Wat zijn de drie maskers van pathologisch narcisme?
De maskers van pathologisch narcisme zijn manipulatiemechanismen. Narcisten gebruiken die om zowel hun bedoelingen als hun ware aandoening te verbergen. Ze willen niet dat anderen hen verwaand of arrogant vinden.
Dat is de reden dat ze zich achter deze mechanismen verstoppen. Soms werkt het. Uiteindelijk brengt dit iedereen om zich heen in de war.
Narcisme is de waardering en de egoïstische bewondering van de eigen kwaliteiten. Pathologisch narcisme is dan wanneer een individu de eigen kwaliteiten overmatig waardeert en ook een dwangmatige behoefte heeft aan de bewondering van anderen. De kern van deze pathologie is een onbewuste afkeer van zichzelf.
“Het postmodernisme is niets meer dan nog een volgende stap op de trap van de personalisatie van het individu die gewijd is aan het narcistisch ten dienste staan van het zelf en aan onbeduidende kleurrijke combinaties.”
-G. Lipovetsky-
Mensen met een narcistische stoornis kunnen heel destructief zijn. In hun drang om zichzelf te laten gelden zijn ze uiteindelijk manipulatief, wreed of grof tegenover anderen. Ze doen dit niet bewust. Wat betreft hun gedrag bedriegen ze zichzelf.
Ze maken deze maskers om zichzelf en anderen ervan te overtuigen dat ze niet overdreven trots zijn. We geven je hier een overzicht van de drie meest typische gevallen. Het zijn maskers van pathologisch narcisme.
Maak kennis met de drie maskers van pathologisch narcisme
1. Zichzelf beter voorstellen
Zichzelf beter voorstellen is één van de maskers van pathologisch narcisme. Het houdt in dat deze mensen het initiatief nemen om vooruit te komen en te groeien maar met de enige doelstelling bewondering, jaloezie of onderwerping bij anderen uit te lokken. Dit is dus geen oprechte inspanning om een betere persoon te worden.
Eén van de kenmerken van pathologisch narcisme is een soort zelfvertrouwen dat deskundigen “toevallig zelfvertrouwen” noemen. Dit betekent dat gevoelens van eigenwaarde niet afkomstig zijn van oprechte zelfliefde. Ze hangen daarentegen af van de waarde die anderen toekennen.
Deze mensen proberen dus hun best te doen maar zien dit alleen als een middel om één doel te bereiken. Hun uiteindelijke doelstelling is hun wil opleggen aan andere mensen. Ze willen dat andere mensen meegaan in hun plannen of zich minderwaardig voelen.
Er is iets wat de mensen die dit masker dragen, verraadt. Ze scheppen keer op keer en in het openbaar op over hun vooruitgang. Bovendien klagen ze ook wanneer mensen dit niet zien of hen niet genoeg loven.
2. Zichzelf opofferen
Dit is één van de lastigste maskers van pathologisch narcisme. Het heeft te maken met het op zich nemen van veel verantwoordelijkheden die niet de jouwe zijn. Je wil zogezegd iemand anders ‘helpen’. Mensen die tot dit gedrag overgaan, kunnen zelfs zover gaan dat ze zichzelf middelen of voorrechten ontzeggen. Ze maken zelfs moeilijke perioden door voor anderen.
Het probleem is dat hun ware bedoeling niet is om goed voor anderen te doen. Hun doelstelling is om andere afhankelijk van hen te maken en op die manier gezag te verwerven. Zelfopoffering zorgt ervoor dat ze deze vlag van vriendelijkheid en edelmoedigheid kunnen dragen.
Eigenlijk bedekken ze op die manier echter een veel egoïstischer doel. Wat ze echt willen, is ervoor zorgen dat zij een goed imago hebben.
Net als het eerste masker kunnen we ook dit masker heel gemakkelijk onthullen. Het narcistische individu dat dit masker draagt, zal niet lang wachten vóór hij of zij jou eraan herinnert wat ze allemaal voor jou gedaan hebben.
Ze proberen om de mensen die ze ‘geholpen’ hebben een schuldgevoel te geven. Bovendien vragen ze ook een speciale behandeling. Ze gedragen zich superieur ten aanzien van anderen. Vaak spelen ze ook het slachtoffer.
3. Gedachten van grootsheid
Pathologische narcisten hebben fantasieën over hoe geweldig ze zijn. In het begin geloven ze echt dat ze beter zijn dan andere mensen. Voortdurend vergelijken ze zichzelf met anderen en eindigen altijd bovenaan. Ze geloven dat ze beter, verdraagzamer, bekwamer en meer van alles zijn…(ook al zijn ze dat niet).
Eén van de meest kenmerkende eigenschappen van dit type persoon is dat ze het gevoel hebben dat zij het recht hebben om boos te worden. Zij hebben dus eigenlijk carte blanche om woedend te zijn.
Hun woede is heilig. Als ze ontploffen, dan komt dat omdat andere mensen hen ertoe gedreven hebben. Als ze schreeuwen, dan is dat omdat ze niet kunnen uitstaan dat mensen oneerlijk zijn tegenover iemand die even goed is als zij zelf zijn. Ze voelen zich alleen beledigd als gevolg van oneerlijkheid of voor een of andere bewonderenswaardig doel.
Soms slagen ze erin om andere mensen te overtuigen dat dit waar is. Eén klassiek voorbeeld zijn bazen die hun collega’s onfair behandelen omdat ze hen zogezegd willen verbeteren. Soms zijn hele groepen mensen het slachtoffer van deze fantasieën van grootsheid.
De maskers van pathologisch narcisme zijn mechanismen om het ego te verbergen. Narcisten willen niet narcistisch lijken. Dat is de reden dat ze maskers gebruiken om hun fundamentele persoonlijkheidskenmerken te verbergen.
De mensen die op deze manier handelen, lijden diep van binnen behoorlijk. Wat ze vooral nodig hebben, is hulp.