Mannen ervaren niet altijd voordelen van machismo
Machismo, of machogedrag, is een ideologie die ervan uitgaat dat mannen anders zijn dan vrouwen. Bovendien maakt dit verschil hen superieur aan vrouwen. Het lijkt misschien een overdreven manier van denken. Maar het is tegenwoordig één van de meest voorkomende overtuigingen. Het komt eigenlijk zelfs zo vaak voor dat het deel geworden is van vele instellingen en tradities. Maar machismo kan ook mannen kwetsen. Ze ervaren niet altijd voordelen van machismo.
Deze manier van denken beperkt zich niet alleen tot gedachten. Het is ook de bron van vele machistische en seksistische gedragingen.
Mensen die zich deze overtuiging eigen gemaakt hebben, gedragen zich, zelfs zonder het te beseffen, anders tegenover vrouwen dan tegenover mannen. Ze zijn vaak meer beschermend of paternalistisch tegenover vrouwen. Maar ze betrekken hen niet bij taken die kenmerken inhouden die volgens hen “mannelijk” zijn. Ze laten vrouwen bijvoorbeeld niet deelnemen aan activiteiten die kracht vereisen of die niet overeenstemmen met de typische of traditionele vrouwelijke rollen.
Een handleiding voor vrouwen
Machismo veroorzaakt ontelbare nadelen voor vrouwen. Het beïnvloedt ook alle aspecten van het leven. In het werkveld hebben vrouwen minder kansen om de banen te krijgen die niet passen bij wat het “collectieve bewuste en onbewuste” van hen verwacht. Ze hebben ook minder kans om een positie te verwerven met een grote verantwoordelijkheid. Bovendien zijn hun lonen vaak lager dan die van mannen in gelijkwaardige posities. Dit alles gaat dan zelfs nog niet eens over intimidatie op de werkvloer…
Op persoonlijker vlak moeten vrouwen aan een groot aantal “vereisten” voldoen wat betreft hun fysieke uiterlijk. Ze moeten slank zijn, maar niet plat of zonder vormen. Ze moeten make-up gebruiken, maar niet te veel. Vrouwen moeten stijlvolle kleding dragen die goed past; uitdagend maar niet extravagant. Bovendien moeten ze ook een gave huid hebben.
Op het seksuele vlak verwacht men van vrouwen dat ze onderdanig zijn. We denken hier aan het klassieke beeld van de prinses die op haar prins wacht, of de onderdanige en toegewijde student die verliefd wordt op de jonge rebel die hij probeert te veranderen. Dit zijn geromantiseerde voorstellingen die de collectieve verbeelding uitmaken. Meisjes moeten wachten tot ze door mannen begeerd worden. Maar hoe zeer ze dit ook willen, ze mogen hun eerste toenaderingen niet aanvaarden. Want anders kunnen ze “gemakkelijk” lijken.
Een handleiding voor mannen
Het klinkt misschien tegenstrijdig. Maar machismo kan ook mannen kwetsen. Want deze manier van denken en de handelingen die ermee verbonden zijn, hebben vaak ook negatieve gevolgen voor mannen. Deze gevolgen kunnen gemakkelijk onopgemerkt optreden omdat hun uiterlijke verschijningsvormen tegen onze intuïtie ingaan of gemaskeerd zijn. We willen dit verder in het artikel bespreken.
Mannen verdienen op het werk meestal meer en worden gemakkelijker aangenomen voor bepaalde posities. Maar er zijn ook banen die men niet als taken voor mannen beschouwt. We hebben het hier over banen die typisch verbonden worden met vrouwen (verpleegster, stewardess, secretaresse). Mannen hebben het moeilijker om dit soort jobs te krijgen. Soms kunnen hun leeftijdsgenoten hen ook belachelijk maken omdat ze een “vrouwelijke” baan hebben. Mannen komen vaak ook terecht in werk dat meer lichamelijke kracht (mijnbouw) inhoudt. Dit eist een hoge tol van hun gezondheid. Dit is dus een manier waarop machismo mannen kwetst.
Ook op het persoonlijke vlak worden mannen geconfronteerd met vele eisen. De norm ligt niet zo hoog als wat van vrouwen geëist wordt. Maar ook mannen moeten zich zorgen maken over hun sociale en openbare imago. Mannen moeten veiligheid uitstralen. Vaak doen ze dat door middel van een stevig lichaam en door vele uren in de sportschool door te brengen.
Wat betreft de seks is de traditionele rol van de man dat hij moet domineren en de seks op gang brengen. Want zij zijn de charmante prins of de rebel zonder doel. Mannen moeten het initiatief nemen en de vrouwen van wie ze houden, najagen. Uiteraard moeten ze ook de eer van hun dame altijd verdedigen en beschermen. Bovendien moeten mannen in de groep van hun mannelijke leeftijdsgenoten opvallen en leiders zijn. Dit is nog een andere manier waarop machismo mannen kwetst.
Machismo en de werkelijkheid voor mannen
We hebben het dus al gezegd dat mannen leiders moeten zijn. Maar de meeste “macho”-gedragingen zijn vaak ook de meest risicovolle. Door een leidersrol op zich te nemen moeten ze misschien vechten. Of ze moeten dingen doen die hun welzijn in gevaar brengen om te bewijzen dat ze de controle in handen hebben of dat ze op basis van de vooropgestelde normen van het machismo waardig zijn. Andere vormen van risicogedrag zijn drugsgebruik en gokken. Mannen ervaren meer groepsdruk om drugs te gebruiken. Ze moeten dus meer weerstandsvermogen hebben dan vrouwen. De mannen die niet tot risicovol gedrag overgaan, hebben hun eigen afwijkende naam: “deurmat.”
Eén van de meest dwingende omgevingen waarin we het gevaar van deze risicovolle gedragingen zien, is een oorlog. Wanneer een land de oorlog verklaart, is de meerderheid van de soldaten die naar het front trekt, mannen. Het leger is vaak ongunstig voor mannen. Want ze worden vaak het gevraagd om de gevaarlijkste of meest veeleisende opdrachten uit te voeren.
Na alle situaties die we beschreven hebben, komen we bij het laatste en meest tragische gevolg van machismo, de dood. Mannen sterven gemiddeld zes jaar eerder dan vrouwen. Seksisme moedigt vele risicovolle gedragingen aan die de gezondheid van mannen aantasten. Wanneer ze verouderen, zullen ze hiervan de gevolgen dragen, ook al beseffen ze niet waarom.