Het ABC van angst
Angst, die emotie die zo bekend is, zo door iedereen wordt gevoeld en die in zoveel omstandigheden van ons leven heeft geleden. Het is elke keer aanwezig wanneer we een mogelijk gevaar voor ons voortbestaan identificeren. We nodigen het echter ook uit om aan onze zijde te staan in situaties die niet gevaarlijk hoeven te zijn als we ze objectief analyseren. Zelfs als ze in onze ogen echte tegenslagen lijken.
Wat angst niet weet, is dat het soms een wat zware en vervelende metgezel wordt. Dat is in werkelijkheid een gewicht dat we graag achter ons willen laten. Daarom is het nuttig om ons af te vragen: waarom verschijnt angst onuitgenodigd in ons leven? Waarom is ze zo onbeleefd?
De waarheid is dat we zelf verantwoordelijk zijn voor het optreden van angst. Dit komt door de manier waarop we de situaties in ons dagelijks leven gaan interpreteren. De werkelijkheid is objectief wat zij is, maar kan, afhankelijk van ieders perspectief, op de een of andere manier worden gezien. Laten we dieper op dit onderwerp ingaan.
Angst vergezelt ons met de beste bedoelingen, omdat we onze vriend, onze bondgenoot willen zijn. Het staat klaar om ons te helpen vechten tegen wat ons kan schaden of om weg te rennen als dat nodig is.
Angst in letters
Alle emoties hebben een cognitieve of mentale component, een andere fysiologische of emotionele component zelf, en een andere gedragscomponent. Die verwijst naar hoe we ons gedragen als we de emotie voelen. Bovendien verschijnen emoties meestal in een specifieke ruimtelijke en temporele context. Dit worden antecedente situaties genoemd.
Albert Ellis is de vader van rationeel-emotieve gedragspsychotherapie. Hij ontwierp een register genaamd de ABC Registry, het ABC van angst. Daarin splitste hij emoties op in hun delen. Wat hij met deze ontleding bedoelde was het analyseren van alle componenten, hoewel hij dacht dat de wortel van alle emotionele problemen vooral in de cognitieve component lag.
- De A verwijst naar de situatie die wij hebben meegemaakt, een zogenaamde risicovolle of verontrustende situatie.
- B is de cognitieve component. Dat wil zeggen de negatieve automatische gedachten en irrationele overtuigingen die door onze geest gaan wanneer we een bepaalde situatie tegenkomen en deze interpreteren of evalueren. Volgens de cognitieve psychologie zijn deze gedachten en overtuigingen een product van de opvoeding die we in de kindertijd hebben genoten, de vroege ervaringen die we hebben meegemaakt en de cultuur waarin we ons bevinden.
- C verwijst naar de emotionele en gedragsmatige component. Dat wil zeggen, wat we in die situatie voelen en hoe we ons daarin gedragen.
Bij angst zijn deze drie componenten meestal vrij goed gedifferentieerd. De behandeling omvat het analyseren van de situaties die mij angst bezorgen en waarmee ik te maken zal krijgen. Op dezelfde manier worden de gedachten geanalyseerd die ik in twijfel moet trekken en aanpassen, naast ons eigen gevoel van angst en de manier waarop we ons gedragen.
De A in het ABC van angst
A vertegenwoordigt een levenssituatie die voor de persoon min of meer riskant kan zijn. Hoewel de situatie objectief gezien geen enkel risico of gevaar met zich mee hoeft te brengen, wordt deze wel zo ervaren. De triggerende situaties voor deze situaties kunnen onder meer betrekking hebben op sociale, fysiologische, familie- en relatie-inhoud.
Wat telt is niet de inhoud, maar eerder dat de patiënt deze duidelijk kan identificeren als een geschiedenis van zijn angsttoestand.
De B in het ABC van angst
B is de gedachte of cognitie die de emotionele toestand van angst bepaalt. Het verschijnt met een snelheid van A, omdat het voor elke persoon persoonlijk en subjectief is. Niet alle mensen hebben dezelfde gedachten in dezelfde situaties. De interpretatie is een wereld en twee visies op dezelfde situatie hoeven helemaal niet hetzelfde te zijn.
Bij angst zijn de gedachten meestal catastrofaal, dramatisch en ook in de vorm van vragen die anticiperen op het slechtst mogelijke scenario. Enkele voorbeelden van angstige gedachten kunnen zijn:
- Wat als ik de date verpest?
- Wat moet ik doen als ik in het vliegtuig stap en er een ongeluk gebeurt?
In de meeste gevallen zijn deze gedachten sterk overdreven en onrealistisch en gebaseerd op de overtuiging dat het ergste zeer waarschijnlijk zal gebeuren.
Een strategie om deze gedachten te bestrijden is door te weten hoe je mogelijkheid en waarschijnlijkheid kunt onderscheiden. Dat iets mogelijk is, maakt het nog niet waarschijnlijk. Het is waar dat tragedies bestaan, maar we moeten bereid zijn deze onzekerheid in het leven te tolereren als we niet voortdurend angst op onze rug willen dragen.
De C in het ABC van angst
Ten slotte wordt de C-component van angst in tweeën gedeeld. De emotionele C, of de emotie zelf, en de gedragsmatige C, dat wil zeggen hoe we in een bepaalde situatie handelen.
De angstige emotie wordt gekenmerkt door zijn fysiologie, die zeer onaangenaam is voor de persoon die deze ervaart. Sommige uitingen van angst zijn tachycardie, wazig zicht, duizeligheid, trillen, koud zweet, deratisatie of depersonalisatie.
Dit zorgt ervoor dat mensen die aan deze symptomen lijden soms bang worden voor hun eigen angstreacties, waardoor deze manifestaties toenemen en de bekende vicieuze cirkel van paniek ontstaat.
Wat patiënten moeten begrijpen is dat deze manifestaties bedoeld zijn om ons te helpen ontsnappen aan mogelijke gevaren die ons leven in gevaar brengen. Daarom is het niet nodig om bang voor ze te zijn, maar juist het tegenovergestelde.
De typische gedrags-C van angst is de zogenaamde vecht-vluchtreactie. Als ik denk dat er gevaar is voor mijn voortbestaan, heb ik twee opties: vechten of vluchten. Deze reactie is heel logisch in het geval van reële gevaren. Het vormt een psychische stoornis als het gevaar niet bestaat, maar een product is van onze onrealistische gedachten die in component B zijn gecreëerd.
De vecht-vluchtreactie is het voedsel dat zorgt voor het overleven van angst, omdat het ons niet toestaat de emotie te tolereren en de intensiteit ervan uiteindelijk op natuurlijke wijze afneemt. Bovendien kunnen we cognitief niet controleren of gedachten op de werkelijkheid gebaseerd zijn of niet.
Door aan de situatie te ontsnappen, bevestigen we uiteindelijk opnieuw dat wat we dachten waar is. In de toekomst zullen we dus op dezelfde manier handelen. Hiermee wordt de vicieuze cirkel van angst gesloten. Die zal zonder verval in ons leven worden geïnstalleerd als een metgezel totdat we het in de ogen beginnen te kijken.
