De driedelige theorie van Sternberg over intelligentie
De meeste mensen hebben een redelijk duidelijk idee van wat intelligentie is. Toch heeft men het begrip intelligentie in de loop van de geschiedenis op veel verschillende manieren omschreven. Vele deskundigen zoals Binet, Weschler, Spearman, Catell en Sternberg hebben theorieën over intelligentie ontwikkeld. Sternberg ontwierp een driedelige theorie.
We zullen ons in dit artikel dus focussen op het werk van Robert Sternberg, een psycholoog en professor aan de Cornell University. Sternberg omschrijft intelligentie vanuit een cognitief psychologisch standpunt.
Voor hem is intelligentie “een geestelijke activiteit die gericht is op doelgerichte aanpassing door middel van selectie en vormgeving aan omgevingen in de echte wereld die relevant zijn voor het leven van iemand.”
Sternberg geloofde in feite dat intelligentie de relatie is die een individu op een cognitief niveau heeft met zijn context. De doelstelling is dan om zich aan te passen aan die context en/of de context te veranderen.
Sternberg is hiermee echter niet gestopt. Hij heeft bovendien ook een theorie ontwikkeld die hij de driedelige theorie over intelligentie noemde. Hierin beschrijft hij drie soorten intelligentie:
- Analytische intelligentie.
- Creatieve intelligentie.
- Contextuele intelligentie.
“Intelligentie is het vermogen om zich aan te passen aan verandering.”
-Stephen Hawking-
De fundamentele principes van de driedelige theorie over intelligentie
We hebben het eerder al vermeld. Sternberg heeft dus drie types van intelligentie uitgewerkt: analytisch, creatief en contextueel. Elke vorm van intelligentie maakt ook deel uit van drie subtheorieën. Die vullen elkaar bovendien aan. Sternberg splitst ze op in componentieel, proefondervindelijk en praktisch.
“Een wijs man zal meer kansen creëren dan hij vindt.”
-Francis Bacon-
Het verband tussen intelligentie en het innerlijke leven van het individu: de bestanddelen van intelligentie
De driedelige theorie van intelligentie beschrijft onder andere het verband tussen intelligentie en het innerlijk leven van een individu. Deze theorie doet dit door middel van de elementen in de geestelijke processen die betrokken zijn bij het denken:
- Het uitvoerende proces dat je toepast om de oplossingen voor problemen of opdrachten te plannen, te checken en te evalueren.
- Uitvoerende elementen. Dit zijn de processen op een lager niveau. Ze maken deel uit van alle elementen die betrokken zijn bij de uitvoering van opdrachten die uit meerdere componenten bestaan.
- Elementen van kennisverwerving. Dit zijn de processen die je voornamelijk gebruikt om problemen op te lossen.
Deze bestanddelen zijn in grote mate onderling afhankelijk. Samen vormen ze wat de auteur analytische intelligentie noemt.
De relatie tussen intelligentie en individuele ervaring
De drie soorten elementen om informatie te verwerven zijn van toepassing op taken en situaties die verschillen in niveau van individuele ervaring.
Wanneer je iets voor het eerst doet, dan is het nieuw. Als je het echter blijft doen, dan wordt het dus een automatisme. Dit type intelligentie noemt Sternberg in zijn driedelige theorie de creatieve intelligentie.
De context van intelligentie: de functies van mentale zelfsturing
De driedelige theorie van Sternberg omschrijft dagelijkse intelligentie als de selectie en de verandering van omgevingen in de echte wereld. Het zijn omgevingen die voor ons leven en onze vaardigheden relevant zijn. Aanpassing is in dit geval ook altijd de achterliggende doelstelling.
De hersenen kiezen eerst voor aanpassing. Als dat niet werkt, dan gaan ze over tot selectie of verandering. Dat brengt ons bij de laatste vorm van intelligentie die Sternberg voorstelt, de contextuele intelligentie.
“Is er iemand zo wijs dat hij uit de ervaring van anderen leert?”
-Voltaire-
Intelligente mensen gaan op zoek naar de ervaringen die ze willen hebben
Dit is een citaat van Aldous Huxley. Het is perfect omdat het intelligentie verbindt met de persoonlijke verlangens van elk individu. Dit is vooral relevant in onderwijsomgevingen. Eigenlijk zou één van de voornaamste doelstellingen van het onderwijs de ontwikkeling van meervoudige intelligentie, emotionele intelligentie en driedelige intelligentie moeten zijn.
Deze drie soorten intelligentie helpen elke persoon om emotionele, cognitieve en andere vaardigheden in hun dagelijks leven te ontwikkelen. Het kan dus heel handig zijn om toegang te hebben tot meerdere theorieën over intelligentie. Ze maken het immers mogelijk om intelligentie op vele verschillende manieren te bekijken.
Inzicht in deze theorieën kan vooral nuttig zijn voor opvoeders. Zij kunnen dit soort kennis namelijk toepassen in de klas. Op die manier kunnen ze de leeromgeving verbeteren en hun studenten motiveren.
Alle siterte kilder ble grundig gjennomgått av teamet vårt for å sikre deres kvalitet, pålitelighet, aktualitet og validitet. Bibliografien i denne artikkelen ble betraktet som pålitelig og av akademisk eller vitenskapelig nøyaktighet.
- Jiménez Rey, E. M., & Perichinsky, G. (2008). La teoría triárquica de la inteligencia de sternberg aplicada a la creación de programas. In X Workshop de Investigadores en Ciencias de la Computación.