De relatie tussen lichaamsbeweging en stress

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog Francisco Pérez.

Laatste update: 27 december, 2022

Wat voor gezonde activiteiten voer jij uit om je beter over jezelf te voelen? Als je antwoord iets in de trant van “sporten” is, ben je al goed bezig! Mensen die weinig lichaamsbeweging krijgen lijken het belang van de voordelen hiervan te bagatelliseren. De relatie tussen lichaamsbeweging en stress is echter wel het overwegen waard.

Men heeft een negatieve correlatie tussen lichaamsbeweging en stress gevonden: hoe meer je sport, hoe minder gestrest je bent. Lichaamsbeweging is dus een effectieve en gezonde manier om stress te bestrijden. Frequente lichaamsbeweging kan er dus daadwerkelijk voor zorgen dat we minder gestrest zijn.

Het belang van de relatie tussen lichaamsbeweging en stress

Men zou wel kunnen zeggen dat een stilstaand lichaam een dood lichaam is. Een vermoeid en sloom kind wordt over het algemeen gezien als een ongezond kind. Te weinig lichaamsbeweging kan tot een slechte gezondheid leiden:

• Dit maakt het moeilijk om extreme situaties te confronteren.
• Het vertraagt bovendien je metabolisme en verlaagt je energieniveau.
• Je houdt er bovendien een neiging aan over om te veel te eten.
• Ten slotte verhoogt dit alles de kans op middelenmisbruik.

Problemen die stress kunnen veroorzaken

Overmatige stress leidt tot een slechte gezondheid. Wanneer we langdurige periodes van stress doorstaan, zal dit tot nadelige lichamelijke reacties leiden. Hierbij kun je denken aan de uitscheiding van hormonen als cortisol.

Stress verlaagt ook ons energieniveau. We raken sneller vermoeid. Daardoor zal ons ziekteverzuim aanzienlijk stijgen en worden we lui wat betreft onze huishoudtaken. De persoonlijke kosten van al deze dingen zijn haast onmeetbaar.

Stress wordt ook in verband gebracht met onder andere:

• Hart- en vaatziekten
• Spijsverteringsstoornissen
• Ademhalingsstoornissen
• Stoornissen van het immuunsysteem
• Psychologische aandoeningen

Chronische stress kan bijvoorbeeld tot veel problemen van het hart- en vaatstelsel leiden. De dunne wanden van de bloedvaten kunnen scheuren, verharden, of dichtslibben.

Als onze stressniveaus blijven stijgen, kan dit tot verdere serieuze aandoeningen leiden, zoals:

• Hypertensie
• Coronaire hartziekten (ziekten van de bloedvaten op en om je hart)
• Tachycardie (versnelde hartslag)
• Episodische hartritmestoornissen
• Aneurysma’s (plaatselijke verwijdingen van slagaders)
• Embolieën (verstoppingen van je bloedvaten)

Zoals je ziet hebben we hierbij nog niet eens verder gekeken dan het hart! Daarom is het belangrijk om strategieën in je leven te verwerken om stress adequaat te confronteren. Lichaamsbeweging en stress kennen zoals eerder genoemd een negatieve correlatie. Door te sporten kun je je stressniveau dus aanzienlijk verminderen.

Cardio-oefeningen verbeteren onze gezondheid

Lichaamsbeweging is een nogal intense activiteit die behoorlijk wat zuurstof vergt. Wil je er zeker van te zijn dat je work-out daadwerkelijk voordelen biedt voor je hart- en vaatstelsel? Dan hou je jezelf minstens 20 minuten bezig met een gematigde cardio work-out.

In het Engels wordt cardio ook wel “aerobic” genoemd, wat wil zeggen dat het zuurstof nodig heeft. Cardio is hoort echter nooit het vermogen van je hart te overschrijden wat betreft het verkrijgen en verspreiden van bloed en zuurstof.

Hoe intenser de work-out, hoe hoger de hartslag. Als je je spieren te hard laat werken, zal je hart echter niet in staat zijn om je spieren van genoeg zuurstof te voorzien. Als je dat punt bereikt, zul je aan een zuurstoftekort lijden en de activiteit moeten staten.

Lichaamsbeweging als een actieve ontspanningsmethode

Er zijn twee soorten ontspanning: actief en passief.

