Cognitieve stoornissen bij mensen met migraine

Heb je last van migraine en heb je wel eens last gehad van "mentale mist", geheugenverlies of moeite met het nemen van beslissingen? Er zijn cognitieve verschijnselen verbonden aan deze aandoening die je misschien interessant vindt om te weten.

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog Valeria Sabater.

Laatste update: 16 juni, 2025

Cognitieve stoornissen bij mensen met migraine is een fenomeen waar veel bewijs achter zit. Tijdens deze pijnlijke en vervelende aanvallen treden er veranderingen op in de hersenen die leiden tot stoornissen in de aandacht en concentratie.

Het denken vertraagt, wat leidt tot geheugenverlies. Dit zijn milde en bijna altijd tijdelijke verstoringen, maar het komt vaak voor dat veel patiënten die aan deze neurologische aandoening lijden, klagen over cognitieve tekortkomingen.

Deze frequente klinische realiteit stimuleert de toepassing van meer therapeutische strategieën om patiënten een betere kwaliteit van leven te bieden.

Kenmerken van cognitieve stoornissen bij mensen met migraine

Over het algemeen is elk ongemak een afleiding die de cognitieve prestaties vermindert, waardoor alledaagse taken zoals studeren, concentreren of problemen oplossen moeilijker worden.

Onderzoeken zoals gepubliceerd in het tijdschrift Dementie en Neuropsyc hologie (Engelse link) benadrukken dat mensen met migraine  lichte beperkingen hebben bij taken waarbij verschillende cognitieve processen een rol spelen.

Vaak hebben mensen die al jaren last hebben van deze neurologische aandoening last van geheugen- en aandachtsstoornissen. Deze episodes zijn bijna altijd tijdelijk en gekoppeld aan het aantal uren of dagen dat de aanvallen duren. De wetenschap houdt zich echter ook bezig met de vraag of ze een langetermijneffect kunnen hebben.

Gerelateerde oorzaken: elektrische stoornissen bij migraine

Cognitieve stoornissen komen vaker voor bij patiënten met een chronisch verloop van de ziekte. Analyses zoals die zijn uitgevoerd aan het Instituut voor Experimentele Neurologie (Engelse link) in Milaan, benadrukken dat deze aandoening geassocieerd wordt met functionele en structurele veranderingen in verschillende corticale en subcorticale gebieden van de hersenen.

Daarnaast treden er vaak elektrische stoornissen op, bijvoorbeeld de zogenaamde “corticale spreidende depressie (CSD)”.

Dit resulteert in een hoge gevoeligheid voor externe prikkels en problemen bij het richten van de aandacht. Deze abnormale elektrische activiteit parallel aan migraine maakt het voor de hersenschors moeilijk om onder andere taken als concentratie en besluitvorming uit te voeren. Cognitieve stoornissen bij mensen met migraine zijn duidelijker als de patiënt vaak last heeft van aanvallen.

Welke cognitieve functies worden beïnvloed

De cognitieve processen die het meest worden beïnvloed tijdens een migraineaanval zijn aandacht en executief functioneren. Dit zijn gebieden die zeer cruciaal zijn voor het dagelijks functioneren. Over het algemeen zal iemand die midden in een migraineaanval zit moeite hebben met de volgende processen:

• Leren.
• Plannen maken.
• Verbaal geheugen.
• Beslissingen nemen.
• Informatie analyseren.
• Problemen oplossen.
• Emotionele regulatie.
• Zelfbeheersingsprocessen.

Onderzoek zoals dat is uitgevoerd aan de Universiteit van Lissabon (Engelse link) heeft aangetoond dat wanneer patiënten een migraineaanval zonder aura doormaken, deze cognitieve veranderingen omkeerbaar zijn. Het probleem is natuurlijk voor de mensen die te maken hebben met chronische migraine met aura.

Cognitieve stoornissen: omkeerbaar of blijvend?

De gegevens laten zien dat de meeste mensen tijdelijke en omkeerbare stoornissen ervaren. Mensen met chronische migraine die vaak aanvallen hebben, lopen echter wel een groter risico op langdurige beperkingen.

Een onderzoek uit 2022, gepubliceerd in het tijdschrift headach e and pain (Engelse link), suggereert dat er een significante associatie is tussen migraine, cognitieve beperkingen en het risico op het ontwikkelen van een vorm van dementie in de toekomst. Dit is de eerste meta-analyse die dit feit heeft aangetoond en daarom zijn er meer onderzoeken nodig om solide bewijs te hebben.

Een dergelijk onderzoek benadrukt echter de noodzaak voor neurologieafdelingen om meer aandacht te besteden aan het cognitieve aspect van de patiënt om mogelijke achteruitgang in de loop der jaren te voorkomen. Psychologische therapie is ook gunstig voor mensen met migraine.

Wat moeten we doen om cognitieve veranderingen bij migraine te voorkomen?

Migraine is een zeer complexe klinische realiteit met veel behoeften. Het doel is niet alleen om de pijn te verminderen, maar ook om de gezondheid van de hersenen en de juiste werking van de processen te behouden.

In die zin is het relevant dat er nieuwe therapeutische mechanismen en benaderingen worden ontwikkeld. Cognitieve stoornissen bij mensen met chronische migraine en frequente aanvallen zijn een groter punt van zorg.

In deze gevallen worden de juiste psychologische en neurologische beoordelingen aanbevolen om mogelijke permanente stoornissen op te sporen. Het is noodzakelijk om te weten of deze storingen alleen optreden tijdens episodes of dat ze dagelijks voorkomen.

Andere overwegingen voor mensen die last hebben van frequente migraineaanvallen

• Zoek de beste farmacologische behandeling om de pijn te verminderen.
• Introduceer psychologische therapieën om de kwaliteit van leven te verbeteren, evenals technieken om stress te beheersen, te ontspannen of emoties te beheersen.
• Cognitieve stimulatieprogramma’s zouden een goede strategie zijn voor patiënten met terugkerende migraine.
• Andere comorbide aandoeningen moeten ook onder de aandacht worden gebracht. Vaak kan een depressieve stoornis iemands cognitieve prestaties beïnvloeden.
• Ook op het gebied van voeding zijn duidelijke voordelen gezien. Voeding die rijk is aan amines lokt vaak migraine uit. Een studie gepubliceerd in het Spaans Tijdschrift voor Voeding (Spaanse link) uitgelegd dat biogene aminen een vaatverwijdend effect kunnen hebben, wat leidt tot ongemak.

Tot slot, als je lang na een migraine geheugenverlies en/of aandachtsproblemen opmerkt, raadpleeg dan je arts. Over het algemeen is het volkomen normaal om alleen tijdens de aanvallen last te hebben van deze ongemakken, die geen effect hebben op de lange termijn.