De vier toekomsten van Jim Dator
De vier toekomsten van Jim Dator zijn gebaseerd op prospectie. Het is een schatting van de mogelijke werkelijkheden die in de toekomst zullen bestaan, gebaseerd op de gegevens die we nu hebben, en op een strenge statistische analyse daarvan. Je zou kunnen zeggen dat het speculaties of hypothesen zijn met empirische en logische grondslagen.
Jim Dator is professor emeritus en directeur van het Hawaii Futures Studies Research Center. Hij heeft 50 jaar van zijn leven gewijd aan het onderzoeken van wat we nu kennen als Fut ures Studies (Spaanse link) . Op basis van zijn onderzoek heeft hij de vier meest waarschijnlijke toekomsten geformuleerd.
Dator heeft verduidelijkt dat de toekomst als zodanig niet precies voorspeld kan worden. Dat komt omdat ze afhangt van onze beslissingen en handelingen. Daarom is het niet mogelijk om van één enkele mogelijkheid te spreken, maar van meerdere tegelijk. Laten we de vier toekomsten bekijken die Jim Dator voorstelt.
“ Ons lot oefent zijn invloed op ons uit, zelfs als we de aard ervan nog niet kennen: het is onze toekomst die de wetten van ons heden vastlegt .”
1. Voortzetting
De eerste van Jim Dator’s vier toekomsten is voortzetting. Dit wordt door velen beschouwd als de ‘officiële toekomst’. Het is de toekomst die voorspeld wordt door de regeringen en de overheersende economische machten van vandaag.
Dit is het soort toekomst waarin de lijn van het heden gevolgd wordt. Het politieke en economische systeem blijven hetzelfde. Het veronderstelt een voortdurende groei, met een niet te stuiten technologische ontwikkeling. Daardoor krijgen robots en cyborgs een steeds prominentere plaats in het kader van de wereldproductie en -consumptie.
Dit is een van de scenario’s waarin, zoals men zegt, “alles verandert om hetzelfde te blijven.” Met andere woorden, het omvat veel nieuwigheden en vorderingen, maar de essentie blijft intact. Er zijn dus geen wezenlijke veranderingen ten opzichte van het huidige.
2. Grenzen en discipline
Hoewel de naam misschien niet al te aangenaam klinkt, gaat het bij de grenzen en discipline soort toekomst van Dator in werkelijkheid niet om een fascistische regering of een militair regime. In feite gaat het om omstandigheden waarin de ongebreidelde groei en consumptie die nu bestaan ophouden.
Dit idee suggereert dat, afhankelijk van bepaalde gebeurtenissen, zoals klimaatverandering of mondiale instabiliteit, het mogelijk is dat er beslissingen zullen worden gegenereerd om een einde te maken aan buitensporige groei. In feite zijn er al tendensen waarin economische achteruitgang of ‘nulgroei’ wordt gepropageerd, met als doel onze koolstofvoetafdruk te verkleinen en de natuur te beschermen.
Deze economische veranderingen kunnen gepaard gaan met veranderingen in overtuigingen, culturen en zelfs religies. Zo zouden er andere werkregels en relaties met de natuur zijn, enz.
3. Verval en ineenstorting
Tot een paar jaar geleden was de mogelijkheid van een ineenstorting van onze beschaving alleen het onderwerp van Hollywood-films. De 2020-crisis, en alles wat daaruit ontketend werd, hebben echter bewezen dat dit niet het geval is.
In feite heeft de derde van Dator’s toekomsten betrekking op het verval van onze beschaving en de ineenstorting van de wereld zoals we die kennen. Het beweert dat de mogelijkheid bestaat dat een reeks negatieve factoren van grote invloed samen zullen komen. Het gevolg hiervan zal een radicale verandering van ons economisch en leefsysteem zijn.
Als voorbeeld: gezien het gebrek aan controle over de klimaatverandering is het mogelijk dat veel mensen zullen moeten migreren naar meer bewoonbare geografische gebieden. Verder zijn we niet gevrijwaard van een ernstige vermindering van de beschikbare hulpbronnen. Ook dit zou alles kunnen veranderen. Er zijn inderdaad verschillende factoren die tot zo’n enorme verandering kunnen leiden.
4. Transformatie
De laatste van de vier toekomsten die Jim Dator voorstelt is transformatie. In dit geval zou er een radicale transformatie van het systeem plaatsvinden, maar niet door natuurrampen of gebrek aan hulpbronnen. Integendeel, het zou te danken zijn aan de voordelen van de technologie en ons wereldwijde bewustzijn van een beter leven.
Er is inderdaad een mogelijkheid dat de mens een dieper bewustzijn van natuur en maatschappij zal ontwikkelen. Dit zou kunnen leiden tot andere machtsstructuren, waarin productie en geld niet het laatste woord hebben.
Het resultaat zou een wereld zijn die gericht is op zorg voor de natuur en de soort zelf, gebaseerd op een zoeken naar algemeen welzijn voor de meerderheid, niet voor de enkeling. Dit is de meest bemoedigende van de vier toekomsten van Dator. Hopelijk gaan we er naar toe.
Alle siterte kilder ble grundig gjennomgått av teamet vårt for å sikre deres kvalitet, pålitelighet, aktualitet og validitet. Bibliografien i denne artikkelen ble betraktet som pålitelig og av akademisk eller vitenskapelig nøyaktighet.
- Dator, J. (2019). Alternative futures at the Manoa School. In Jim Dator: A noticer in time (pp. 37-54). Springer, Cham.
- Solano, J. R. (2001). Los estudios del futuro: evolución y perspectivas. In Anales de la Universidad Metropolitana (Vol. 1, No. 2, pp. 209-223). Universidad Metropolitana.