• Passieve ontspanning omvat oefeningen zoals ademhalingsoefeningen, progressieve spierontspanning, meditatie, enzovoort.
• Actieve ontspanning kan daarentegen allerlei vormen aannemen. Denk hierbij aan hardlopen, wandelen, fietsen, zwemmen, dansen, enzovoorts. Kortom: actieve ontspanning omvat allerlei vormen van lichaamsbeweging.

Actieve ontspanning is beter geschikt om tegen stress in te zetten wanneer het niet om een wedstrijd gaat. In dat geval zou het namelijk een bron van nervositeit kunnen worden. Er bestaat een enorm verschil tussen hardlopen als hobby en hardlopen in een hardloopwedstrijd van 100 meter.

Lichaamsbeweging en stress

Zoals we eerder al zeiden, staan lichaamsbeweging en stress met elkaar in verband. Als we genoeg lichaamsbeweging krijgen, kunnen we onze stressniveaus laag houden.

Regelmatige lichaamsbeweging zal ons dus zowel fysiek als mentaal helpen. We verbranden calorieën en dit zal op zijn beurt de veroudering van ons lichaam tegengaan. Volgens medisch onderzoek kunnen we een aantal voordelen uit lichaamsbeweging halen.

Betere slaapkwaliteit

Als je gematigd sport, zul je je adrenaline- en noradrenalinespiegels laten dalen. Dit zal je helpen om in slaap te vallen en daarnaast ook beter te slapen. Een ander gevolg van een gematigde sportroutine is een lagere cortisolspiegel, waardoor je ook beter zult slapen.

Minder risico op een hartaanval

Mensen die minder dan 2.000 calorieën per week (actief) verbranden doordat ze te weinig sporten, lopen 64% meer kans op een hartaanval dan mensen die wel meer dan 2.000 calorieën per week verbranden. Laten we ook niet vergeten dat stress op zich al het risico op cardiovasculaire problemen verhoogt.

Als we regelmatig gematigd sporten, zullen we meer calorieën verbranden. Zodoende verminder je ook het risico op een hartaanval door regelmatig te sporten.

Door fitter te zijn zal je lichaam beter in staat zijn om zuurstof te vervoeren en op te nemen tijdens het sporten. Dit betekent ook dat onze hartslag lager zal zijn wanneer we rusten en dat we minder melkzuur produceren. Bovendien zorgt het er ook voor dat we meetbaar betere resultaten behalen wanneer we wel daadwerkelijk aan het sporten zijn.

Bovendien geldt dat hoe meer lichaamsbeweging we krijgen, hoe lager onze triglyceridespiegel zal zijn. Triglyceriden zijn een soort lipide die in ons bloed voorkomt. Door het niveau hiervan te verlagen, zal de verhouding tussen goede en slechte cholesterol verbeteren.

Hoe? Doordat het de aanwezigheid van lagedichtheidlipoproteïnen vermindert. Deze lipoproteïne staat toe dat cholesterol zich ophoopt in je bloed. Dit kan op den duur leiden tot atherosclerose, ofwel het dichtslibben van je bloedvaten.

Een verbeterd vermogen om stress onder ogen te komen

Onderzoek laat blijken dat een verbeterde doorloop van zuurstof naar de hersenen de beschikbaarheid van glucose verbeterd. Glucose is precies datgene waar je hersenen op teren. Als we zodoende dus het functioneren van onze hersenen verbeteren, zullen we ons minder snel gestrest voelen.

Catecholamineniveaus in onze hersenen worden ook verminderd door lichaamsbeweging. Catecholamines omvatten verscheidene neurotransmitters zoals noradrenaline, adrenaline en dopamine. Door deze te reguleren, verbeteren we dus ook onze stemming door angst en verdriet te verminderen.

Concluderend kunnen we stellen dat lichaamsbeweging en stress in een zeer hechte relatie verkeren. Het is dus niet moeilijk om in te beelden dat een verbeterde conditie ons kan helpen om stress te confronteren.

Lichaamsbeweging maakt ons zowel fysiek als mentaal sterker en geeft ons het gevoel dat we in staat zijn om de oorzaken van onze stress onder controle te houden.