De vier types van moederlijke gevoeligheid

De rol van moeder is niet gemakkelijk, omdat er in deze functie regelmatig uitdagingen zijn. Aan de andere kant wordt deze rol nog ingewikkelder wanneer de persoon die deze rol op zich neemt, met diepe conflicten kampt die hij of zij niet heeft kunnen oplossen.
De vier types van moederlijke gevoeligheid

Laatste update: 13 januari, 2024

Het concept van moederlijke gevoeligheid werd geïntroduceerd door Mary Ainsworth. Volgens deze opvatting reageren moeders op verschillende manieren op hun kind, afhankelijk van de mate van gevoeligheid die zij hebben voor de behoeften van het kind.

Vanuit dit gezichtspunt zijn er vier soorten of types van moederlijke gevoeligheid: de gevoelige, de niet-beschikbare, de hypervigilante en de dubbelzinnige. Elk van deze vormen van reactie en relatie genereert op zijn beurt de verschillende soorten gehechtheid die een kind jegens zijn moeder ontwikkelt.

Hoewel er een universeel prototype bestaat van hoe een moeder zou moeten zijn, zijn niet alle vrouwen in staat zich daaraan te conformeren. Er zijn individuele omstandigheden die datgene wat van nature zou moeten gebeuren, beperken of afleiden. Laten we elk type moederlijke gevoeligheid bekijken.

Een moeder is iemand die de plaats van alle anderen kan innemen, maar wiens plaats niemand anders kan innemen.”

-Gaspard Mermillod-

Blije moeder met blije baby

Moederlijke gevoeligheid en veilige gehechtheid

1. Gevoelige moeders, de belangrijkste vorm van moederlijke gevoeligheid

Ainsworth definieert de gevoeligheid van de moeder als het vermogen van de moeder om drie aspecten van het leven van de baby te lezen en te begrijpen. De eerste bestaat uit de non-verbale communicatie van de baby; kanaal dat de eerste jaren heel belangrijk is. De tweede omvat de emotionele toestanden van het kind. En de derde bestaat uit respect voor de tijden van dialoog en stilte die het kind eist.

Wanneer de moederlijke gevoeligheid goed werkt, verschijnt de gevoelige moeder. Zij is degene die laat zien dat ze in staat is een breed scala aan emoties bij haar zoon vast te leggen en op de juiste manier te interpreteren.

Op dezelfde manier is ze in staat de stroom van interacties te reguleren, dat wil zeggen de afwisseling tussen dialoog en stilte. Ze zou overeenkomen met wat we een moeder zouden kunnen noemen die goed genoeg is.

2. Onbeschikbare moeders

Een andere vorm van moederlijke gevoeligheid is de ‘onbeschikbare moeder’. Het komt overeen met het type moeder dat emotioneel teruggetrokken is. Dit manifesteert zich als een onwil om in de behoeften van haar kind te voorzien. Het manifesteert zich meestal als een minimalisering van de negatieve gevoelens van het kind.

Ze is het soort moeder dat zegt dat haar kind in een opwelling huilt. Het zijn mensen die grote wrok koesteren en snel geïrriteerd zijn. Ze schelden het kind heel vaak uit en dreigen voortdurend met fysiek geweld om gehoorzaamheid te verkrijgen.

De zijn controlerend en geloven dat het kind degene is die zich aan hen moet aanpassen, ook al is hij de nieuwkomer op de wereld. Ze zijn ook vaak onbuigzaam en nemen meestal hun toevlucht tot vernedering om hun kinderen te straffen.

Ondanks alles houden ze ervan om het sociale imago van uitstekende moeders in stand te houden. Hun kinderen zullen antisociale eigenschappen hebben, met een neiging tot narcisme en verslavingen.

3. Hypervigilante moeders

Hypervigilante moeders komen overeen met degenen die op een slecht aangepaste of aangepaste manier reageren op de negatieve emoties van het kind. Deze moeders zijn gemakkelijk op de hoogte van de pijn of angst van de baby en raken gemakkelijk geïrriteerd.

Bij dit type moeder is het heel karakteristiek om met de baby te handelen, afhankelijk van haar eigen gemoedstoestand. Als ze in een slecht humeur zijn, bekritiseren ze het kind omdat het huilt of boos wordt. Het is gebruikelijk dat de dialoog die ze met het kind voeren slecht is, evenals het fysieke contact.

Moeders met dit soort moederlijke gevoeligheid zijn vaak rigide en controlerend. Het moederschap is voor hen pijnlijk. Zij compenseren dit door buitensporige bezorgdheid voor het kind, waardoor zij een controlerende overbescherming uitoefenen.

Dit soort band brengt angstige kinderen voort, die zonder aanwijsbare reden in een slecht humeur zullen zijn, minderwaardigheidsgevoelens zullen hebben en zeer gevoelig zullen zijn voor kritiek.

 

Moeder met huilend kind

4. Dubbelzinnige moeders

Dubbelzinnige moeders worden tegelijkertijd als bedreigend en beschermend figuur getoond. Over het algemeen zijn dit vrouwen die veel pijn met zich meedragen. Zijn dubbelzinnigheid met het kind is niet gematigd, maar extreem. Ze gaan van strelen tot gedrag dat gewelddadig kan zijn.

Deze moeders hebben tegelijkertijd lief en misbruiken. Zijn gedrag is niet coherent, omdat de gebaren van genegenheid en bedreiging willekeurig plaatsvinden. Ze kunnen lange tijd als beschermers fungeren en dan bedreigend worden.

Meestal hebben deze moeders hun eigen kinderwonden niet geheeld. Ze creëren een band van giftige afhankelijkheid bij hun kinderen. Deze moeders zijn ook een element van verwarring en instabiliteit. Ze bieden vaak voorlichting die risicovol gedrag waarschijnlijker maakt.

Als je het hen vraagt, zullen de meeste moeders je vertellen dat ze hun kinderen gelukkig willen zien. Ze hebben echter niet allemaal een gezond idee van wat geluk is. Ze zijn zich ook niet bewust van hun ongepaste gedrag.


Alle siterte kilder ble grundig gjennomgått av teamet vårt for å sikre deres kvalitet, pålitelighet, aktualitet og validitet. Bibliografien i denne artikkelen ble betraktet som pålitelig og av akademisk eller vitenskapelig nøyaktighet.


  • Escolano-Pérez, E. (2013). El cerebro materno y sus implicaciones en el desarrollo humano. Revista de Neurología, 56(2), 101-8.


Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.