Carl Jung en de astrologie in de psychoanalyse

Carl Jung was de persoon die verantwoordelijk was voor het brengen van de astrologie in de psychoanalyse. Deze Zwitserse psychoanalist was een leerling van Freud. Hij behandelde onderwerpen die volgens velen nauwer verbonden waren met magie dan met wetenschap.

Toch zijn zijn hypothesen diepgaand en interessant. Ze zijn er zelfs in geslaagd om in een volledige denkschool te veranderen die vandaag nog steeds bestaat.

Voor Jung is de astrologie de samenvatting van alle oude kennis van de psychologie. Op een intuïtieve manier werkten de twaalf tekenen van de dierenriem als een verzameling van psychische realiteiten. Ze vormen een constellatie, die Jung “archetypen” noemde. Het zijn psychologische patronen of modellen die het collectieve onbewuste bewonen.

Carl Jung was er zeker van dat er in elk menselijk wezen een aangeboren aanleg bestaat om te zijn wat ze werkelijk zijn. En we verwerven het niet. We worden er mee geboren.

Hier zien we de invloed van de astrologie op de psychoanalyse van Jung. Want astrologen zijn ervan overtuigd dat er vanaf de geboorte een neiging is om op een bepaalde manier te leven.

Synchroniciteit, of astrologie in de psychoanalyse van Jung

In zijn theorie heeft Carl Jung het begrip “synchroniciteit” ontwikkeld. Het is deze hypothese die de astrologie binnenbrengt in de psychoanalyse.

Synchroniciteit verwijst naar gebeurtenissen die een samenloop voortbrengen. Ze gebeuren tegelijkertijd maar hebben schijnbaar niets met elkaar te maken. Het is net als wanneer je aan iets ongewoon denkt, een vleermuis bijvoorbeeld. En kort daarna zie je buiten een vleermuis.

Jung ging ervan uit dat deze toevalligheden bepaalde onzichtbare draden gehoorzamen, die alles verbinden. Ook dit komt overeen met de astrologische principes.

Want volgens deze kennis bestaan er onzichtbare krachten die voortkomen uit het universum. Deze krachten vermengen zich voortdurend en geven aanleiding tot de gebeurtenissen die zich in het leven van een persoon voordoen.

Op die manier is de invloed van de astrologie op de Jungiaanse psychoanalyse duidelijk. Een onbekende universele orde manifesteert zich in een specifieke situatie.

De bewegingen van het universum leiden tot concrete gebeurtenissen in het leven van een persoon. Dit kan misschien wat veraf van de wetenschap lijken. Maar de kwantumfysica heeft ook vergelijkbare hypothesen behandeld.

Carl Jung noemt astrologie de “intuïtieve methode.” Bij meerdere gelegenheden heeft hij verklaard dat hij kon bewijzen dat bepaalde psychologische toestanden of specifieke gebeurtenissen samenvielen met de beweging van de planeten. “Vooral Saturnus en Uranus waren getroffen” verklaarde hij tijdens een interview in 1954.

Astrologen en Jung

Astrologen op hun beurt gaan met vele punten van Jung akkoord. Ze zijn overtuigd van het bestaan van onzichtbare krachten die een zekere zin geven aan alles wat er gebeurt.

“De kracht die de zon en de sterren beweegt, is dezelfde kracht die de menselijke ziel beweegt.” Dit zijn de woorden van de beroemde Spaanse astroloog Lluìs Gisbert.

Net zoals de invloed van de astrologie zichtbaar is in de psychoanalyse, is het omgekeerde dus ook van toepassing. Vele astrologen wenden zich tot de ideeën van Jung om hun interpretaties te ontwikkelen.

Eén erg bijzonder geval is dat van Richard Tarnas. Deze academicus is uniek. Hij is filosoof aan Harvard maar ook psycholoog en astroloog.

Hij legt uit dat hij bij de astrologie belandde na met de theorie van Jung gewerkt te hebben. Zijn aanvankelijk benadering was in de eerste plaats empirisch.

Hij was verrast toen hij ontdekte dat de sterrenkaarten van Galilei, Einstein en Darwin erg vergelijkbaar waren. Bovendien stelde hij vast dat dezelfde planetaire constellatie zich tijdens een concert van Beethoven en tijdens het meest ongelooflijke optreden van Jimi Hendrix herhaald had.

Eén zin vat zijn standpunt samen: “Jouw ziel is de ademhaling van de kosmos.”

Een ongemakkelijke relatie

Bijna alle psychoanalisten trekken de invloed van de astrologie op de psychoanalyse in twijfel. Ze beschouwen het alleen maar als een samenvatting van mythen en legenden die betrouwbaarheid mist.

Want de klassieke psychoanalyse is eigenlijk gebaseerd op het idee dat mensen de controle over hun lotsbestemming in handen hebben. Toevalligheden bestaan dus niet.

Aan de andere kant zijn er sommigen die de extreme Cartesiaanse rationaliteit betwijfelen. Het is dit principe van de rede dat aan kennis opgelegd is. Zij zeggen dat er niet één manier maar vele manieren zijn om tot waarheden te komen. Voor hen is de rationele wetenschappelijke waarheid slechts één van deze manieren.

Ondanks dit alles bestaat het gebruik van astrologie in de psychoanalyse nog steeds, in ieder geval in het Jungiaanse denkveld. Zowel de volgelingen van deze benadering als de astrologen voelen zich steeds nauwer verbonden met de kwantumfysica.

Ze beweren dat er zich uiteindelijk een nieuwe soort wijsheid zal openbaren, die de rationele wetten uitdaagt. We zien wel of het gebeurt…