De verschillen tussen stereotypen en genderrollen

Het identificeren van de verschillen tussen genderrollen en stereotypen kan ons helpen deze te identificeren en te ontmantelen. Kortom, bouwen aan een betere samenleving waarin we allemaal eerlijk vertegenwoordigd zijn.

Ondanks de grote sociale vooruitgang die de feministische beweging en de bewegingen voor seksuele diversiteit hebben geboekt, hebben we nog een lange weg te gaan. Het is waar dat zowel stereotypen als genderrollen zijn veranderd en aangepast aan de sociale eisen van onze tijd. Toch moeten we ze nog steeds zichtbaar maken en begrijpen. Op deze manier kunnen we ze transformeren.

Maar wat bedoelen we met praten over stereotypen en genderrollen? Hoe verschillen ze? In dit artikel leggen we de verschillen tussen hen uit. Bovendien identificeren we enkele manieren waarop je ze in je dagelijks leven kunt demonteren.

Stereotypen

We kunnen stereotypen begrijpen als cognitieve constructies die zijn opgebouwd uit karakteristieke attributen die verband houden met een sociale groep. Op deze manier kunnen stereotypen zowel positief als negatief zijn. Ze dienen vaak om categorieën te construeren die informatie over de sociale wereld ordenen.

Stereotypering bestaat uit het maken van generalisaties die ideeën, overtuigingen en voorstellingen over anderen vereenvoudigen en groeperen. Deze vereenvoudigingen worden natuurlijk gedeeld. Om hun aard te verwerven, is het in feite noodzakelijk dat ze collectief circuleren en zich verspreiden. Zo worden het codes die door grote groepen mensen worden begrepen.

Geslachts stereotypes

Rekening houdend met de vorige definitie, kunnen genderstereotypen worden opgevat als cultureel en historisch sociale overtuigingen die zijn geconstrueerd in overeenstemming met wat een groot deel van de samenleving verstaat onder een man, een vrouw of onderdeel van de LGBTIQ+ gemeenschap.

Met andere woorden, ze verwijzen naar de kenmerken die worden toegeschreven aan een groep mensen die zich identificeren met een bepaald geslacht.

Uitspraken als “vrouwen zijn emotioneler dan mannen” of “LHBTQ+ mensen zijn extraverter dan cisgender-mensen” zijn genderstereotypen.

Het probleem met genderstereotypen is dat ze zo ingeburgerd zijn geraakt dat we vaak niet stilstaan bij de gevolgen die ze hebben. Dit is vooral het geval voor vrouwen en seksuele dissidenten, maar kan ook voor mannen gelden.

Het bestaan van hyperstereotypische verbeeldingen van mannelijkheid of vrouwelijkheid maakt degenen die niet in dit normatieve kader passen het doelwit van kritiek, oordeel en vervolging.

Bovendien kan de reproductie van deze stereotypen ons gebonden houden aan genderrollen. Dit beperkt zowel onze mogelijkheden om te presteren als ons vermogen om onze talenten en capaciteiten ten volle te verkennen enorm.

Wat is een rol?

We kunnen het begrip rol op twee manieren begrijpen:

• Enerzijds vanuit sociologisch-antropologisch perspectief. Hier verwijst het idee van een rol naar de manier waarop een reeks waarden, attitudes en gedragingen cultureel aan mensen worden toegewezen. Dit is afhankelijk van de plaats die ze innemen in een sociale structuur.
• Aan de andere kant vanuit een psychosociaal perspectief. Vanuit deze visie is een rol gerelateerd aan de manier waarop mensen handelen vanuit de verwachtingen die bij een bepaalde functie horen.

Over het algemeen kunnen we rollen zien als organisatorische gedragspatronen. Ze zitten vol met verwacht gedrag en specifieke praktijken en worden aan mensen toegewezen op basis van hun netwerk van interacties en de positie die ze innemen in de sociale wereld.

Geslachtsrollen

In dezelfde lijn zijn genderrollen alle manieren waarop genderstereotypen gedragsverwachtingen worden. Deze zijn vooraf vastgesteld en manifesteren zich bij mensen als bepaald voorgeschreven gedrag.

Met andere woorden, genderrollen zijn het voertuig waarmee stereotypen in de praktijk worden gebracht. Bijvoorbeeld vanuit de veronderstelling dat vrouwen zorgtaken moeten uitvoeren, of dat mannen dokters moeten zijn, of dat LHBTIQ+ mensen het leven en de ziel van het feest moeten zijn.

Het is een vorm van naturalisatie van stereotypen die verband houden met gender. Een soort naturalisatie die tot uiting komt in de verwachting dat mensen zich op voorspelbare manieren gedragen, afhankelijk van hun genderidentiteit.

Is het mogelijk om genderrollen en stereotypen te transformeren?

Je begrijpt nu waarschijnlijk het verschil tussen deze twee concepten. Wat kun je echter met deze informatie?

Ten eerste moet je erkennen dat we allemaal zijn geabonneerd op gendernormen, zelfs voordat we geboren zijn. In feite lijken veel van de ideeën die we hebben over hoe het is om een man of een vrouw te zijn, natuurlijk voor ons. Daarom hebben we de neiging om ze als vanzelfsprekend te beschouwen.

Om deze reden moeten we beginnen met het veranderen van gendernormen. Daartoe moeten we ons vragen stellen over het sociaal geconstrueerde karakter van esthetische opvattingen.

We moeten onze omgangsvormen, onze houding ten opzichte van liefde en verkering, de keuze van beroepen en kinderspeelgoed beschouwen als een van de vele andere dimensies die aan bepaalde gendernormen kunnen worden gekoppeld.

Als we dit eenmaal hebben gedaan, zullen we gemakkelijker genderrollen en stereotypen kunnen herkennen. In ons eigen gedrag en in het soort gedrag dat we van anderen verwachten. De transformatie van deze patronen hangt af van onze eigen praktijken.