De diagnose van migraine, een invaliderende neurologische aandoening

Migraine is niet alleen hoofdpijn. Het is een invaliderende neurologische ziekte waarvoor niet altijd een adequate diagnose of specifieke interventie bestaat.

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog Valeria Sabater.

Laatste update: 24 september, 2023

De diagnose van migraine moet in een vroeg stadium worden gesteld om te proberen de levenskwaliteit van de patiënt zoveel mogelijk te behouden. Maar, en hier begint het probleem, patiënten worden niet altijd doorverwezen naar de meest geschikte specialisten.

Daarom nemen ze vaak hun toevlucht tot zelfmedicatie (waardoor de ziekte verergert) en duurt het meestal gemiddeld twee tot drie jaar om een effectieve interventie op te starten.

Migraine is niet zomaar hoofdpijn. In werkelijkheid is het een invaliderende neurologische ziekte. Het treft meer vrouwen en de behandeling is nog steeds even complex als uitdagend. Experts suggereren dat het een aandoening is waarbij niet alleen farmacologische behandeling nodig is. Ook de levensstijl en eetgewoonten zijn belangrijk.

Deze aandoening heeft een enorme impact op de huidige maatschappij. In een onderzoek (Engelse link) dat werd uitgevoerd aan de Universiteit voor Neuromedicine Trondheim (Noorwegen), werd erop gewezen dat migraine de belangrijkste oorzaak is van invaliditeit bij mensen onder de 50 jaar.

Het is zelfs de meest voorkomende oorzaak van ziekteverzuim volgens Timothy Steiner en collega’s, auteurs van dit werk.

In 2006 beweerde de European Headache Federation dat migraine een vergeten epidemie is en dat we betere middelen en onderzoek nodig hebben. Bovendien beweerden ze dat een groter maatschappelijk bewustzijn een prioriteit is. Ze suggereerden ook dat een groot aantal mensen geen juiste diagnose heeft gekregen.

De diagnose van migraine

Migraine is een veelzijdig neurobiologisch verschijnsel. Met andere woorden, er zijn tal van neurochemische veranderingen bij betrokken en de symptomen zijn heterogeen. Sommige migraine is van vasculaire oorsprong en gaat gepaard met duizeligheid en ataxie. Er zijn er ook die alleen op bepaalde momenten in het leven optreden.

De diagnose migraine is niet altijd eenvoudig. Het gebeurt meestal vrij laat of zelfs verkeerd, omdat het verward kan worden met spanningshoofdpijn of vermoeide ogen.

In 2018 werd een Europese studie uitgevoerd die bekend staat als de Eurolight studie (Engelse link). Het kwam tot dezelfde conclusies. Dat we te maken hebben met een ziekte waar medische en zelfs sociale middelen niet voldoende op voorbereid lijken te zijn.

• De auteurs van dit onderzoek beweerden dat slechts 33 procent van de migrainepatiënten naar een specialist gaat. De rest neemt zijn toevlucht tot zelfmedicatie of wordt behandeld door hun huisarts, die niet altijd aan hun behoeften voldoet. Daardoor verbetert hun kwaliteit van leven niet.
• Bijna 50 procent van de mensen die naar de dokter gaan, zien af van hun behandeling omdat ze niet de verwachte resultaten zien. Dit is een probleem, want als ze hun toevlucht nemen tot zelfmedicatie, lopen ze het risico dat hun migraine chronisch wordt.

Wat zijn de symptomen voor de diagnose migraine?

De diagnostische criteria zijn vastgesteld door de International Headache Society. Ze zijn als volgt:

• Migraine kan zich presenteren met of zonder aura.
• De aura bestaat uit een reeks veranderingen die voorafgaan aan de migraine zelf. Het gaat om problemen met gevoeligheid, gezichtsvermogen, evenwicht, spiercoördinatie, enz.
• De meestal kloppende pijn houdt tussen de vier en 72 uur aan.
• De pijn wordt erger bij lichamelijke activiteit.
• Tijdens de pijn treedt een van de volgende symptomen op: misselijkheid, braken, fotofobie en/of sonofobie (irritatie aan licht, geluiden en geuren).
• Dit type hoofdpijn kan tot vijf keer per maand optreden.

Er moet worden opgemerkt dat een volledige klinische analyse (lichamelijk onderzoek en gedetailleerd neurologisch onderzoek) moet worden uitgevoerd om de diagnose migraine te kunnen stellen.

Migraine behandeling

Zoals we al eerder zeiden, vereist de behandeling van migraine een multidisciplinaire aanpak. Met andere woorden, medicijnen zijn niet genoeg. Hoe graag de patiënt ook paracetamol of ibuprofen wil om de pijn te verlichten, op de lange termijn dragen ze niet veel bij. In plaats daarvan zijn specifieke medicijnen nodig, naast andere gespecialiseerde en aanvullende strategieën. Deze zijn als volgt:

• De patiënt moet alle gegevens over de aandoening tot zijn beschikking hebben. Ze moeten worden geïnformeerd dat het een neurologische aandoening is. Ook moeten ze een dagboek van hun hoofdpijn bijhouden.
• Alleen dan kan men triggers identificeren en nauwkeurigere (en gepersonaliseerde) strategieën worden aanbevolen.
• Voor ernstigere migraineaanvallen worden triptanen of dihydro-ergotamine voorgeschreven, evenals anti-emetica. Dit zijn dopamineantagonisten.
• Een specifiek dieet wordt aanbevolen.
• Bijvoorbeeld om koffie, wijn, kaas en chocolade te vermijden.
• Psychotherapie is ook geschikt om triggers zoals stress en angst te verminderen.
• In deze context worden meestal ook bepaalde ontspanningstechnieken aangeleerd.

Tot slot is de behandeling van migraine vooral gebaseerd op preventieve maatregelen om het optreden ervan te verminderen of te voorkomen. Daarom moet alles in het werk worden gesteld om in een vroeg stadium een diagnose te krijgen. Daarom moet men een gekwalificeerde specialist raadplegen.