Hoe beïnvloeden de cultuurdimensies van Hofstede ons?

Elke maatschappij heeft zo zijn regels, waarden en symbolen. Dat is waarom we zeggen dat verschillende maatschappijen verschillende culturen hebben. Het is echter onmogelijk om het niet over Hofstede te hebben als het gaat om het bestuderen van culturele verschillen. Hij is namelijk de bedenker van het model met de vijf cultuurdimensies.

Hofstede toonde aan dat mensen op regionaal en nationaal niveau bepaalde kenmerken met elkaar delen. Volgens hem beïnvloeden deze kenmerken hun gedrag en gaan ze meestal niet na verloop van tijd weer weg. Hij noemt deze patronen cultuurdimensies.

De vijf cultuurdimensies van Hofstede zijn machtsafstand, individualisme versus collectivisme, masculiniteit versus feminiteit, onzekerheidsvermijding en lange- of kortetermijndenken. Elke cultuurdimensie heeft twee kanten. Een maatschappij kan in elke dimensie hoog of laag scoren en dat leidt tot andere kenmerken en gedrag.

Machtsafstand in cultuurdimensies

Machtsafstand is de manier waarop een maatschappij macht accepteert in haar instellingen en organisaties. De landen met een kleine machtsafstand hebben meestal de neiging om gedecentraliseerde organisaties te hebben. Landen met een grote machtsafstand hebben daarentegen gewoonlijk een voorkeur voor gecentraliseerde autoriteit.

Deze dimensie gaat over hoe de minst machtige leden van de maatschappij macht accepteren en of ze verwachten dat het gelijk verdeeld is. Het belangrijkste hier is hoe een maatschappij omgaat met ongelijkheid tussen mensen.

Mensen in maatschappijen met een hoge machtsafstand accepteren vaak een hiërarchische orde. Het is prima dat iedereen een plaats heeft, zonder enige uitleg. In maatschappijen met een lage machtsafstand proberen mensen macht echter gelijkmatig te verdelen. Ze vragen altijd om rechtvaardiging als er ongelijkheden zijn op het gebied van macht.

Enkele voorbeelden van landen met grote machtsafstanden zijn Maleisië, Guatemala en Panama. Landen met een kleine machtsafstand, zijn landen als Oostenrijk, Israël en Denemarken.

Individualisme versus collectivisme

Binnen deze dimensie kunnen we individualisme definiëren als een voorkeur voor een ongestructureerde sociale omgeving. Mensen moeten voor zichzelf zorgen.

Collectivisme is het tegenovergestelde. Het betekent dat er een voorkeur is voor een sterk verbonden sociale omgeving. Mensen hoeven zich geen zorgen te maken of hun familieleden of de mensen binnen hun groep op een dag voor hen zullen zorgen. Het enige dat je in ruil daarvoor hoeft te geven is, onvoorwaardelijke loyaliteit.

Je kunt het verschil tussen deze twee dimensies zien door naar het zelfbeeld van mensen te kijken. Sommige mensen definiëren zichzelf als een ‘ik’ en sommige mensen definiëren zichzelf als een ‘wij’.

Tot slot zijn individualisme en collectivisme de cultuurdimensies waarin je verwijzingen kunt zien naar hoeveel waarde burgers hechten aan onafhankelijkheid, toewijding aan de regels van de samenleving en loyaliteit aan de groep waartoe ze behoren. Individualistische mensen zorgen voor zichzelf, waarderen persoonlijk succes en stellen hun eigen interesses voorop.

Collectivistische mensen hebben daarentegen sterk het gevoel tot een groep te behoren. Collectivistische interesses zijn ook belangrijker voor hen dan persoonlijke interesses. Voor hen zijn hiërarchie en relaties met andere mensen erg belangrijk.

Studies over deze dimensie tonen aan dat landen als de Verenigde Staten, Australië en het Verenigd Koninkrijk, de meest individualistische landen zijn. Voorbeelden van de meest collectivistische landen zijn Guatemala, Ecuador en Panama.

Masculiniteit versus feminiteit

Binnen deze dimensie houdt masculiniteit in dat een maatschappij de voorkeur geeft aan prestaties, heldendom, assertiviteit en materiële beloningen voor succes. Dit soort maatschappijen zijn over het algemeen ook competitiever.

Het tegenovergestelde, feminiteit, houdt in dat een maatschappij een voorkeur heeft voor bescheidenheid, zorg voor de zwakken en kwaliteit van leven. Dit soort maatschappijen richten zich over het algemeen meer op overeenstemming. Vanwege de kenmerken van deze twee soorten maatschappijen, gebruiken we soms ook wel de termen harde culturen en zachte culturen.

