Alles over het brein van een begaafd kind
Het brein van een begaafd of hoogbegaafd kind heeft zijn voordelen, maar ook zijn beperkingen. Deze kinderen verwerken informatie snel, hebben een hoge analytische capaciteit en een uitgekiend kritisch oog. Ze bereiken echter niet altijd hun potentieel of ontwikkelen een sterke geest. Deze sterke geest is in staat om hun capaciteiten of hun emotionele wereld vakkundig te beheren.
Waar je eerste instantie zou kunnen denken dat begaafd zijn enkel een zegen is, ontdekken sommige mensen dat het verre van dat is. Elk begaafd of hoogbegaafd kind staat voor dezelfde uitdagingen als elk meisje of elke jongen van dezelfde leeftijd, maar loopt daarbij ook tegen de uitdagingen aan die een hoog IQ met zich mee brengen.
Dus hoewel we het vaak hebben over de verschillende voordelen van een brein van een begaafd kind, houden we niet altijd rekening met de andere factoren die kenmerkend zijn voor deze kinderen, zoals de aanwezigheid van angstgevoelens, een laag gevoel van eigenwaarde, het gevoel van isolement, disconnectie met een omgeving die slecht past bij hun behoeften…
Deze problemen worden echter duidelijker vanaf de leeftijd van 11 jaar. Het is niet alleen genoeg om maatregelen te nemen om deze kinderen al op jonge leeftijd te identificeren (er wordt geschat dat de ideale leeftijd tussen 3 en 5 jaar oud is).
We moeten ook de hersenen van hoogbegaafde kinderen begrijpen. Het is ook erg belangrijk om te begrijpen hoe ze zich ontwikkelen en wat de meest geschikte ondersteuningsmechanismen zijn voor bepaalde neuronale mijlpalen.
Het brein van een begaafd of hoogbegaafd kind
Neurowetenschappers zijn altijd geïnteresseerd geweest in het begrijpen van de hersenen van hoogbegaafde kinderen. Hoe verschillen ze van kinderen met een gemiddelde of normale intelligentie? Welke uitzonderlijke neuronale bronnen hebben ze? We kunnen veel van deze vragen beantwoorden dankzij nieuwe technologische ontwikkelingen zoals MRI-scans.
Dit zijn voorbeelden van de ontdekkingen die we hebben gedaan dankzij organisaties zoals de British Psychological Society.
De hersenschors ontwikkelt zich langzamer
Dit is een opvallend gegeven. Iets wat duidelijk is geworden dankzij Albert Einstein is dat mensen met een hoger IQ geen grotere hersenen hebben.
Er is ontdekt dat kinderen met een hoog IQ meestal een smallere hersenschors hebben. De ontwikkeling van deze laag van de hersenen verdikt vervolgens langzaam maar geleidelijk met de tijd, totdat kinderen de adolescentie bereiken.
Bij kinderen met een “normaal” IQ gebeurt het tegenovergestelde. Ze hebben een dikkere cortex als ze jonger zijn. Op de leeftijd van 12 of 13, heeft dit gebied de neiging af te nemen en kleiner te worden.
Wat betekent dit? Dit betekent dat het brein van een begaafd kind verfijnder en gespecialiseerd wordt met de tijd. Het bereikt zijn grootste potentieel in de adolescentie.
Regio’s van de hersenen zijn gespecialiseerd
Begaafde en hoogbegaafde kinderen vertonen een grotere hoeveelheid grijze stof in bepaalde hersengebieden. Grijze stof in de hersenen staat in verband met kennis, intelligentie en ons vermogen om informatie te verwerken. Dit betekent in feite dat begaafde studenten meer mogelijkheden hebben om gegevens te onthouden. Daarnaast kunnen ze beter analyseren en conclusies te trekken.
Er zijn 28 regio’s in de hersenen die verbonden zijn met ons vermogen om te redeneren, te handelen, onze aandacht te richten en te reageren op externe sensorische stimuli. K inderen met hoge capaciteiten vertonen een specialisatie in elk van deze gebieden.
Grotere neuronale verbinding
Terwijl grijze stof informatie opslaat en beheert, beweegt de witte stof. Het maakt verbindingen mogelijk tussen neuronen. Er is dit zonder twijfel een opvallend kenmerk wat betreft de witte stof van hoogbegaafd kinderenbrein. Dit brein heeft namelijk een enorme neuronale efficiëntie.
De witte stof van een hoogbegaafd kinderbrein is anders. Het heeft nog veel meer neuronale snelwegen en wegen om gegevens, informatie en concepten te kanaliseren. Bovendien zijn dit inter-communicatieroutes. Het fungeert als een enorm geavanceerd netwerk met vele connecties waar alles heel snel werkt. Deze eigenschap heeft ook zijn nadelen.
Soms kunnen er storingen zijn. Dat wil zeggen dat een begaafd kind zich overweldigd zou kunnen voelen door zoveel verwerkte informatie, waar het wordt geconfronteerd met zoveel verbindingen tussen het ene idee en het andere.
Daarom kunnen ze soms vastlopen met zoveel ideeën, hypothesen en gevolgtrekkingen. Met zoveel mentale en neuronale activiteit kunnen ze soms ver achterlopen tijdens het maken van een examen of bij het reageren op een schijnbaar eenvoudige vraag.
Neuroplasticiteit: het grootste voordeel
Een groot deel van het werk van neurowetenschappers benadrukt de grote plasticiteit van het brein van begaafde kinderen. Zoals we eerder hebben laten zien, groeit de hersenschors langzamer, specialiseert hij zich en verandert hij voortdurend. Het creëert vervolgens op een geleidelijke manier nieuwe verbindingen en nieuwe snelwegen om leren mogelijk te maken.
Wanneer een kind aandacht besteedt aan iets nieuws verandert zijn brein. Het raakt gespecialiseerd en creëert nieuwe wegen, neurale paden, om tussen gebieden, regio’s en structuren te communiceren.
De plasticiteit van het brein van begaafde kinderen is zo verbazingwekkend dat veel neurologen beweren dat deze zich voortdurend ontwikkelen. Hersenen die zo hongerig zijn naar interactie lopen het gevaar dat we niet altijd weten hoe we ze de aandacht moeten geven die ze verdienen.
Om te concluderen is iets dat de moeite waard is om in gedachten te houden van deze analyse de manier waarop de hersenen van begaafde kinderen volwassen worden. De ontwikkeling is geleidelijk maar verfijnd en piekt tijdens de adolescentie.
Kinderen met een normaal IQ hebben een piek op 5 of 6 jaar oud. Begaafde en hoogbegaafde k inderen zijn echter veeleisender op deze leeftijd.
Bovendien hebben ze een gunstige omgeving nodig die hen in staat stelt hun capaciteiten nog verder uit te breiden en hun cerebrale plasticiteit te versnellen.
Als het kind van 10 of 11 jaar oud in een gestructureerde omgeving leeft die slecht bij zijn of haar potentieel past, is het gebruikelijk dat ze zich verbannen en gefrustreerd gaan voelen. We moeten daarom gevoeliger zijn voor de geest van deze kinderen, zo alert maar fragiel als ze zijn op zoveel manieren.