Gezondheid en werkloosheid - een relatie

Veel mensen zijn zich ervan bewust dat werkloosheid veel negatieve gevolgen heeft en schadelijk is voor de algemene gezondheid van de mens.

Naast de sociale en psychologische gevolgen is er een sterk verband tussen gezondheid en werkloosheid. Werken is niet alleen een bron van inkomsten en een geldelijke beloning voor inspanning en waarde, het bevordert ook sociale relaties.

Niet alleen dat, maar het is ook een instrument voor de opbouw van je persoonlijke identiteit. Werkloosheid heeft dus op veel gebieden een negatieve invloed op het leven van mensen, vooral op hun gezondheid.

Jarenlang is er in de wetenschappelijke wereld een groot debat geweest over de relatie tussen gezondheid en werkloosheid. Aan de ene kant vroegen sommigen zich af of werkloosheid de gezondheid beïnvloedt. Aan de andere kant vroegen ze zich af of mensen met een slechte gezondheid een grotere kans hebben om werkloos te worden en/of een nieuwe baan te vinden.

Onderzoekers vonden in een studie over dit onderwerp (Engelse link) dat werkloosheid een direct effect heeft op de lichamelijke en geestelijke gezondheid van mensen. Op hun beurt vonden zij minder relevant bewijs dat de gezondheid van invloed is op de vraag of mensen een baan kunnen vinden. Zij concludeerden dus dat deze relatie tweerichtingsverkeer is.

Werkloosheid verslechtert de gezondheid

Het lijdt geen twijfel dat werkloosheid een belangrijke vitale stressfactor is, aangezien het gaat om een oncontroleerbare situatie van onbepaalde duur.

Bovendien is hij meestal het gevolg van een externe factor en belemmert hij de toegang tot meerdere versterkende factoren. Alsof dat nog niet genoeg is, moet de persoon een reeks persoonlijke middelen gebruiken om zich aan te passen en zijn situatie te veranderen.

Enkele van de kleine stressoren die verband houden met werkloosheid zijn:

• gebrek aan financiële middelen
• familieproblemen
• relatieproblemen
• het zoeken naar werk
• het zoeken naar hulp en middelen
• het geconfronteerd worden met mogelijke afwijzing

Wanneer een persoon een stressvolle situatie ervaart, vooral gedurende een lange periode, treden er veranderingen op in zijn lichaam zodat hij het probleem op de best mogelijke manier het hoofd kan bieden.

Als gevolg daarvan scheidt de hypothalamus-hypofyse-bijnier-as (HPA-as) het hormoon cortisol af. Hoewel deze reactie natuurlijk is, kan herhaalde activering leiden tot veranderingen in de activiteit ervan en in het cortisolgehalte.

Sommige deskundigen brachten deze veranderingen in verband met talrijke ziekten, net zoals zij werkloosheid in verband brachten met abnormale cortisolafscheiding. Toch waren deze patronen verschillend naargelang leeftijd en geslacht. Zij gaven aan dat, hoewel werkloosheid iedereen treft, dit niet op dezelfde manier gebeurt.

Gevolgen

Werkloosheid gaat gepaard met een slechtere algemene gezondheidstoestand. Hoewel dit in sommige samenlevingen te wijten kan zijn aan het gebrek aan ziektekostenverzekering of financiële middelen, staan deze effecten los van de ontvangen medische hulp.

Bovendien is de subjectieve gezondheidstoestand van werklozen doorgaans aanzienlijk slechter dan die van werkenden. Wat de lichamelijke problemen betreft, is het niet verrassend dat de gezondheidsveranderingen waarmee werkloosheid in verband wordt gebracht, op hun beurt weer verband houden met chronische stress, zoals:

• het risico op hart- en vaatziekten
• zwaarlijvigheid
• diabetes

Ook zijn er andere gevolgen voor de gezondheid, zoals middelengebruik. Bovendien heeft werkloosheid talrijke gevolgen voor de psychologische gezondheid:

• het welzijn het gevoel van eigenwaarde en de stemming nemen af
• de angstniveaus stijgen
• de persoonlijkheid verandert

Gezondheid beïnvloedt werkloosheid

In die zin hebben studies zich vooral toegespitst op de invloed van de geestelijke gezondheid op het vermogen van een persoon om een baan te behouden. Omdat werkloosheid gepaard gaat met een reeks beschadigingen van de geestelijke gezondheid, komt de werkloze in een vicieuze cirkel terecht waar moeilijk uit te komen is.

Iemand met een slechtere geestelijke gezondheid loopt dus meer kans om zijn baan te verliezen. Ook is hij of zij minder goed in staat om in de toekomst een baan te vinden. Bovendien zijn er veel mogelijkheden voor hun gezondheid om tussen de ene gebeurtenis en de andere te verslechteren.

Een hoog niveau van onbehagen hangt dus samen met een verhoogd risico om een baan te verliezen, net zoals onbehagen in de kindertijd samenhangt met werkloosheid op volwassen leeftijd.

Onderzoekers stelden ook vast (Engelse link) dat mensen met een lager depressieniveau gemakkelijker werk vinden, vooral mannen. Daarentegen bleek uit een nationaal onderzoek in Australië dat de geestelijke gezondheid van mannen meer te maken heeft met de duur van een toekomstige baan, maar de kans niet groter of kleiner maakte.

Voor de meeste studies gebruikten de deskundigen steekproeven met een klinische populatie. Daarom zou deze informatie moeten worden vergeleken met steekproeven uit de algemene bevolking.