De term ‘masculiniteit’ heeft te maken met een maatschappij waarin de genderrollen heel duidelijk zijn. Mannen moeten assertief en hard zijn en gericht op materieel succes. Vrouwen moeten bescheiden, gevoelig en bezorgd zijn over de kwaliteit van leven.

De term ‘feminiteit’ heeft eerder betrekking op een maatschappij waarin genderrollen elkaar overlappen. In dit soort maatschappijen zijn zowel mannen als vrouwen bescheiden, teder en bezorgd over de kwaliteit van leven. De meest mannelijke landen (in deze zin) zijn Japan, Hongarije en Oostenrijk. De meest vrouwelijke landen volgens deze definities zijn Zweden, Noorwegen en Nederland.

Onzekerheidsvermijding

Onzekerheidsvermijding is de dimensie die betrekking heeft op hoe comfortabel mensen in een bepaalde maatschappij zich voelen ten opzichte van onzekerheid en dubbelzinnigheid. Het belangrijkste hier is hoe een maatschappij omgaat met het gegeven dat je nooit de toekomst kunt kennen. Moet je proberen om de toekomst zelf in handen te nemen of de dingen gewoon op hun beloop laten?

Landen met een hoge onzekerheidsvermijding hebben extreem strenge codes over hoe je moet denken en handelen. Deze maatschappijen accepteren nooit enig gedrag of idee dat zich niet aan deze codes houdt.

Maatschappijen met een lage onzekerheidsvermijding hebben daarentegen een veel meer ontspannen houding. Binnen dit soort maatschappijen zijn de praktische aspecten veel belangrijker dan de principiële aspecten.

Je kunt zien dat de inwoners van landen die laag scoren in deze dimensie een goede zelfmotivatie hebben, meer risico’s nemen en minder onafhankelijk zijn.

Dit verschilt erg van landen met een hoge onzekerheidsvermijding. De inwoners van dit soort landen houden namelijk van stabiliteit, regels en sociale normen. Ze proberen daarom zoveel mogelijk risico’s te vermijden (alhoewel ook dit een risico met zich meebrengt – langzamere vooruitgang).

De landen met de hoogste onzekerheidsvermijding zijn Griekenland, Portugal en Guatemala. De landen met de laagste score in deze dimensie zijn Singapore, Jamaica en Denemarken.

Langetermijndenken versus kortetermijndenken

Alle maatschappijen moeten hun banden met het verleden weten te behouden terwijl ze tegelijkertijd moeten omgaan met de uitdagingen van het heden en de toekomst. De meeste maatschappijen geven echter op verschillende manieren prioriteit aan deze twee doelen.

Maatschappijen die meer op de korte termijn denken, proberen over het algemeen vastgeroeste tradities en regels in stand te houden. Ze hebben een zeer achterdochtige kijk op sociale verandering.

Maatschappijen die meer op de lange termijn gericht zijn, zijn daarentegen vaak iets praktischer. Ze doen veel meer moeite om te investeren in modern onderwijs. Dit doen ze omdat ze het zien als een manier om zichzelf voor te bereiden op de toekomst.

Langetermijndenken is gericht op de waarden die te maken hebben met toekomstige beloningen. Mensen zijn bereid om sociaal succes of zelfs emotionele bevrediging op de korte termijn te laten liggen, zodat ze zich kunnen voorbereiden op de toekomst. Maatschappijen met deze culturele visie hechten waarde aan volharding, doorzettingsvermogen, besparingen en aanpassingsvermogen aan nieuwe situaties.

Kortetermijndenken richt zich op het verleden en het heden en beschouwt ze als belangrijker dan de toekomst. Een maatschappij met deze visie hecht waarde aan traditie, huidige sociale hiërarchieën en vervullende sociale verplichtingen. Directe bevrediging is belangrijker dan tevredenheid op de lange termijn.

De landen die het meeste op de lange termijn denken zijn, China, Hong Kong en Taiwan. De meest kortetermijngerichte landen zijn Venezuela, Uruguay en de Verenigde Arabische Emiraten.

In wat voor soort land woon jij?

Wellicht ben je inmiddels wel geïnteresseerd in de score van je eigen land. Als dat zo is, neem dan eens een kijkje op deze pagina, opgezet door Hofstede zelf. Je kunt er kijken hoe je eigen land scoort en je land vergelijken met andere landen. Zelfs als een land echter hoog scoort in bepaalde cultuurdimensies, betekent dit natuurlijk niet dat deze score van toepassing is op elke burger.

Dat gebeurt meestal alleen bij kleine maatschappijen, die veel gedeelde overtuigingen hebben. Dat is ook waarom deze theorie zich voornamelijk richt op grote maatschappijen en groepen. Uiteindelijk kunnen mensen individueel altijd verschillen van de groep waartoe ze behoren. Ze kunnen altijd andere scores hebben binnen deze cultuurdimensies.