vervaarlijke vrees, of verlatingsangst, is geen verrassing. Juist dáárom is het zo belangrijk om te onderzoeken, en te ontdekken, wat we werkelijk willen, tot welke prijs, en hóe – volgens de andere hoofdpersoon van ons verkeringsverhaal – de vork in de steel zit.

Mochten we (toch) onze vleugels uitslaan, en de wijde wereld weer als vrijgezel invliegen, dan betaamt het ons bij voorbaat te beseffen dat deze psychologisch parachute-loze sprong ons in den beginne niet tot bedaren zal brengen. Sterker nog: afscheid nemen vergt een hoop moed, vanwege de stress en onzekerheid die inherent zijn aan het verlaten, en aldus ver-nietigen, van het door ons ‘eigen-geestig’ gebouwde identitaire luchtkasteel.

Waar het hier om gaat is het een halt toeroepen aan een type pijn dat te vermijden valt. Te weten: de kommer en kwel van koppel-, vriendschaps- en andersoortige interpersoonlijke relaties. Soms is het simpelweg noodzakelijk om resoluut een einde te maken aan de chronische ontgoocheling…om onszelf, en elkaar, uit dit ellenlange lijden te verlossen.

Om de zoveel tijd, werpen slangen hun huid af. En om letterlijk uít hun vel te kunnen kruipen, wurmen zij zich in zo’n geval tussen twee zware stenen, zodat ze, niet op een haar na, maar op hun huid na, klem komen te zitten, en zich zo, knellend, knijpend en kronkelend, ontdoen van hun verouderde vlies.  Dit proces is, van nature, niet plezierig. Pijnlijk zelfs. Maar dit smartelijke schuren helpt hen om uit hun versleten ‘jas’ te scheuren, en ruimte te maken voor een frisse, nieuwe coupe.

Wanneer we onze oude huid afwerpen, en nadrukkelijk gedag zeggen, dan kan het voorlopig vage vooruitzicht van dit nieuwe begin ons innerlijk in een diep, donker gat duwen. Laten we daarom niet vergeten dat we de hemel actief opklaren voor onze eigen feniks-achtige wedergeboorte, om onszelf de kans tot groei te geven. Wanneer het hoog tijd is om verstokte en vervallen deuren ìn je leven dicht te gooien, dan gaat dat logischerwijs niet zonder slag of stoot. Toch is dat – hoe erg de deur ook zucht en kraakt – wél een daad, en blijk van liefde, vóór, ván en náár jezelf.

Het gaat erom dat je je leven heilzaam her-visualiseert, dat je heldhaftig bent, en de sloten waagt te verwisselen. Want dát is wat er aan het eind van de dag het meest toe doet, wat het zwaarste telt: de propeller van je eigen evolutie soeverein voort weten te drijven. Gun jezelf stabiliteit door de temperatuur van je ontwikkeling af te stemmen op de intrinsieke behoefte van joúw bestaan.

En zodra je dit doet, focus dan vooral niet op wat je bent kwijtgeraakt, maar juist op wat er allemaal te winnen valt. En onthoud: ‘bijna gelukkig’ is niet langer genoeg. Een slechte roman hoef je echt niet tot het einde uit te lezen. Je mag de bioscoop verlaten als de film beneden alle peil is. Sta op, en loop het restaurant uit, als het menu, de prijzen, of het eten, je niet bevallen. Richt je blik niet blind op de weg, als diens traject toch niet correct blijkt. Kijk om je heen, voor een alternatieve route. Verspilde tijd krijg je namelijk nooit terug. Je ware welzijn is nimmer het opofferen, of uitstellen, waard.