Angstgevoelens bij tieners: mythe of werkelijkheid?

Angstgevoelens bij tieners: mythe of werkelijkheid?
Francisco Pérez

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog Francisco Pérez.

Laatste update: 27 december, 2022

Angstgevoelens bij tieners is iets we allemaal in een bepaalde mate ervaren hebben. Het is net noodzakelijk iets slechts. Het zorgt er echter zeker voor dat deze specifieke levensfase uniek is.

De adolescentie is een periode in de ontwikkeling tussen de kindertijd en de volwassenheid. Het is ongetwijfeld voor de meeste mensen een moeilijke fase.

De adolescentie is eigenlijk ook een lange periode. De precieze duur varieert een beetje afhankelijk van de persoon met wie je praat. Meestal begint het echter net voor de leeftijd van 13 jaar en eindigt het iets nadat de persoon 19 jaar oud geworden is. We zullen verder in het artikel zien dat de adolescentie een overgangsfase is.

Wat wel redelijk duidelijk is, is dat tieners niet langer kinderen zijn. Het zijn echter ook nog geen volwassenen. Ze krijgen te maken met vele lichamelijke, sociale en psychologische veranderingen die hen elke dag beïnvloeden.

De tienerjaren vertegenwoordigen de overgang naar volwassenheid

We kunnen het begrip overgang op vele verschillende manieren benaderen. Het feit is dat de adolescentie een universele ervaring is. Dat is de reden waarom we het een overgang moeten noemen.

Overgangsfasen hebben verschillende kenmerken. Een overgang betekent:

De tienerjaren zijn een overgangsfase

Al deze kenmerken zijn verrassend genoeg ook aanwezig tijdens de tienerjaren. Het idee volwassen te worden is voor tieners aantrekkelijk. Ze willen de vrijheid en de kansen die samengaan met het feit van een volwassene te zijn. Tegelijkertijd voelen ze zich verdrietig. Ze laten immers hun kindertijd achter zich.

In elke tiener bevindt er zich tenslotte een kind dat worstelt om uit te breken. Jonge mensen maken zich ook zorgen over wat er daarna komt. Daarom is dit artikel gewijd aan angstgevoelens bij tieners.

Zich psychologisch opnieuw aanpassen

Een baan, leefomstandigheden en relaties zijn allemaal elementen die in de lucht hangen. Het is dus niet verwonderlijk dat tieners bang zijn voor de toekomst.

Tieners ondergaan een belangrijke nieuwe psychologische aanpassing. Deze psychologische nieuwe aanpassing heeft een invloed op elk aspect van het leven van een tiener. In hun gezin, bij hun vrienden en bij de volwassenen veranderen er dingen. En niet alleen dat maar ook hun eigen identiteit verandert.

Dat is ook de reden waarom het logisch is dat we de adolescentie als een overgangsfase beschouwen. Tijdens deze fase bereiken tieners ook vele betekenisvolle mijlpalen.

Angstgevoelens bij tieners en identiteit

Jongvolwassenen hebben een eigen manier om zichzelf te begrijpen en waar te nemen. Dit heeft een krachtig effect op hoe ze later zullen reageren op de gebeurtenissen in hun leven.

Tijdens de adolescentie maken tieners een essentieel dilemma door. Ze geloven dat ze aan de verwachtingen van anderen moeten beantwoorden terwijl ze tegelijkertijd ook uitzoeken wie ze zijn.

Tijdens de adolescentie worstelen tieners om te bepalen wie ze zijn en hoe ze zichzelf omschrijven. Ze moeten ook beslissingen nemen die zullen bepalen hoe ze als persoon zijn. Een jonge persoon kan dan depersonalisatie (zelfvervreemding) ervaren als ze niet proberen om uit te zoeken wie ze zijn.

Angstgevoelens bij tieners en identiteit

Een onvolwassen denkproces

Op veel manieren is het denkproces van een adolescent merkwaardig onvolwassen. Tegen volwassenen kunnen ze zich onbeleefd gedragen. Ze hebben het ook moeilijk om te beslissen wat ze elke dag zullen dragen. Vaak gedragen ze zich alsof de wereld om hen draait.

Volgens de psycholoog David Elkind komt hun onvolwassen denkproces op minstens zes kenmerkende manieren tot uiting:

  • Idealisme en een kritische aard. Tieners stellen zich een ideale wereld voor. Ze beschuldigen de volwassenen wanneer ze beseffen hoever de echte wereld afstaat van wat zij zich voorgesteld hebben.
  • Een neiging om ruzie te maken. Tieners zoeken altijd naar een kans om anderen te testen. Ze willen immers uitpakken met hun nieuwe vaardigheden in formeel redeneren.
  • Besluiteloosheid. Tieners zijn in staat om vele verschillende alternatieven tegelijkertijd in hun geest vast te houden. Ze hebben immers geen ervaring. Het resultaat is dat ze doeltreffende strategieën missen om beslissingen te nemen.
  • Schijnbare hypocrisie. Jongvolwassen herkennen vaak het verschil niet tussen het stellen van doelen en de opofferingen die je moet maken om ze echt te verwezenlijken.
  • Zelfbewustzijn. Tijdens de adolescentie zijn tieners in staat om hun eigen gedachten en ook die van andere mensen te begrijpen. Toch denken ze vaak dat anderen hetzelfde denken als zij.
  • Ervan uitgaan dat ze speciaal en onoverwinnelijk zijn. Tieners geloven dat ze speciaal zijn en dat hun ervaring uniek is. Ze denken ook dat zij niet onderwerpen zijn aan de regels die de rest van de wereld besturen.
Een onvolwassen denkproces

Angstgevoelens bij tieners zijn een werkelijkheid

Nu we deze gegevens kennen, is het gemakkelijker om te begrijpen waarom we zoveel horen over angstgevoelens bij tieners. Angst bij tieners is dus een werkelijkheid en geen mythe.

De adolescentie vertegenwoordigt de overgang naar de volwassenheid, met alle onzekerheid die het met zich meebrengt. Bovendien is het denkproces van een tiener nog niet volwassen. Ze hebben ook nog niet ontdekt wie ze zijn.


Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.