Het Bannister-effect: de psychologische muur afbreken
Vanaf de dag dat je geboren werd, begon je de wetten te herkennen die de wereld regeren. Je begon bijvoorbeeld te begrijpen dat vogels kunnen vliegen maar honden niet, dat water in ijs kan veranderen, of dat bepaalde producten bij inname schadelijk kunnen zijn. Maar hoewel deze kennis cruciaal is om in je omgeving te kunnen functioneren, kunnen sommige van deze overtuigingen beperkend zijn. In feite lukt het je alleen door ze kwijt te raken om vooruit te komen. Dit is een voorbeeld van het Bannister-effect.
Als je de geschiedenis van de mensheid bekijkt, zul je zien dat het uitvinders en visionairs zijn die ons hebben gebracht tot waar we nu zijn. Mensen die verder konden kijken dan het gevestigde, die moedig genoeg waren om zich een andere werkelijkheid voor te stellen, en die mogelijk maakten wat tot dan toe onmogelijk leek.
Technologische vooruitgang, genezing van ziekten, nieuwe (comfortabelere en gezondere) manieren van leven… De bijdragen van deze talenten zijn divers en ontelbaar. Dat gezegd hebbende, hebben ze, zoals gezegd, allemaal iets gemeen. Ze slaagden erin door de psychologische muur heen te breken.
Het Bannister-effect
De naam van dit verschijnsel is ontleend aan het verhaal van de Britse atleet Roger Bannister (Engelse link). Hij was de eerste man die een mijl liep in minder dan vier minuten.
Tot 1954, het jaar waarin Bannister deze prestatie leverde, leek het onbereikbaar. Vele lopers uit die tijd probeerden het inderdaad, maar faalden herhaaldelijk. Niet alleen atleten en de pers, maar ook wetenschappers geloofden zelfs dat het een fysiologisch onmogelijke prestatie was.
Het meest verrassende was niet dat deze Britse loper het haalde, maar dat na hem vele anderen het ook deden. Op de een of andere manier was de psychologische muur afgebroken en stond de wereld open voor het vestigen van nieuwe tijden en records.
Wat jarenlang als onvoorstelbaar was afgeschilderd, was nu echt en toegankelijk geworden. Dit roept bij ons de vraag op: hoeveel van onze beperkingen zijn mentaal?
Tegenwoordig vinden we het volkomen vanzelfsprekend dat er een apparaat is om onze kleren automatisch te wassen. Of dat het mogelijk is om op afstand te werken voor een bedrijf waarvan het hoofdkantoor zich aan de andere kant van de wereld bevindt.
We zien vliegtuigen overvliegen en nemen medicijnen in die eens dodelijke ziekten uitroeien. In feite werden veel dingen die nu deel uitmaken van ons dagelijks leven voorheen gezien als volstrekt onrealistische visioenen.
Daarom kan het Bannister-effect worden gedefinieerd als het cognitieve verschijnsel dat optreedt wanneer een individu aantoont dat wat voor onmogelijk werd gehouden, toch mogelijk is, en zo de weg vrijmaakt voor anderen om het te creëren en te bereiken.
Het Bannister-effect in je eigen leven
Deze historische prestatie kan je ook op persoonlijk vlak vooruit helpen, als je er enkele lessen uit haalt en ze toepast in je eigen leven. Vooral als je je tot nu toe hebt laten leiden door wat je geloofde dat waar was en wat je hoorde en zag in je omgeving. Daardoor heb je jezelf beperkt in het bereiken van wat je werkelijk wilt.
Een oproep tot vernieuwing
Het Bannister-effect nodigt je uit het gevestigde in twijfel te trekken. Het spoort je aan verder te kijken dan het conventionele, lateraal en afwijkend denken te ontwikkelen , en je open te stellen voor nieuwe werkelijkheden en manieren van handelen.
Als je bijvoorbeeld geconfronteerd wordt met een bepaald probleem, project of taak, zoek dan geen antwoorden in wat je al weet. Overweeg in plaats daarvan nieuwe en andere mogelijkheden.
Dit is echter niet gemakkelijk te bereiken. Dat komt omdat het voor je hersenen natuurlijk, comfortabel en effectief is om bij nieuwe situaties te verwijzen naar eerdere informatie. Dit staat bekend als heuristiek (Engelse link). Het bestaat uit bepaalde mentale snelkoppelingen die je gebruikt om problemen op te lossen of automatisch beslissingen te nemen, volgens de gemakkelijkste en meest bekende denkwijzen.
Daarom moet je, als je een verandering, vooruitgang of verbetering wilt, die weerstanden en mentale grenzen overwinnen. Daarnaast moet je ‘buiten de kaders’ gaan denken.
Laat je inspireren door degenen die hun dromen al hebben verwezenlijkt
We zullen niet allemaal grote uitvinders en visionairs worden die de wereld zullen transformeren en veranderen. Dat is ook niet erg. Maar als je voor jezelf een project of visie hebt die wat vergezocht of onbereikbaar lijkt, kun je je het beste laten inspireren door degenen die hetzelfde al hebben bereikt.
Als je bent opgegroeid in een echt traditioneel gezin, in een strenge en conventionele omgeving waarin al je stappen in het leven van tevoren waren uitgestippeld, zul je waarschijnlijk geen referenties hebben voor de andere toekomst die je voor jezelf droomt. Daarom is het je missie om op zoek te gaan naar figuren die het pad dat je wilt kiezen al gevolgd hebben. Je kunt je door hen laten leiden.
In je naaste omgeving kunnen je idealen onrealistisch of zelfs ronduit onmogelijk lijken. Op andere gebieden kunnen ze echter al werkelijkheid zijn.
Zet door en gebruik de middelen die je ter beschikking staan
Onthoud tot slot dat motivatie en zelfvertrouwen weliswaar belangrijk zijn, maar dat er ook andere essentiële elementen zijn. Natuurlijk moet je geloven dat wat je wilt mogelijk is. Maar het is ook belangrijk dat je de nodige actie onderneemt.
Met andere woorden, je moet je voorbereiden en alle middelen die je tot je beschikking hebt zoeken en gebruiken om je doel te bereiken. Bovenal moet je volharden.
Het Bannister-effect kwam niet alleen tot stand door geloof, maar ook door discipline. Om die mijl in recordtijd te lopen had de Brit voorbereiding, steun en oefening nodig. Zorg ervoor dat je dit aspect niet verwaarloost.
Je moet je eigen mentale grenzen doorbreken. Bij een werkproject of een persoonlijk doel kunnen vernieuwing en overtuiging het verschil maken. Bedenk altijd dat talloze dingen die nu bestaan ooit onmogelijk leken en dat het iemands visie was die ze werkelijkheid maakte. Heb lef, en word een visionair in je eigen leven.
Alle siterte kilder ble grundig gjennomgått av teamet vårt for å sikre deres kvalitet, pålitelighet, aktualitet og validitet. Bibliografien i denne artikkelen ble betraktet som pålitelig og av akademisk eller vitenskapelig nøyaktighet.
- Gigerenzer, G., & Gaissmaier, W. (2011). Heuristic decision making. Annual Review of Psychology, 62, 451–482. https://doi.org/10.1146/annurev-psych-120709-145346
- MacAuley, D. (1 Diciembre 2005). «Profile: Roger Bannister». The Lancet 366 (S14–S15): S14-S15 https://doi.org/10.1016/S0140-6736(05)67827-0